Is er een toename van corona of testen we gewoon meer?

Vorige week meldde het RIVM 987 positieve testen in een week, een stuk meer dan de 534 in de week ervoor. Maar in dezelfde week was er ook een flinke toename in het aantal mensen dat zich laat testen: er werden zo'n 12.000 tests meer uitgevoerd. Dat klinkt alsof er direct een verklaring is voor de toename.

Maar het RIVM kijkt naar meer cijfers dan alleen het aantal positieve testen voordat ze spreekt over een 'zorgelijk toename'. "De absolute cijfers zeggen een deel, maar niet alles", zegt een woordvoerder. "Het percentage positieve tests is ook toegenomen en R (het aantal mensen dat iemand gemiddeld besmet, Red.) is omhoog gegaan. Daarnaast zien we meer clusters ontstaan. Die cijfers geven gezamenlijk een beeld van de situatie."

Laten we deze cijfers stuk voor stuk behandelen. Ten eerste het percentage positieve testen, dat is van 0,6 procent naar 1 procent gegaan. Het percentage geeft een beter beeld dan alleen het aantal positieve testen.

Daarmee is te zien hoeveel mensen die zich laten testen ook daadwerkelijk besmet zijn. Dit is beter per week te vergelijken, omdat het niet zo afhankelijk is van het aantal tests.

Cijfer R

Ten tweede is er het cijfer R, oftewel het reproductiegetal. Dat getal zegt hoeveel andere mensen een coronapatiënt gemiddeld besmet. De laatst berekende R is 1,29, wat betekent dat de verspreiding van het coronavirus weer toeneemt. Als de R onder de 1 ligt, wordt de verspreiding van het virus juist afgeremd.

In die R zit een bandbreedte, omdat er onzekerheid in de berekening zit. Maar die bandbreedte zat in de laatste berekening geheel boven de 1. Dat is voor het eerst sinds 15 maart.

96 actieve clusters

Als laatste is er nog het aantal clusters. Clusters zijn drie of meer aan elkaar gerelateerde besmettingen, zoals in een bedrijf, gezin of na een feestje. In totaal zijn er nu 96 van dit soort actieve clusters bij het RIVM bekend, het meest bekend is een café in Hillegom waar zeker 23 mensen besmet waren geraakt.

Clusters zijn belangrijk voor het beeld waar de besmettingen plaatsvinden. "Zolang er clusters zijn, kun je duiden waar besmettingen vandaan komen", legt een woordvoerder van het RIVM uit. Maar een toename van het aantal clusters is wel zorgelijk, want dan wordt de kans op besmettingen zonder bekende bron steeds groter. "Dat kan leiden tot een situatie waarin het niet meer onder controle is."

Tweede golf

Op dit moment geven al deze cijfers een totaalbeeld van een toename in coronabesmettingen. Toch hoeft dit volgens het RIVM niet meteen te betekenen dat we aan het begin staan van een tweede golf. Daarvoor moet je kijken naar de cijfers over langere tijd.