'Eigen schuld'

De klap van Will Smith na grap over alopecia 'laat frustratie van patiënten zien'

Door Lisanne van Sadelhoff··Aangepast:
© Privéfoto / ANPDe klap van Will Smith na grap over alopecia 'laat frustratie van patiënten zien'
RTL

Will Smith werd woest toen een komiek tijdens de Oscaruitreiking een opmerking maakte over de 'kaalheidsziekte' alopecia, waar de vrouw van Will Smith mee kampt. "Smiths reactie weerspiegelt de wanhoop en frustratie bij patiënten."

Eigen schuld. Dat was wat Astrid Schraven (56) als eerste dacht toen ze vanochtend een filmpje doorgestuurd kreeg van Will Smith die een komiek sloeg. De komiek, Chris Rock, maakte een grap over Will Smiths vrouw Jada. Jada lijdt aan de ziekte alopecia, waardoor ze kaal is.

"Ik keur slaan nooit goed", zegt Astrid, die zelf de ziekte ook heeft. "Maar ik snap de woede die Will Smith voelde echt heel erg goed. Hij kwam als een leeuw voor zijn vrouw op."

Ontploft

Astrid werd vorig jaar in drie maanden helemaal kaal. "Het was vreselijk. Al je haar verliezen is zo kwetsbaar, en zo pijnlijk. En weet je? Voor familieleden is het vaak nog moeilijker, want die zijn machtelozer. Ik zou het nog erger vinden als mijn dochter het zou hebben, bijvoorbeeld. Dan moet je als geliefde lijdzaam toekijken."

Dus ja: Astrid snapt wel dat Will Smith ontplofte. "Als mijn man en ik daar hadden gezeten en zo'n grap hadden moeten aanhoren, zou hij niet slaan, maar wel héél erg boos zijn."

De reactie van Will Smith is in onderstaande video te zien:

Wisselende reacties

De komiek had kunnen weten dat dit een open wond is bij de familie Smith, stelt Angela (49), die zelf sinds haar achttiende alopecia heeft en daar 'veel tranen om heeft gelaten'. "Jada is altijd open geweest over hoeveel de aandoening haar aangrijpt. Roasten is eigenlijk gewoon een vorm van pesten. Het is raar dat men dit als entertainment blijft zien." 

Volgens Angela kijken mensen met deze ziekte verschillend naar het voorval. "Sommigen vonden de klap van Smith geweldig, en sommigen vonden het jammer."  

Ook op sociale media circuleren verschillende meningen. "Will Smith was een held geweest als hij een gesprek was aangegaan in plaats van er op los te rammen", twittert Maaike, die de ziekte 'van dichtbij heeft meegemaakt'. Kaan Özgök noemt Smith 'een aansteller/aandachtstrekker'. "Ik heb zelf ook alopecia", twitterde hij: "Het is niet leuk maar er zijn veel ergere aandoeningen."

Jada is open over haar ziekte 

Jada Pinkett Smith (50) is de laatste jaren zeer open over de ziekte die haar kaal maakte. In 2018 vertelde ze dat ze het in het begin vreselijk vond om ermee te dealen. "Op een dag stond ik onder de douche en had ik een handvol haren in mijn handen. En ik dacht: o my god, word ik kaal?" Ze trilde van angst. 

In december vorig jaar postte ze een video van zichzelf op Instagram, waarin ze zegt dat ze weer kan lachen, met en om de ziekte. Ze laat haar kale hoofd zien, laat voor de camera zien waar geen haar meer groeit, zodat mensen er niet meer naar hoeven te vragen. 

Op de actie van haar man heeft Jada (nog) niet gereageerd. Jaden Smith, de 23-jarige zoon van Will en Jada, reageerde wel op Twitter. "Zo doen we dat", tweette hij nadat zijn vader Chris een dreun verkocht.

De video die Jada vorig jaar postte, is hieronder te zien:

Je hebt niet alle cookies geaccepteerd. Om deze content te bekijken moet je deaanpassen.

"Het is een frappant voorval", zegt Nazia Zijlstra over het incident tijdens de uitreiking. Ze noemt zichzelf 'advocate van alopecia' sinds ze door de ziekte haar haar verloor. Ze heeft gemengde gevoelens, want: "Geweld is nooit de oplossing. Tegelijkertijd kan ik mij voorstellen dat dit in the heat of the moment gebeurde, omdat alopecia heel veel doet met jezelf en naaste omgeving."

Dat onderschrijft Bettina Blaumeiser, arts-onderzoeker die aan de Universiteit van Antwerpen op alopecia areata (de volledige naam van de ziekte) is gepromoveerd. "De reactie van Will Smith is misschien niet goed, maar het weerspiegelt wel de wanhoop en frustratie van patiënten en hun familieleden. Kaalheid, en vooral bij vrouwen, is in onze maatschappij niet geaccepteerd. Je gaat er niet dood aan, maar het is psychisch heel zwaar. Haar laat zien wie we zijn, haar is een manier om ons uit te drukken, om mee te doen aan modetrends."

Gezonde haren afgestoten

Alopecia is een auto-immuunziekte. Het lichaam stoot gezonde haren af. Er zijn veel verschillende vormen: soms zijn er een of enkele kale ronde plekken op het hoofd, soms vallen alle hoofdharen uit. Mensen met alopecia areata universalis hebben helemaal geen lichaamshaar. Niet alleen het hoofdhaar valt dan uit, maar ook de wimpers, wenkbrauwen en andere lichaamsbeharing. 

"Alopecia is een aandoening met erfelijke aspecten", legt arts-onderzoeker Blaumeiser uit, "maar het wordt door bijvoorbeeld stress, infecties, verkeerde voeding uitgelokt. Normaal gesproken zijn je haarwortels immuun voor ziektes en virussen van buitenaf, maar mensen met deze ziekte hebben dat geluk niet. Er komen ontstekingscellen rondom de haarwortels, en dan zeggen die haarwortels op een gegeven moment: het wordt me hier teveel."

De haarwortels gaan niet (meteen) kapot, maar wel wanneer mensen de ziekte jarenlang hebben. Die zijn blijvend kaal. "Maar er zijn ook mensen bij die na verloop van tijd weer haar krijgen. Al kan dat alsnog uitzonderlijk lang duren."

Schofterig

Zoals bij Astrid: in drie maanden was ze kaal, en een jaar later kwam er, heel voorzichtig, weer wat haar terug. "Spierwit", vertelt ze, "maar ik was zo blij." En nu begint haar haar langzaam weer bruin te worden, lijkt het: ze krijgt haar eigen, vertrouwde kleur terug.

Maar niet iedereen heeft die mazzel. Daarom blijven opmerkingen over de ziekte, zoals vanochtend tijdens de Oscaruitreiking, haar raken. "Het is goed dat er aandacht voor is, nu. Grappen maken over zoiets kwetsbaars, dat is gewoon schofterig."

Weg hoofdhaar, wimpers en wenkbrauwen: 'Binnen drie weken was ik kaal'
Lees ook

Weg hoofdhaar, wimpers en wenkbrauwen: 'Binnen drie weken was ik kaal'

Lees meer over
Will SmithZiektes en aandoeningenOscarsLink in bio