Plan D66-CDA valt beter bij linkse dan bij rechtse kiezers
De meeste mensen zijn positief over het plan van D66 en CDA voor een nieuw coalitieakkoord. De twee partijen presenteerden gisteren hun gezamenlijke uitgangspunten over een vijftal belangrijke thema’s: wonen, natuur & stikstof, economie & klimaat, asiel en defensie. Op al deze thema’s vallen de plannen bij de meerderheid in de smaak, blijkt uit een enquête onder leden van het RTL Nieuwspanel.
De woonplannen van D66 en CDA kunnen bij driekwart van de deelnemers op steun rekenen. Alleen kiezers van PVV, BBB en FvD staan er niet in meerderheid achter, dat zit hem vooral in het plan om de hypotheekrenteaftrek af te bouwen.
Opvallend: de achterban van de VVD, de partij die van de hypotheekrenteaftrek een breekpunt maakte, kan zich wél in meerderheid in de woonplannen vinden. Ondanks het afbouwen van dat belastingvoordeel.
De asielplannen die in het akkoord staan worden gesteund door zowel kiezers van linkse als rechtse partijen, al zijn kiezers van rechtse partijen wel het meest kritisch. Bij de PVV-achterban is bijvoorbeeld 51 procent positief over het pakket, 43 procent niet.
Niet eens met spreidingswet
Mensen die zich niet in die plannen kunnen vinden, zijn vooral kritisch over het behoud van de spreidingswet, waardoor asielzoekers evenredig worden verdeeld over Nederlandse gemeenten.
Je hebt niet alle cookies geaccepteerd. Om deze content te bekijken moet je deaanpassen.
De volgende stap in het formatieproces is het vinden van partijen die zich bij dit plan van CDA en D66 aan kunnen sluiten. De achterban van GroenLinks-PvdA kan zich het best vinden in het document dat er nu ligt. Met name het klimaatbeleid springt in het oog: "Vergeleken met de huidige stilstand onder leiding van BBB en VVD, is alles wat gedaan wordt positief", zegt een GL-PvdA-kiezer.
Ook GroenLinks-PvdA-leider Jesse Klaver gaf na de presentatie van de plannen aan dat hij 'genoeg aanknopingspunten ziet' om met D66 en CDA te gaan praten:
Ook bij de kiezers van de VVD is de meerderheid positief over alle plannen. Maar de achterban van de partij waarmee zij graag aan willen schuiven, JA21, is kritischer. Die kiezers zijn erg positief over de plannen voor defensie, asiel en wonen, maar ze zijn kritisch op de plannen over de andere twee thema's: 'natuur & stikstof' en 'economie & klimaat'.
Zo zijn sommigen het niet eens met het plan om de gaskraan in Groningen dicht te houden en lopen anderen niet warm voor het 'belachelijke' klimaatbeleid.
Iedereen wil meedoen
Onder kiezers van alle drie de partijen is er een meerderheid die graag bij de plannen van D66 en CDA zou willen aansluiten. De groep voorstanders is onder kiezers van GL-PvdA wel een stuk groter dan bij kiezers van VVD en JA21.
Je hebt niet alle cookies geaccepteerd. Om deze content te bekijken moet je deaanpassen.
Vergeleken met drie weken geleden, vlak na de verkiezingen, is er weinig veranderd in de coalitievoorkeuren van kiezers. De achterban van VVD wil nog steeds niet met GroenLinks-PvdA, de achterban van D66 niet met JA21.
Kiezers willen meerderheidskabinet
Een meerderheidskabinet lijkt dus ver uit het zicht, terwijl de meeste mensen dat veel liever zouden zien dan een minderheidskabinet. Maar áls er dan een minderheidskabinet moet komen, dan heeft een minderheidskabinet met D66, CDA en VVD het meeste draagvlak. 42 procent van de kiezers vindt dat acceptabel.
Over dit onderzoek
Het onderzoek is uitgevoerd op 3 december 2025 onder zo'n 14.000 leden van het RTL Nieuwspanel. Het onderzoek is na weging representatief voor vijf variabelen, namelijk: leeftijd, geslacht, opleiding, werkzaamheid en politieke voorkeur (stemgedrag Tweede Kamerverkiezingen 2025). Het RTL Nieuwspanel telt ruim 63.000 leden.
Wil jij voortaan ook meedoen aan onderzoeken van het RTL Nieuwspanel? Meld je dan hier aan!
