Discriminatie

Minister laat Belastingdienst binnenstebuiten keren: 'Etnisch profileren kan en mag niet'

Door RTL NIeuws / Pieter Klein··Aangepast:
© ANPMinister laat Belastingdienst binnenstebuiten keren: 'Etnisch profileren kan en mag niet'
RTL

De Belastingdienst wordt binnenstebuiten gekeerd om vast te stellen waar de afkomst van burgers een rol heeft gespeeld in de controle op en het geven van toeslagen aan burgers. Dit beloofde minister Hoekstra (Financiën) zojuist in de Tweede Kamer. 

Er komt een onafhankelijk, diepgaand onderzoek met externe experts naar alle mogelijke manieren waarop de Belastingdienst tweede nationaliteit of afkomst in het verleden heeft gebruikt of nu nog steeds gebruikt.

Hoekstra reageerde daarmee op de onthullingen van RTL Nieuws en Trouw dat de Belastingdienst bij het stopzetten van toeslagen van kinderopvang in het verleden ook keek naar de achtergrond van ouders, gastouders en gastouderbureaus. De Autoriteit Persoonsgegevens onderzoekt twee klachten over twee incidenten, zo werd gisteren bekend. Onder druk van de onthullingen gaat het kabinet nu de hele Belastingdienst doorlichten. Tot gisteren ontkende de Belastingdienst iedere vorm van etnisch profileren. 

Pijnlijk dossier

"Het kabinet is ten principale tegen iedere vorm van etnisch profileren. Laat dat glashelder zijn", aldus Hoekstra. Hij noemde het een ingewikkeld en 'pijnlijk' dossier en biechtte tegelijk op dat hij niet langer kon uitsluiten dat nationaliteit op een onjuiste manier is gebruikt door de Belastingdienst.

"Het onderzoek moet uitwijzen op welke manier gebruik is gemaakt van nationaliteit", zei Hoekstra. "Je zit hier met een knoop in je maag naar te kijken. Etnisch profileren kan niet en mag niet." 

Je hebt niet alle cookies geaccepteerd. Om deze content te bekijken moet je deaanpassen.

Kamer geschokt over etnisch profileren

CDA-Kamerlid Pieter Omtzigt, die eerder in deze zaak het voortouw nam, eiste dat dit onderzoek zo onafhankelijk mogelijk en dús extern moet zijn, omdat de Belastingdienst niet kan worden vertrouwd. "De Nationale Ombudsman deed onderzoek, de hoogste rechters floten de dienst terug, en nog steeds vechten dezelfde ouders tegen de overheid. Onze instituties hebben hier gefaald", zei Omtzigt geëmotioneerd. De Kamer gaat later in overleg met staatssecretaris Snel over de uitwerking van het onderzoek.

De Tweede Kamer toonde zich geschokt over de onthullingen over etnisch profileren. SP-Kamerlid Renske Leijten noemde het terecht als fraude wordt bestreden, maar stelde dat juist achtergrond geen rol mag spelen voor de overheid. Zij wil, net zoals het CDA, zo snel mogelijk een oplossing voor de ouders die nog steeds moeten procederen vanwege het stopzetten of terugvorderen van toeslagen. Dat wilde Hoekstra nu niet toegeven.

Fatma heeft twee nationaliteiten. Ze raakte zonder goede aanleiding haar toeslag voor kinderopvang kwijt.

Grof schandaal

PvdA-Kamerlid Henk Nijboer noemde het etnisch profileren een 'grof schandaal'. GroenLinks-Kamerlid Snels sprak van een overheid die zich van z’n slechts kant heft laten zien. De oppositie wil ook dat de Belastingdienst zo snel mogelijk stopt met het bijhouden van oude gegevens over de tweede nationaliteit in de systemen van de Belastingdienst.

Minister Hoekstra zei dat in het externe onderzoek zal worden gekeken naar alle rechtszaken die de Belastingdienst onlangs heeft verloren. Ook wordt gekeken naar alle andere oude zaken bij het onterecht stopzetten van toeslagen én naar waar dit verder binnen de Belastingdienst speelt. Ook wil het kabinet kijken hoe de rechten van burgers beter kunnen worden gewaarborgd.

Volgens Hoekstra is het toelaatbaar als bij de jacht op fraude wordt gekeken naar 'geobjectiveerde gegevens', die aangeven dat er een risico is. Maar achtergrond mag dat volgens hem niet zijn.

'Waarom ik? Waarom wij? Het was een jarenlange hel'
Lees ook

'Waarom ik? Waarom wij? Het was een jarenlange hel'

Lees meer over
Menno SnelWopke HoekstraBelastingdienstTweede KamerToeslagenaffaire BelastingdienstEtnisch profileren