Vaccin onder vuur

EMA: mogelijk verband AstraZeneca en trombose, maar voordelen vaccin wegen zwaarder

Door RTL Nieuws··Aangepast:
© ANP EMA: mogelijk verband AstraZeneca en trombose, maar voordelen vaccin wegen zwaarder
RTL

Het AstraZeneca-vaccin ligt onder vuur na vijf meldingen van trombose in combinatie met een laag aantal bloedplaatjes. Het Europees Geneesmiddelenbureau (EMA) stelt dat de ernstige bijwerkingen zeldzaam zijn en niet opwegen tegen de voordelen van het vaccin.

Ja, er is mogelijk een verband tussen het AstraZeneca-vaccin en zeldzame trombose, zegt de EMA. Maar: dat weegt niet op tegen de voordelen van het vaccin. De kans op extreme bijwerkingen zoals bloedstolsels (trombose) en een laag aantal bloedplaatjes, is zeer klein. Dat stelt het Europees Geneesmiddelenbureau vandaag in een persconferentie.

Of Nederland het vaccineren met AstraZeneca weer zal hervatten na deze uitspraak, is nog niet duidelijk. Eerst zal demissionair minister Hugo de Jonge overleggen met andere Europese gezondheidsministers. In de tussentijd bereidt de Gezondheidsraad een advies voor dat morgen bekend wordt gemaakt. Daarna zal De Jonge een besluit nemen over het vaccineren.   

Weer tijdelijke stop

Vorige week stopte Nederland tijdelijk met het toedienen van AstraZeneca bij mensen onder de 60. Dat had demissionair minister Hugo de Jonge besloten. Het besluit is genomen vanwege mogelijke bijwerkingen van het vaccin. 

Bijwerkingencentrum Lareb heeft namelijk in totaal vijf meldingen ontvangen van trombose in combinatie met een verlaagd aantal bloedplaatjes na inenting met het vaccin van AstraZeneca. Het gaat om vrouwen tussen de 25 en 65 jaar. Een van hen is overleden. Bij trombose komt een bloedpropje klem te zitten in een bloedvat. Onderzoekers hebben namens de EMA alle meldingen tegen het licht gehouden.

Lees door onder kader

Wat is trombose?

Eén op de vier mensen in Nederland overlijdt aan de directe of indirecte gevolgen van trombose, zo meldt de Trombosestichting. Dat zijn heftige cijfers, maar hier worden ook de mensen meegerekend die overlijden aan een hartinfarct of herseninfarct. Er sterven minder mensen na een trombosebeen of longembolie, en dát is het type trombose waarvan meldingen zijn gemaakt na het vaccineren.

Als je trombose op tijd ontdekt, kun je het prima behandelen met pillen en injecties. 

De combinatie waar demissionair minister Hugo de Jonge in maart en afgelopen week over sprak, dus trombose én een verlaagd aantal bloedplaatjes, is zeldzamer, maar ook dodelijker, zei Saskia Middeldorp toen. Ze is internist en hoogleraar interne geneeskunde aan het Radboudumc met trombose als specialisatie.

"Het is een ernstig ziektebeeld, dat men daarvan schrikt, begrijp ik heel goed." Maar Middeldorp gaf ook aan: er is nog niet genoeg bewijs dat het vaccin ook écht trombose veroorzaakt. "Er kan ook sprake van toeval zijn."

De prikpauze gold in eerste instantie tot en met vandaag. Er moesten per direct 10.000 prikafspraken worden geschrapt. 

Tot nu toe zijn in Nederland zo'n 400.000 mensen ingeënt met AstraZeneca. Het gaat om mensen tussen de 60 en 64 jaar en zorgmedewerkers in onder meer verpleeghuizen, gehandicaptenzorg en wijkverpleging. 

Ook sommige mensen uit hoog-risicogroepen krijgen het AstraZeneca-vaccin. Het gaat dan bijvoorbeeld om mensen met het Syndroom van Down en mensen met morbide obesitas.

Niet de eerste keer

Het is niet de eerste keer dat de EMA naar het vaccin kijkt. In maart zei de EMA ook al: AstraZeneca is veilig, de voordelen wegen zwaarder dan de risico's. 

Een groot aantal Europese landen, waaronder Nederland, was toen ook al uit voorzorg gestopt met het toedienen van het AstraZeneca-vaccin. Twee trombose-experts zeiden desgevraagd tegen RTL Nieuws dat ze de vaccinatie-pauze onverantwoord en onnodig vonden

Trombose-expert over AstraZeneca-prikstop: 'Onbegrijpelijk besluit'
Lees ook

Trombose-expert over AstraZeneca-prikstop: 'Onbegrijpelijk besluit'