Daling nu echt ingezet, de drie belangrijke grafieken op een rij

Eerst even: de dalende cijfers waren op 18 april al te zien in de modellen van het RIVM. Op die zondag was RIVM-directeur Jaap van Dissel in het Catshuis. Daar toonde hij aan de ministers onder andere deze grafiek (zie inzet) van het aantal ziekenhuisopnames.

In het model werd toen voorspeld dat we rond deze tijd tussen de 150 tot 200 nieuwe ziekenhuisopnames zouden zitten (paarse lijn). In die tijd zaten we dagelijks nog op zo'n 240 opnames.

Kritiek

Het was een model, een prognose. Desalniettemin nam het kabinet het besluit om versoepelingen aan te kondigen. De terrassen konden open en de avondklok werd ingetrokken.

Die versoepelingen noemde premier Rutte 'spannend'. Het kwam het kabinet op kritiek te staan: kwamen die versoepelingen niet te vroeg? Het Outbreak Management Team (OMT) adviseerde het kabinet 'met klem' te wachten.

Toch zette het kabinet door. Minister Hugo de Jonge zegt vandaag dat de afname 'helemaal volgens de verwachtingen verloopt'. Het weekgemiddelde vandaag staat op 167:

De daling van het aantal opnames was al enigszins voorzien door de daling van het aantal nieuwe coronagevallen. Ook deze grafiek laat al geruime tijd een lijn naar beneden zien.

Het meest spannend was het op de ic-afdelingen van ziekenhuizen de afgelopen weken. Ook daar is inmiddels de daling ingezet.

Minister de Jonge waarschuwt vandaag nog wel: "We zijn er echt nog niet." Als als we willen dat de cijfers rap afnemen, moeten we zorgen dat we onze voorlopig aan de regels blijven houden, zei hij.

De coronacijfers zijn nu wel genoeg verbeterd om de tweede ronde versoepelingen woensdag door te laten gaan. Die waren vorige week onder voorbehoud aangekondigd. 

Als de druk op de ziekenhuizen niet snel genoeg zou afnemen, kon aan een 'noodrem' worden getrokken, maar dat is dus niet nodig. "Deze stap is verantwoord om nu te zetten."

Dierentuin weer open

Met de tweede ronde versoepelingen wordt vooral buiten meer mogelijk. Zo kan er in grotere groepen worden gesport en mogen zogenoemde doorstroomlocaties zoals de dierentuin of het pretpark weer open. Ook binnen kan meer: sportscholen mogen heropenen, evenals dans- en muziekscholen. Sekswerkers mogen weer klanten ontvangen.

Verder worden de terrastijden verruimd. Horeca mag buiten eten en drinken serveren tussen 06.00 uur en 20.00 uur. In alle gevallen blijven wel regels van kracht zoals afstand houden.

Er is nog wel wat onzekerheid

De daling van het aantal ziekenhuisopnames die het RIVM in de grafiek vorige maand liet zien, zijn gebaseerd op een aantal aannames – en dus ook risico's. Die risico's zijn er nog steeds. Dit zijn er een paar:

1. Vaccin werkt tegen verspreiding

In de voorspelling is ervan uitgegaan dat gevaccineerden het virus niet – of in ieder geval minder – verspreiden. Dat is tot op heden nog niet met 100 procent zekerheid vastgesteld.

2. Immuniteit en vaccin werkt tegen nieuwe varianten

Ook moeten de vaccins tegen alle varianten werken en je immuniteit tegen het virus moet lang aanhouden. Ook over dat laatste weten we nog te weinig.

3. Naleving

Verder ging het RIVM ervan uit dat mensen de maatregelen blijven naleven en dat de pilots van de Fieldlab-evenementen geen roet in het eten gooien.

4. Seizoenseffect

Dan was er nog een andere aanname die het RIVM deed en nog steeds doet: dat er sprake is van een seizoenseffect. Het lijkt erop dat de verspreiding terugloopt als we richting de zomer gaan. Hoe dit precies zit, weten we niet. Er is in ieder geval wel een seizoenseffect te zien, zei een woordvoerder eerder tegen RTL Nieuws.