Prijzen en reistijden: is de trein een alternatief voor de auto en het vliegtuig?
De trein: als we er met z’n allen meer mee gaan reizen, helpt dat om de aarde een schonere planeet te maken. Maar kunnen we wel meer de trein pakken? Want het openbaar vervoer is in Nederland best prijzig. En: zijn andere Europese steden wel goed te bereiken vanuit Nederland? Wij zetten het op een rij.
Vandaag is de klimaattop in het Schotse Glasgow begonnen. Een grote groep aanwezigen gaf alvast het goede voorbeeld door de zogeheten klimaattrein te pakken. Die vertrok gisterochtend vanuit Amsterdam en kwam na tussenstops in Brussel en Londen ’s avonds aan in Schotland.
RTL Z-redacteur Malin Kox reed mee en schreef er een artikel over:
Met de trein naar Glasgow reizen, vergt wel geduld. Je bent er een hele dag aan kwijt, maar het kan dus wel. Als je het maar oké vindt om over te stappen. Dat geldt in principe voor alle Europese bestemmingen.
Directe verbindingen
Heb je nou geen zin om over te stappen? Er zijn een aantal grote steden die vanuit Nederland met een directe verbinding te bereiken zijn. Het gaat dan om steden in de landen om ons heen. Denk aan Parijs, Londen, Berlijn, München en Wenen.
Alle directe verbindingen vanaf Amsterdam Centraal zijn op onderstaande kaart te zien.
Wil je de directe verbindingen vanaf een ander vertrekstation dan Amsterdam Centraal bekijken, dan kan dat in deze tool.
Nog even terug naar de bestemmingen die direct vanaf Amsterdam te bereiken zijn. Want niet alle treinen gaan even snel en zijn even duur.
Parijs: razendsnelle Thalys
Neem Parijs. Daar kun je heen met de Thalys. Boek je ruim van tevoren voor een periode buiten het hoogseizoen, dan kost een retourtje je 70 euro. Die prijs is lager dan een vliegticket naar luchthaven Charles de Gaulle. Plus, je komt ook nog eens binnen 3,5 uur midden in het centrum aan.
Berlijn: trein goed alternatief
Naar Berlijn rijden treinen van NS International. Buiten het hoogseizoen betaal je voor een retourtje €75,80. Met het vliegtuig kan je voor een tientje goedkoper, maar dat is exclusief ruimbagage en boekingskosten. En opnieuw, met het vliegtuig kom je aan buiten het Berlijnse centrum. Alleen kost vliegen je anderhalf uur en de treinreis meer dan zes uur.
Londen: Vliegen goedkoop, maar ver buiten centrum
Dan Londen. Een retourtje met de Eurostar is wel wat duurder dan de treinen naar Parijs en Berlijn. Je betaalt 94 euro. De reistijd: iets meer dan 4 uur. Het vliegtuig is een beduidend goedkoper alternatief. Je vliegt al voor net iets meer dan 50 euro retour naar de Britse hoofdstad. En dat duurt maar ongeveer een uur. Alleen moet je natuurlijk ruim van tevoren aanwezig zijn op de luchthaven en je komt ver buiten het centrum van Londen aan.
Goed, we hebben nu gekeken naar bestemmingen die vanuit Amsterdam met een directe treinverbinding te bereiken zijn. Maar ter vergelijking kijken we nog naar een stad die niet direct te bereiken is. Maakt dat het verschil tussen de trein en het vliegtuig groter?
Rome: extra week vakantie aanvragen voor treinreis
De Italiaanse hoofdstad Rome bijvoorbeeld. Met het vliegtuig kan je in het laagseizoen voor bijna 85 euro heen en terug. De reistijd bedraagt zo’n 2 uur en 20 minuten. Met de trein is toch wel een stuk ingewikkelder. De prijs is een stuk hoger: bijna 150 euro. Bovendien duurt een enkeltje bijna 22 uur. Hebben Rome-liefhebbers dat ervoor over?
Dit is nog eens alle bovenstaande informatie in een tabel:
Of de trein een realistisch alternatief is voor het vliegtuig, hangt dus af van de bereikbaarheid van de bestemming. Is er een directe verbinding, dan is de prijs lager en ben je er sneller.
Verantwoording
Alle prijzen zijn gebaseerd op een periode in het laagseizoen, in dit geval 13 tot 17 januari 2022. Het gaat telkens om de prijs voor één persoon, ouder dan 26. Prijzen voor ruimbagage en eventuele boekingskosten zijn niet meegerekend. De prijzen zijn gecheckt op 31 oktober 2021. Vooral vliegtickets kunnen uiteraard schommelen qua prijs. Treinen vertrekken vanaf Amsterdam Centraal, vliegtuigen vanaf Schiphol.
Maar goed, veel mensen willen ook wel eens binnen Nederland op stap. Vliegen is dan uiteraard een beetje gek, maar is de trein dan een goed alternatief voor de auto?
Qua bereikbaarheid wel. Nederland is een klein land en er zijn genoeg gehuchten met drie inwoners die gewoon een treinstation hebben. Maar dan de prijs. Die is in ons land best wel aan de hoge kant.
Duurste ov van Europa
In 2017 bleek uit Europees onderzoek dat Nederland het duurste openbaar vervoer van Europa heeft. De prijzen lagen hier toen 35 procent hoger dan het Europees gemiddelde. Maar hoe verhoudt zich dat tot de auto?
We maken een ritje van Amsterdam naar Maastricht. De prijs voor een enkeltje met de trein is €27,40. Je bent dan bijna 2,5 uur onderweg. Om de kosten voor een autorit te berekenen, maken we gebruik van informatie van Michelin.
Met een gemiddeld verbruik van 1 op 12, dus 1 liter benzine per 12 kilometer, en de huidige adviesprijs van €2,099 per liter benzine, kom je uit op €29,93. De reistijd: tegen de 2,5 uur. Nauwelijks verschil tussen trein en auto dus.
Utrecht andersom
Bij een minder lang ritje lijkt juist de auto iets goedkoper. Van Amsterdam Centraal naar Utrecht Centraal kost je bijvoorbeeld €8,20 met de trein. Tegenover €6,73 met de auto. Van centrum naar centrum duurt met de auto alleen 15 tot 20 minuten langer dan met de trein.
Al met al lopen de prijzen voor auto- en treinritjes binnen Nederland niet extreem uit elkaar. Wat wil dat zeggen? Eigenlijk dat al het vervoer in Nederland gewoon heel duur is. Want we hebben niet alleen het duurste openbaar vervoer van Europa, ook de benzineprijzen zijn nergens in Europa zo hoog als bij ons.
Goedkoper zal het ook niet snel worden. Deze week kondigde de NS aan de prijzen voor treinkaartjes met gemiddeld 1,8 procent te verhogen. Volgens de organisatie komt dat door de inflatie. Met de prijsstijging kunnen ze onderhoud, energie en loon blijven betalen. Maar goed, de benzineprijs stijgt ook nog altijd. En met de trein reis je wel een stuk groener dan met de auto.