Nog steeds geen uit huis geplaatste kinderen herenigd met toeslagenouders
Pijnlijk en teleurstellend. Zo noemen Kamerleden de brief van het kabinet over de 1150 kinderen van toeslagenouders die van 2015 tot 2020 uit huis zijn geplaatst. "Deze brief is niet het begin van een oplossing, maar meer een manier waarop het grote leed nog jarenlang zal voortduren", zegt Kamerlid Pieter Omtzigt. "Dit is echt verschrikkelijk", zegt DENK-Kamerlid Azarkan.
In oktober vorig jaar maakte het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) bekend dat in de periode van 2015 tot 2020 zeker 1115 kinderen van gedupeerden door de kinderopvangtoeslagenaffaire uit huis zijn geplaatst. Het statistiekbureau wist toen niet te zeggen bij hoeveel uit huis geplaatste kinderen er een verband is met de toeslagenaffaire.
Dat is nu nog steeds niet te zeggen, concludeert Omtzigt na de brief. "De brief vandaag toont helaas aan dat de regering vijf maanden later de kinderen nog niet in beeld heeft. Niet de 1115 kinderen en ook niet of de groep groter is."
Het kabinet zegt in de Kamerbrief toe dat gedupeerden van de toeslagenaffaire vanaf 4 april terecht kunnen bij een landelijk ondersteuningsteam dat ze gaat helpen hun zaak in kaart te brengen en vervolgstappen voor te bereiden. Dat is een uitbreiding van een proef die vanaf februari al liep in Almere en Rotterdam. Ook kunnen ouders die uithuisplaatsing willen aanvechten bij de rechter gebruik te maken van subsidie om een gespecialiseerde advocaat in de arm te nemen.
Toeslagenaffaire
In de toeslagenaffaire werden ouders onterecht beschuldigd van fraude met kinderopvangtoeslag. Die ouders werden door de Belastingdienst ongemeen hard aangepakt. Zij moesten grote bedragen terugbetalen waardoor veel van hen in de financiële problemen terechtkwamen.
De affaire kwam aan het licht door vasthoudend optreden van de Kamerleden Pieter Omtzigt, Renske Leijten (SP) en Farid Azarkan (DENK). Ook de journalisten Pieter Klein (RTL Nieuws) en Jan Kleinnijenhuis (Trouw) speelden een belangrijke rol bij de onthulling van het schandaal. De affaire zorgde er uiteindelijk voor dat het kabinet-Rutte III in januari viel.
Geen één kind terug
Vandaag kan het kabinet nog steeds niet zeggen hoeveel kinderen terug zijn bij hun ouders. Wel schrijft minister voor rechtsbescherming Franc Weerwind dat 'op het moment van schrijven wordt aan 14 gedupeerde ouders ondersteuning geboden door het ondersteuningsteam'. "Hier zijn in totaal 31 uithuisgeplaatste kinderen bij betrokken."
"Het is pijnlijk om te zien dat de regering nog niet kan melden of er ook maar een kind bij de ouders terug is", zegt Omtzigt.
Weerwind zegt dat de situatie van veel gezinnen complex is en dat zorgvuldigheid voorop moet staan. "Je zal dit van gezin tot gezin moeten bekijken. Als ik zou zeggen dat we alle kinderen direct in hun gezinnen gaan terugplaatsen, zou ik tekort doen aan het werk wat met name de jeugdzorgmedewerkers hebben gedaan in deze maar ook wat de rechter heeft besloten. We kijken zorgvuldig naar het belang van het kind."
Verschrikkelijk
Kamerlid Azarkan noemt de aangedragen oplossingen 'echt verschrikkelijk'. "Als je je kinderen bent kwijtgeraakt en het kabinet gaat inzetten op iemand die je verhaal gaat aanhoren. Dat is echt een lege huls, wat hebben ouders hier nu aan? Ik ben echt teleurgesteld." Hij vindt het storend dat die ondersteuningteams geen doorzettingsmacht hebben.
Ook SP-Kamerlid Renske Leijten is ontevreden. "Die teams moeten echt de opdracht hebben dat kinderen 'naar huis moeten, tenzij'. Er moet alles aan gedaan worden om dat zo snel mogelijk voor elkaar te krijgen. Anders is het een doekje voor het bloeden."
De Inspectie Justitie en Veiligheid en de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd onderzoekt nog waarom kinderen uit huis zijn geplaatst, en of er een relatie is met de problemen die ouders hadden met de kinderopvangtoeslag. De resultaten worden eind dit jaar verwacht. Omtzigt vindt dit onderzoek niet voldoende, omdat het volgens hem niet onafhankelijk is.