Elisabetta's moeder gaf haar identiteit weg: 'Er is geen bewijs dat ik besta'

Elf weken geleden is Elisabetta moeder worden. Haar zoontje ligt heerlijk te slapen op haar schoot. "Ik zie, voel en merk nu pas echt hoe hard een baby zijn moeder nodig heeft. Hierdoor voel ik me nog meer in de steek gelaten door mijn eigen moeder. Ik vind het moeilijk te begrijpen dat mijn moeder deze liefde niet voor mij voelde."

'Kind van de staat'

Elisabetta werd 31 jaar geleden geboren in een ziekenhuis in de Italiaanse stad Brescia. Het ziekenhuis deed melding van de geboorte, maar de van oorsprong Ghaneese moeder van Elisabetta heeft haar dochter nooit officieel aangegeven bij het gemeentehuis.

Elisabetta was niet welkom in het gezin. Haar tante bracht haar op verzoek van haar moeder naar Nederland, waar zij woonde. Elisabetta werd illegaal en zonder papieren achtergelaten in een klein Fries dorpje. Ze groeide op bij een liefdevolle pleegmoeder, die overleed toen Elisabetta zeven jaar was. Ze werd 'kind van de staat' en ging van pleeggezin naar pleeggezin.

'Ik ben nooit aangegeven'

Pas op haar twintigste kwam Elisabetta erachter dat haar biologische moeder jarenlang tegen haar had gelogen. "Het was kerst toen ik werd gebeld door een Ghanees nummer. Het was mijn neefje. Hij vertelde dat mijn moeder mij na mijn geboorte nooit officieel heeft aangegeven. Twee jaar later heeft ze met mijn geboorteakte een ander meisje geregistreerd, waarschijnlijk het zusje van haar nieuwe man."

Met deze man kreeg de moeder van Elisabetta nog twee kinderen: een zoon en een dochter. Ook het meisje met mijn papieren werd opgenomen in het gezin. "Deze vrouw is inmiddels in de dertig en leeft haar hele leven op mijn naam en viert haar verjaardag op mijn verjaardag", vertelt Elisabetta. Ze heeft mijn foto's geliket op Instagram en stuurde me een vriendschapsverzoek via Facebook. "We hebben dezelfde naam, dezelfde geboortedatum, we zitten ongevraagd aan elkaar vast. Ik vind het ongelooflijk dat zij hier blijkbaar geen problemen mee heeft."

Moeder geconfronteerd

Elisabetta confronteerde haar moeder met het verhaal van haar neefje. "Ze begon te schelden en blokkeerde meteen mijn nummer. Jarenlang geloofde ik dat ik mijn papieren zou krijgen als mijn moeder haar Italiaanse nationaliteit zou krijgen, dat hield ze me voor. Maar nu kwam ik er achter dat ze al die jaren tegen me had gelogen. Er waren helemaal geen papieren, die waren al weggeven."

"Dat je niet voor je kind zorgt, is al pijnlijk genoeg", vervolgt ze. "Maar dat je je kind dan ook een trap na geeft door de identiteit te stelen, daar kan ik gewoon niet bij. Zonder identiteit kun je niks. Ik besta gewoon niet bij geen enkele overheid. Ik ben illegaal achtergelaten in Nederland en sta ingeschreven als iemand zonder documenten van wie de afkomst onbekend is."

'Ik wil mijn vrijheid terug'

Ze kon wel naar school en een opleiding volgen, maar ze heeft geen recht op pensioen of andere sociale voorzieningen. "Ik kan niet stemmen, ik kan nooit een huis kopen of trouwen."

Even is Elisabetta stil. Dan zegt ze ferm: "Identiteitsfraude is een vorm van onderdrukking en ik wil mijn vrijheid terug. Ik wil waar iedereen recht op heeft: een eigen identiteit. Het heet niet voor niks bestaansrecht; je hebt letterlijk recht om te mogen bestaan."

'Niemand kan of wil dit rechtzetten'

Hiervoor klopte ze in Nederland bij alle instanties aan, de politie, Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND), maar niemand wilde of kon haar helpen. Ze ging naar Italië, naar het gemeentehuis van Brescia, naar de politie en naar de vreemdelingendienst. "Van hen heb ik een document gezien, mijn geboorteakte, maar met een foto van een andere vrouw. Niemand zegt het aan te kunnen passen."

In Italië deed Elisabetta aangifte tegen haar moeder. "Nadat ik dat had gedaan, verhuisde mijn moeder van Italië naar Engeland. Ik heb het vermoeden dat ze is gevlucht; ze weet dat ik zonder papieren niet zomaar naar Engeland kan.

Zoektocht naar vader

Toch heeft elk kind recht om zijn of haar identiteit te behouden. Je identiteit kun je terugkrijgen als een van je ouders je geboorte erkent. Daarom is Elisabetta op zoek naar haar vader. "Mijn moeder wil me niet vertellen wie dit is, niemand in de familie zegt het te weten. Maar dat lijkt me sterk. De generatie die met mijn moeder is opgegroeid moet toch weten met wie ze een kind heeft gekregen?"

Omdat Elisabetta fotograaf en filmmaker is, besloot ze een documentaire te maken met als overkoepelde vraag: waarom? Waarom heeft haar moeder dit gedaan? In de documentaire doet ze nog één ultieme poging om antwoord te krijg van de vrouw die alles weet: haar moeder. Ze schrijft een brief en verstuurt die via WhatsApp. "Ik zag twee blauwe vinkjes en weet dat ze het bestand heeft gelezen. De volgende dag zag ik dat haar profielfoto weg was, ze had me geblokkeerd."

Politie doet onderzoek

Die hoopt lijkt vervlogen, toch geeft Elisabetta niet op. De documentaire wordt donderdag uitgezonden bij de VPRO. Ze hoopt dat het iets teweegbrengt, in de familie, of anderen die iets weten wat kan helpen bij de zoektocht naar haar vader. 

Sinds de documentaire wil ook de politie haar zaak oppakken. "Het is bizar dat hier een documentaire voor nodig was, maar ik ben blij dat er nu eindelijk wat gebeurt. Ik zal dolgelukkig zijn als het me lukt mijn identiteit terug te krijgen."