'Ondernemer berekent hogere gasprijs door aan de klant'
De sterk stijgende energierekening hakt volgens ABN Amro in op de winsten van bedrijven. De bank verwacht dan ook dat veel ondernemers hun hogere kosten zullen doorberekenen aan klanten. Wat weer voor duurdere producten in de schappen zorgt. "Dit is zeker een zorgelijke situatie."
Door dreigende tekorten is gas in korte tijd gigantisch in prijs gestegen. De gemiddelde prijs voor geleverd gas steeg dit jaar al met 15 procent. Volgens economen van ABN Amro komen vooral bedrijven die veel energie verbruiken en dunne winstmarges hebben in de problemen. Bijvoorbeeld bedrijven in de glastuinbouw, zware industrie en voedingsmiddelenindustrie.
Winst wegvagen
Maar er zijn meer energie-intensieve branches die in de problemen komen doordat zij de energiekosten sterk zien oplopen. Denk aan chemiebedrijven, papier- en kartonbedrijven en de bouwmaterialenindustrie. Stuk voor stuk zijn zij kwetsbaar voor hogere energiekosten, die hun winstmarges kunnen doen wegvagen.
Hoewel er geen exacte cijfers bekend zijn, omdat een afgesloten energiecontract concurrentiegevoelige bedrijfsinformatie is, zouden deze bedrijven doorgaans gebruikmaken van variabele contracten. Daardoor voelen ze dus op vrij korte termijn de pijn. Grootverbruikers die hun tarieven wel hebben vastgezet, doen dat volgens de bank vaak voor enkele maanden, waardoor ze in 2022 alsnog te maken krijgen met hogere kosten.
Dat gaan we als consument uiteindelijk merken in de vorm van duurdere producten en mogelijk ook schaarste in de schappen.
Rode cijfers voorkomen
"Ondernemers die bouwmaterialen verkopen, zullen hun hogere energiekosten waarschijnlijk doorberekenen om rode cijfers te voorkomen", zegt ABN Amro-econoom Madeline Buijs tegen RTL Z. "Dan gaat het om producten waarvoor veel gas gebruikt wordt, zoals staal, cement en beton, maar bijvoorbeeld ook voedingsmiddelen, die duurder en bij het terugschroeven van de productie ook schaarser kunnen worden."
Bij Rabobank zien ze diezelfde ontwikkeling. "Als een tomatenkweker in het Westland zijn nieuwe energiecontract bij de aanzienlijk hogere prijzen moet afsluiten, gaan we dat voor een deel ook in de supermarkt merken", zegt econoom Hugo Erken van Rabobank. "Een ander voorbeeld is de vleesindustrie: ook zij berekenen hun hogere energiekosten straks mogelijk door aan de consument."
Doordat alles duurder wordt, kan de eerdere voorspelling van de inflatie door het Centraal Planbureau van 1,8 procent voor 2022 vrijwel zeker de prullenbak in. Rabobank verwacht dat de inflatie voor komend jaar bij de huidige hoge gasprijzen met zeker een procentpunt zal stijgen.
Inflatie omhoog
Erken: "Het kan ook bijna niet anders dat we de hogere gasprijzen al dit jaar terugzien in de inflatiecijfers. Volgend jaar krijg je er nog een extra klap bovenop als de prijzen hoog blijven." Want hoewel Russische leveringen de gasprijs op de korte termijn kunnen doen dalen, rekent de Rabobank net als ABN Amro op een structureel hogere gasprijs.
Daardoor zijn dus zowel bedrijven als de consument uiteindelijk duurder uit. "Dit is zeker een zorgelijke situatie", zegt econoom Buijs van ABN Amro. "We zagen veel prijzen al stijgen, en dit komt er bovenop. Dat geeft ook wel de noodzaak tot verduurzaming aan, want ondernemers die hebben geïnvesteerd in bijvoorbeeld zonnepanelen plukken daar nu de vruchten van."
De vrijdag aangekondigde compensatieregeling van het kabinet, waarbij gemiddeld 400 euro per huishouden en 500 miljoen euro voor kleinere bedrijven wordt vrijgemaakt, is volgens haar niet genoeg. "Alleen al in een normaal jaar gebruiken bedrijven zo’n zeven miljard euro aan gas en elektriciteit. Dan is 500 miljoen mooi meegenomen doordat het de effecten wat kan dempen, maar het zal niet alle problemen oplossen."