Het woord boycot hangt als een donkere wolk boven Oranjes WK-route naar Qatar
Moet Oranje nou wel of niet naar het WK in Qatar? Die vraag is nu extra actueel omdat maandag de kwalificatie voor het toernooi begint, dat volgend jaar in de Golfstaat wordt afgewerkt.
De mensenrechten worden in het land nou niet bepaald serieus genomen, en het Nederlands elftal staat voor een dilemma: moet Oranje aan een eindronde in zo'n land willen deelnemen of kan het WK de situatie in Qatar juist verbeteren?
Homoseksualiteit verboden
Van de politieke partijen D66 en ChristenUnie mag Oranje het WK boycotten. Er gaan al jaren handelsmissies en topsporters naar Qatar, terwijl homoseksualiteit daar verboden is en media onder controle staan. "De WK-stadions zijn met bloed gebouwd", zei ChristenUnie-lijsttrekker Gert-Jan Segers. "We dansen straks op graven van 6500 mensen, die in de hoop op een beter leven de dood hebben gevonden. Mijn hart breekt."
Arbeidsmigranten, vooral uit Zuid-Oost Azië, werken sinds 2010 in slechte omstandigheden aan acht futuristische stadions. Soms bij temperaturen van 45 graden, meestal ruim tien uur per dag. Tot voor kort mochten ze het land niet eens verlaten. Volgens The Guardian zijn er ruim 6500 buitenlandse arbeiders overleden. Veelal zonder ziekteverschijnselen, mogelijk door uitputting. Qatar meldt 37 'directe' doden bij de bouw van stadions en spreekt verder over ‘natuurlijke sterfgevallen’ als ziekte, ongelukken of zelfmoord.
KNVB: geen toernooien boycotten
Bij Oranje is geen plaats voor racisme, zo maakten Georginio Wijnaldum en Frenkie de Jong duidelijk toen ze op 19 november 2019 de openingstreffer van Oranje tegen Estland vierden. Ze renden naar een camera en hielden hun donkere en witte onderarm dicht naast elkaar.
"De KNVB is nooit voorstander van een WK in Qatar geweest", herhaalde secretaris-generaal Gijs de Jong van de KNVB al verschillende keren. "Maar we willen geen toernooien boycotten, omdat we vinden dat sporters niet de dupe mogen zijn van wanbeleid of geschonden mensenrechten. We willen met de overheid het convenant Mensenrechten & Sport sluiten, een richtlijn voor deelname aan sportevenementen in omstreden landen. En mede door de KNVB neemt de FIFA mensenrechten nu op in biedingsprocedures naar volgende WK's."
Amnesty: juist wel naar Qatar gaan
Cabaretier Freek de Jonge startte vorige maand een petitie tegen deelname aan het WK, die bijna 2500 keer ondertekend is. Het actieve Twitterkanaal CancelQatar 2022, sinds vorig jaar in de lucht, telt ruim 2000 volgers.
Mensenrechtenorganisaties Amnesty International en Human Rights Watch zijn tégen een boycot van het WK, dat volgens de Amerikaanse justitie door omkoping is verkregen. Zij juichen toe dat Qatar nu onder een vergrootglas ligt, zodat de situatie daar mogelijk duurzaam verbetert. "Wij zijn niet tegen dit WK, we zien het als een kans", zei Ella Knight van Amnesty onlangs op een symposium, georganiseerd door de KNVB. "Veel mensen kennen Qatar nu niet alleen als luxe oliestaat, maar ook vanwege de moeilijke situatie van arbeidsmigranten", zegt Bahia Tahzib-Lie, ambassadeur van de mensenrechten.
Maatschappelijk betrokken
"We zijn een maatschappelijk betrokken organisatie", zei De Jong over 'zijn' KNVB. "Daar hoort bij dat je ook mensenrechten heel serieus moet nemen en kijkt wat je daarmee kan doen. Als we ons plaatsen voor het WK, dan gaan we zeker aandacht vragen voor mensenrechten. En we kiezen geen hotel zonder dat we weten hoe dat gebouwd is."
Bondscoach Frank de Boer sloot zijn loopbaan als voetballer af in Qatar. "Als we ons plaatsen, dan ga ik vooral als bondscoach naar het WK", aldus De Boer. "Maar als de KNVB wil dat we iets benadrukken, dan zullen we dat zeker doen. We kunnen laten zien wat beter moet."
Bekijk ook: Moeten we het WK boycotten? Qatar 2022 mogelijk door moderne slavernij:
Selectie vanmiddag bekend
Frank de Boer komt rond het middaguur met zijn selectie voor de eerste duels van het Nederlands elftal in het kwalificatietoernooi voor het WK in Qatar. De bondscoach maakt bekend met welke spelers hij gaat toewerken naar de interlands met Turkije (24 maart), Letland (27 maart) en Gibraltar (30 maart).
De Boer gaf bijna twee weken geleden al een voorlopige lijst van 31 spelers vrij. Doelman Maarten Stekelenburg keerde na bijna 3,5 jaar terug in de voorselectie van Oranje. Verdediger Jeremiah St. Juste van FSV Mainz werd voor het eerst opgenomen.
De Boer zal waarschijnlijk twee doelmannen uit zijn voorselectie teleurstellen. Behalve Jasper Cillessen, Tim Krul en Stekelenburg staan ook Joël Drommel en Marco Bizot op de voorlopige lijst van de bondscoach die wellicht ook een keuze gaat maken tussen de centrumspitsen Wout Weghorst en Luuk de Jong.
De Boer zal met de samenstelling van zijn selectie ook aangeven of hij nog een mogelijkheid ziet dat Stefan de Vrij voor een of meerdere interlands beschikbaar is. De verdediger zit na een positieve coronatest thuis in quarantaine, net als enkele van zijn ploeggenoten. Zijn club Internazionale laat voorlopig geen spelers naar hun nationale ploegen reizen.