Energiebedrijven gaan gas niet in roebels betalen
Energiebedrijven Eneco en Vattenfall zijn niet van plan om Russisch gas in roebels te gaan betalen. President Vladimir Poetin kondigde aan dat dit vanaf morgen moet, maar de ondernemingen in Nederland blijven erbij niet aan die eis te voldoen. Mogelijk is dat ook niet nodig, er lijkt een truc bedacht.
De energiemaatschappijen verwijzen naar hun lopende contracten. Daar staat in dat ze in euro's kunnen afrekenen.
"Wij gaan er dus vanuit dat we de leveringen in euro's kunnen betalen", zegt een woordvoerder van Eneco. Hij wil er niet op vooruitlopen wat er zou gebeuren als Rusland vanaf vrijdag toch eenzijdig de voorwaarden aanpast.
Contracten
Een deel van het door Eneco ingekochte gas is afkomstig van Wingas, een dochteronderneming van Gazprom. Die deal dateert al uit 2010 toen Wingas ook nog deels in handen was van een andere partij. De overeenkomst loopt tot 2030.
Bij Vattenfall gaat het niet om een langetermijncontract, maar om kleinere contracten voor de kortere termijn. Volgens die contracten hoeft er niet in roebels te worden betaald en Vattenfall is dan ook niet van plan om dit te doen
Een woordvoerder van Vattenfall wil ook niet speculeren over wat er zou gebeuren als Rusland de gaskraan zou dichtdraaien. Ze wijst ook op mediaberichten die erop wijzen dat de Russen een financiële constructie aan het optuigen zijn die het mogelijk maakt dat buitenlandse partijen toch gas in euro's kunnen blijven kopen.
De energiebedrijven staan niet alleen in hun opstelling. Ook gashandelshuis GasTerra wil de Russen aan hun gascontracten houden en wil in euro's blijven betalen. Als de situatie ertoe zou leiden dat Rusland de gastoevoer staakt, zou dat volgens een woordvoerder 'heel ernstig' zijn. Maar hij rekent erop dat het zover niet komt.
Het ministerie van Economische Zaken stelt in een reactie niks te veranderen aan het sanctiepakket voor Rusland. "Dat betekent dat bedrijven niet aan roebels kunnen komen om daarmee te betalen."
Financiële truc?
Mogelijk kunnen Europese landen Russisch gas indirect toch in euro's blijven betalen. Het Kremlin heeft namelijk een presidentieel decreet naar buiten gebracht waarin sprake is van een constructie waarbij buitenlandse partijen hun dollars en euro's omzetten in roebels bij een Russische bank.
Een bron binnen de Franse regering heeft aan persbureau Bloomberg laten weten dat het nieuwe mechanisme ervoor zou zorgen dat er niet heel veel hoeft te veranderen aan de gasbetalingen. Die zouden eigenlijk kunnen doorgaan zoals in contracten staat vastgelegd.
Onduidelijk is of dit ook echt zo gaat werken. Opmerkingen van Poetin dat gas wel degelijk in roebels betaald zou moeten worden volgden donderdagmiddag kort op uitlatingen van onder meer de Italiaanse premier Mario Draghi. Volgens Draghi kon er juist nog wel in euro's worden betaald.
Gasmarkt blijft rustig
Door de ontwikkelingen veerde de Europese gasprijs donderdagmiddag meerdere keren op. Maar kort daarna zakte de prijs op de toonaangevende gasbeurs in Amsterdam telkens weer wat. Van een enorme prijspiek is geen sprake, wat erop zou kunnen wijzen dat handelaren niet het gevoel hebben dat de situatie heel erg zal veranderen.