Luchtverkeersleiding oefende in diepste geheim met extra aanvliegroute Schiphol
De luchtverkeersleiding Nederland heeft eind 2021 in het diepste geheim geoefend met een vierde zogenoemd 'naderingspunt' voor passagiers- en vrachttoestellen. Dat naderingspunt kan ertoe leiden dat inwoners van de provincies Gelderland en Utrecht in de toekomst te maken krijgen met een flinke toename van landend vliegverkeer.
Eerder onthulde RTL Nieuws al dat er een vierde aanvliegroute naar Nederland in de maak is, maar de details worden tot de dag van vandaag geheim gehouden. Duidelijk was toen al dat het tot meer vliegverkeer leidt op plekken waar dat nu nog niet of minder het geval is.
Vierde naderingspunt
Vliegverkeer dat landt op Schiphol nadert de luchthaven nu nog vanaf de Noordzee voor de kust van Noord-Holland, vanaf Rotterdam en vanaf Lelystad. Het demissionaire kabinet wil daar een vierde naderingspunt bij: in het zuidwesten van de provincie Gelderland of het zuidoosten van de provincie Utrecht.
In geheime 'real time simulaties' van de luchtverkeersleiding wordt het vierde naderingspunt ZUDOS genoemd. Een 'strikt noodzakelijk aantal' mensen verzamelt zich in het najaar van 2021 vijf keer op het simulatorcentrum van NLR, het Nederlands Lucht- en ruimtevaartcentrum. Nederland zit nog middenin de coronacrisis, er wordt weinig gevlogen, en er zijn strikte gezondheid- en veiligheidsmaatregelen.
Doorn
ZUDOS ligt iets ten zuiden van Doorn, in de provincie Utrecht, blijkt uit een briefing die de aanwezige luchtverkeersleiders krijgen en documenten die RTL Nieuws in handen heeft. Vliegverkeer uit Duitsland komt in de simulaties op twee nieuwe plekken Nederland binnen: via een noordelijke route bij Winterswijk, via een zuidelijke route vlak onder Arnhem, en in een derde variant via beide routes, de noordelijke en de zuidelijke. De routes komen samen in het luchtruim net onder Doorn.
Bij het naderingspunt ZUDOS bevindt het vliegverkeer zich op zo'n 2100 meter hoogte, om vanaf daar de nadering in te zetten naar luchthaven Schiphol. Boven de 1828 meter mag dat zo rechtstreeks mogelijk. Daaronder moet rekening worden gehouden met woonkernen. Het is de bedoeling om ook landend verkeer naar Eindhoven en Rotterdam Airport via het naderingspunt te leiden.
42.000 vliegtuigen per jaar
Als het naderingspunt bij Doorn er daadwerkelijk komt, zal dat voor heel veel extra vliegverkeer leiden boven het Utrechtse plaatsje en de plaatsen die onder de aanvliegroutes vanuit Duitsland liggen.
Het gaat om 42.000 vluchten per jaar, dat zijn er 120 per dag. Bewoners maken zich grote zorgen over de extra geluidsoverlast, bleek eerder al.
Luchtruimherziening
Het vierde naderingspunt maakt onderdeel uit van een in 2019 ingezette luchtruimherziening die moet zorgen voor een groter militair oefenterrein in het noorden van Nederland en een betere 'ontsluiting' voor commercieel vliegverkeer van en naar Schiphol, Lelystad, Eindhoven en Rotterdam vanuit en naar het oosten en zuidoosten. Ook moet het de opening van luchthaven Lelystad mogelijk maken.
In hoeverre de luchtruimherziening wordt doorgezet, is onduidelijk. Luchthaven Lelystad gaat voorlopig niet open, dus een belangrijk argument voor de herziening vervalt. Het besluit moet worden genomen door een nieuw kabinet, nadat de Tweede Kamer het onderwerp vorige zomer controversieel verklaarde.
Een nieuw kabinet kan er voor kiezen wel het militaire oefengebied in Noord-Nederland uit te breiden, maar geen vierde naderingspunt toe te staan. Het verzet tegen dat punt is inmiddels groot, blijkt uit een enquête van Pointer.
Stukken nog geheim
De Tweede Kamer mag het onderwerp luchtruimherziening dan controversieel hebben verklaard, ambtenaren van het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat werken tijdens de demissionaire periode van het kabinet gewoon door aan 'voorbereidende stappen'.
Zo moest begin 2024 een eerste schetsontwerp van de nieuwe inrichting van het nieuwe luchtruim gereed zijn en zoekgebieden zijn bepaald waarin de vaste naderingsroutes kunnen komen te liggen.
Die zijn nog niet gedeeld met de Tweede Kamer en provincies en gemeenten. 'Eventuele publicatie' hiervan is volgens demissionair minister Harbers aan een nieuw kabinet.