Weer geen akkoord over jeugdzorg is ramp voor jongeren: 'Mijn leven staat stil'

De slepende onderhandelingen over hoe de jeugdzorg ingericht moet gaan worden, duren al maanden. Het grote twistpunt tussen Rijk en de gemeenten: geld.

Het Rijk wil honderden miljoenen besparen, maar dat accepteren de gemeenten niet. Die zijn verantwoordelijk voor het uitvoeren van de jeugdzorg: variërend van lichte hulp voor dyslexie en 'simpele' opvoedproblemen tot complexe zorg bij zware mentale problemen. Gemeenten vinden het onacceptabel dat er al een besparing is ingeboekt zonder dat duidelijk is waar dat geld vandaan moet komen.

Problemen alleen maar groter

De gevolgen? Zonder akkoord duren de problemen in de jeugdzorg voort en worden die alleen maar groter, zegt Jeugdzorg Nederland. "Dit raakt de meest kwetsbare jongeren", zegt een woordvoerder van Jeugdzorg Nederland.

Jongeren met complexe zorg staan nu al maanden op wachtlijsten en zonder akkoord zullen de wachtlijsten alleen maar verder groeien, zegt de instantie. "We zijn nu met man en macht bezig om de zorg zo goed als mogelijk te regelen. We roeien met de riemen die we hebben, maar de financiën moeten gewoon op orde zijn. Er moet echt een heldere koers komen om de jeugdzorg te kunnen regelen. Maar komt van uitstel geen afstel?"

Mijn leven staat stil

Robin Knegt ondervindt al jaren de gevolgen van het falende systeem. Jarenlang ging ze van wachtlijst naar wachtlijst voor de behandeling van autisme, een posttraumatische stressstoornis en depressie. Dat er nog altijd geen plan is voor de jeugdzorg en er flink bezuinigd wordt, merkt zij iedere dag en noemt zij een ramp voor jongeren.

"Ik stond 2,5 jaar op een wachtlijst en nu sta ik weer op een nieuwe wachtlijst om de juiste zorg te krijgen. Ik moet weer een half jaar wachten", zegt ze. "Er wordt van ons verwacht dat we ons leven op pauze kunnen zetten. Maar terwijl al mijn vrienden doorgaan met hun leven, staat mijn leven stil."

Ook het ministerie van Volksgezondheid erkent dat het 'veel te lang duurt'. Het streven is nu om dit voorjaar tot een besluit te komen.

Volgens ingewijden zaten de gesprekken lang muurvast, maar is er de laatste weken weer een klein beetje ruimte. Ook de VNG - die namens de gemeenten de gesprekken voort- stelt dat 'er ruimte is'. "Het streven is om in april met afspraken te komen", aldus een woordvoerder.

Geduld raakt op

Kamerleden laten ondertussen weten moedeloos te zijn. PvdA-Kamerlid Mohamed Mohandis noemt het een schande: "Het is vijf over twaalf in de jeugdzorg. Ik heb ook steeds minder vertrouwen dat staatssecretaris van Ooijen deze klus gaat klaren. Het kabinet geeft niet thuis." Het Kamerlid wil een debat, maar daar de PvdA'er geen meerderheid voor.

Bij Jeugdzorg Nederland willen ze zich niet over de staatssecretaris  uitspreken. "Dat is niet aan ons om daar iets over te zeggen."

D66'er Rens Raemakers noemt het 'zorgelijk' dat er nog altijd geen akkoord ligt. "We blijven hopen dat het zo snel mogelijk rond komt, in het belang van jongeren die dit hard nodig hebben."

CDA-Kamerlid René Peters sluit zich daar bij aan. "In de tussentijd hoeven gemeenten en zorgpartijen zich echt niet geremd te voelen door te gaan met noodzakelijke stappen om de zorg voor onze jeugd te verbeteren."

Waar gaat het mis?

In de zomer van 2021 zijn gemeenten en kabinet met elkaar in gesprek gegaan over de hervorming van de jeugdzorg vanwege de grote moeilijkheden in de sector. Ernstige gevallen moeten sneller en beter hulp krijgen en de gemeenten moeten minder geld kwijt zijn aan hulp voor jongeren met relatief lichte problemen.

Volgens staatssecretaris Van Ooijen gebruiken te veel jongeren enige vorm van jeugdzorg. Als de gemeenten het geld voor de jeugdzorg doelmatiger besteden kan de zorg goedkoper worden. Het kabinet wil een bezuiniging van ruim 500 miljoen doorvoeren.