Zorgen om registratie: 'Wie krijgt welk vaccin?'

Zo'n registratie is erg belangrijk, zeggen medisch deskundigen tegen RTL Nieuws. Die hebben veel vertrouwen in de nieuwe vaccins, maar omdat er altijd iets mis kan gaan, moeten mensen snel opgespoord kunnen worden.

Er moet een systeem komen waarin de huisarts, de bedrijfsarts of de GGD-medewerker, die de vaccins gaan toedienen, vastleggen welk vaccin iemand krijgt met daarbij het precieze nummer van de levering waaruit de injectie komt, de zogenaamde batch.

"Het is vijf voor twaalf", waarschuwt hoogleraar Miriam Sturkenboom verbonden aan het UMC Utrecht. "Er moet echt een oplossing komen als we op 4 januari willen beginnen met vaccineren, zoals Hugo de Jonge zegt. Er moet gewoon een goed draaiboek komen zodat in elk geval de mensen die het moeten gaan doen weten wat ze moeten doen."

Kans op foutje

"Er kan ergens een klein foutje in sluipen. Er zijn natuurlijk heel veel controlemechanismen om dat te voorkomen, maar we kunnen het niet uitsluiten. En als dat gebeurt, dan is het essentieel dat we weten dat het beperkt is tot een bepaalde batch, dus dat het niet het hele vaccin betreft en dat je de mensen die het betreft snel kunt aanschrijven."

Sturkenboom is een internationaal expert op het gebied van onderzoek naar bijwerkingen van vaccins. Zij deed jaren onderzoek naar de bijwerkingen van een vaccin tegen de Mexicaanse griep, Pandemrix. Nu geeft ze leiding aan een groot Europees project Access dat straks eventuele onverwachte bijwerkingen van de coronavaccins in een vroeg stadium moet opsporen.

Sturkenboom zegt dat haar zorgen worden gedeeld door het RIVM en Lareb, de organisatie die bijwerkingen van medicijnen en vaccins registreert.

Voorbereid zijn op onverwachte

"We moeten op het onverwachte voorbereid zijn", zegt directeur Agnes Kant van Lareb. "De vaccins die eraan komen, zijn heel goed onderzocht op veiligheid. Desalniettemin is het ook onze taak om ook op het onverwachte voorbereid te zijn. Dus als er specifieke veiligheidsproblemen of bijwerkingen blijken, dan willen wij heel goed kunnen onderzoeken welk vaccin en welk serienummer het was, zodat je ook weet welke patiënt en welke gevaccineerde welk vaccin en serienummer heeft gehad."

De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) wil de vaccins zo snel mogelijk geproduceerd krijgen. Daarom hoeft van de WHO niet op elk flesje een scancode, maar wel op elke doos. Daarin zitten bij Pfizer minimaal 195 en maximaal 975 flesjes met het vaccin. Uit één zo'n flesje kunnen vijf doses worden gehaald. Op die flesjes staat wel een nummer maar geen bar- of OR-code die snel en makkelijk te scannen is. En straks komen er andere merken vaccins op de markt die hun vaccin weer op een andere manier labelen.

De Landelijke Huisartsenvereniging (LHV) zegt in een reactie dat ze over de registratie van de vaccins ' sinds kort' intensief overlegt met het ministerie van Volksgezondheid.

Eind december

"Wij willen graag weten welke informatie wij precies moeten vastleggen en in hoeverre dat afwijkt van wat we zelf al vastleggen. Daarnaast willen we weten hoe we dat moeten registreren en op een zo'n zo efficiënt mogelijke manier", zegt een woordvoerder. Hij denkt dat ze daar zeker gaan uitkomen, maar vooralsnog zijn de gesprekken nog gaande.

"Er wordt hard gewerkt aan een centraal register", zegt minister De Jonge van Volksgezondheid. Hij verwacht dat dat eind december gereed is om vaccinatiedata te registreren. Maar op welke manier en onder welke voorwaarden dat register gevoed gaat worden met gegevens van huisartsen en andere zorgmedewerkers, daar is nog geen duidelijkheid over. Het RIVM zegt daarover dat ze gesprekken voeren met de partijen die de vaccinaties gaan zetten om, waar mogelijk, hun registratiesystemen op het centrale registratiesysteem van het RIVM aan te sluiten.