Van 2020 tot en met 2023 werd er rond vliegbasis Leeuwarden 3182 keer een geluidspiek gemeten van 110 tot 115 decibel en 579 keer meer dan 115 decibel, waarbij er kans is op blijvende gehoorschade.
Klagen
Bewoners klagen al jaren over geluidsoverlast van vliegbasis Leeuwarden, maar kregen tot dusver weinig gehoor bij Defensie. Vorig jaar vroeg de auditcommissie geluidsmeetnetwerk Leeuwarden, ondersteund door omwonenden, een huisarts en een audioloog, in een brief aan staatssecretaris Van der Maat om een begrenzing van het geluid.
Ze noemden daarbij een streefgetal van 110dB, omdat dat als een ongezonde waarde gezien wordt door onder meer het RIVM. Maar de absolute grenswaarde zou 115dB moeten zijn, is te lezen in de brief, 'omdat daarboven kans is op permanente gehoorschade'.
Balans
Naar aanleiding van de cijfers liet demissionair minister van Defensie Kajsa Ollongren weten te willen praten met omwonenden van de vliegbasis. Wel zegt ze dat er altijd overlast zal zijn in de buurt van een vliegbasis. Er zal gezocht moeten worden naar een 'balans', aldus Ollongren voorafgaand aan de ministerraad.
Er zal een evenwicht moeten worden gevonden tussen wat nodig is voor de veiligheid van Nederland met de inzet van de F-35 en tegelijk 'maximaal' rekening houden met de mensen die rond de vliegbasis wonen.
Verder praten
Volgens de minister zeggen de omwonenden 'terecht' dat ze nog te veel last hebben van het geluid. "En dat is goed, dat ze dat zeggen. Want dat betekent dat we verder moeten praten." Er wordt al veel in het buitenland geoefend met de F-35, zegt ze, 'maar je moet ook bereid zijn om zelf een deel van de lasten te dragen'.
"Leeuwarden is een belangrijke basis voor de luchtmacht. Dus ja, daar moeten we gewoon onze activiteiten kunnen uitvoeren", aldus Ollongren. Defensie kan meer oefenen met de F-35 omdat het ministerie na de Russische inval in Oekraïne veel meer geld heeft gekregen. Het gevechtsvliegtuig produceert meer geluid dan zijn voorganger F-16.