Na 'rampzalige avond' voor NSC is vandaag premier Schoof aan de beurt
De eerste dag van de Algemene Beschouwingen pakte gisteren 'rampzalig' uit voor NSC. De partij van Pieter Omtzigt kwam zwaar onder vuur te liggen vanwege steun voor de asielcrisiswet. Vandaag is de beurt aan premier Dick Schoof: hij moet tekst en uitleg geven over diezelfde wet, en dus is het gevaar voor de coalitie nog niet geweken.
Er werd vannacht tot ongeveer 01.30 uur gedebatteerd in de Tweede Kamer. Voorzitter Martin Bosma bedankte de Kamerleden en het kabinet na afloop voor hun zitvlees en stelde de debatten voor vanochtend iets uit: die beginnen niet om 10.15 uur, maar om 11.00 uur. Het debat is live te volgen via onze site en app. We houden een liveblog bij en er is een livestream.
Vandaag is de beurt aan premier Schoof, zegt politiek verslaggever Frits Wester:
Tijdens de Algemene Beschouwingen debatteert de Tweede Kamer ieder jaar met het kabinet over de troonrede en de begroting die op Prinsjesdag zijn gepresenteerd. Gisteren kwamen alle fractievoorzitter van de Tweede Kamer aan het woord. Hoe dat eraan toe ging, lees je onder meer terug in ons liveblog.
Noodwet asielcrisis
Het opvallendste moment van dag één was de aanval op interim-fractievoorzitter Nicolien van Vroonhoven (NSC), die het stokje tijdelijk overneemt van de zieke Pieter Omtzigt. Oppositiepartijen vielen haar hard aan omdat NSC het mede mogelijk maakt om via een noodwet een asielcrisis uit te roepen.
Het kabinet wil zo'n noodwet, maar daarbij wordt de Tweede Kamer maandenlang buitenspel gezet. Absurd, vindt de oppositie, juist omdat NSC een partij is die zich laat voorstaan op staatsrechtelijk juist handelen. Bekijk hier hoe Van Vroonhoven onder vuur kwam te liggen:
'Pijnlijke vertoning'
"Wat je ook van het onderwerp vindt, het was een pijnlijke vertoning", legde politiek verslaggever Fons Lambie gisteravond uit. "Van Vroonhoven worstelde vanavond zichtbaar, stond helemaal alleen, kwam er niet goed uit en kreeg ook nul hulp van haar coalitiegenoten."
Bekijk hier wat Lambie er verder over zei:
Vandaag gaan de debatten verder en komt premier Dick Schoof aan het woord. Ook hij moet de asielnoodwet gaan verdedigen. Het gevaar van verdeeldheid in de coalitie is dan ook nog niet geweken, want juist tijdens het debat over de regeringsverklaring met Schoof, vlak voor de zomer, ging het mis.
PVV-leider Geert Wilders noemde Schoofs verdediging van PVV-ministers toen 'slappe hap'. Ook botsten VVD-leider Dilan Yeşilgöz en Wilders over een tweet van PVV-minister Fleur Agema over hoofddoeken. Volgens Yeşilgöz zat Wilders daar achter, wat Wilders een 'vuile, valse' beschuldiging vond. De coalitiekopstukken hebben afgesproken het niet meer zover te laten komen. Afgesproken is om vaker samen te zitten om de verhoudingen te verbeteren, maar daar is het tot nu toe nog niet van gekomen.
Brief van Faber
Nog even terug naar het 15-urige debat van gisteren. Want ondanks de aanval op NSC, kwam de coalitie er verder zonder grote kleerscheuren vanaf.
Een kleine confrontatie was er wel toen werd gesproken over de brief die asielminister Marjolein Faber naar Brussel stuurde en waarin ze vroeg om een 'opt-out' van het migratiebeleid. Dat had wat de VVD-leider betreft 'serieuzer en diplomatieker' gekund. Ze had liever gehad 'dat het kabinet het idee van een opt-out had besproken in Europa, daar medestanders had gezocht, daar het gesprek was aangegaan'.
De Kamer probeerde ook zaken te doen met het kabinet om bepaalde bezuinigingen terug te draaien, maar daar leek weinig ruimte voor. Geen van de vier coalitiepartijen was enthousiast over de voorgestelde btw-verhogingen, maar ze zeiden ook dat er geen ruimte is om die terug te draaien.
Manieren om dat te betalen, zoals hogere accijnzen op e-sigaretten of belasting op de inkoop van eigen aandelen, liggen altijd wel ergens gevoelig in de coalitie.
Btw-verhoging 'niet sympathiek'
"Soms moet je ook pijnlijke maatregelen nemen", zei PVV-leider Geert Wilders erover. Hij gaf toe dat de btw-verhoging 'geen sympathieke maatregel' is, maar hij vond deze nu eenmaal nodig om de overheidsfinanciën sluitend te krijgen. Moeilijke maatregelen nemen hoort bij regeren, zei hij. "En dat doet soms pijn, ja, maar daar staat veel moois tegenover."
Een ander opvallend moment was toen FvD-leider Thierry Baudet botste met Kamervoorzitter Bosma. Hij vond dat hij te weinig vragen mocht stellen. Bosma was onverbiddelijk, maar riep wel de hulp van andere Kamerleden in. Hoe dat ging, zie je hier: