Deal met demissionair kabinet: NS mag reizen in spits duurder maken
De NS mag verder met het voorbereiden van de felbekritiseerde spitsheffing. Het demissionaire kabinet heeft daar een afspraak over gemaakt met het vervoerbedrijf. De Tweede Kamer moet er nog wel mee instemmen. Als dat gebeurt, wordt reizen in de spits vanaf 2024 tot wel 7 procent duurder.
Volgens de afspraak die nu is gemaakt, mag de NS - voor 100 procent in handen van de staat - met ingang van 2025 de tarieven voor reizen in de spits in twee stappen met maximaal 7 procent verhogen, meldt de Volkskrant. Bronnen bevestigen het nieuws aan onze politieke redactie.
Die verhoging komt bovenop de inflatie. Het bedrijf mag de treinkaartjes ieder jaar namelijk verhogen in hetzelfde tempo als de geschatte inflatie.
De NS wil heel graag zo'n spitsheffing invoeren, om daarmee te compenseren voor de gedaalde inkomsten waar het bedrijf mee kampt. Zonder steun van de overheid had het bedrijf hierdoor verlies geleden in de eerste helft van dit jaar.
Ongelijk verdeeld
Er gaan minder mensen met de trein dan voor de coronacrisis, vooral doordeweeks. Tegelijkertijd is het op bepaalde momenten, vooral in de ochtendspits, heel erg druk in de trein. Door reizen op bepaalde tijdstippen duurder te maken, hoopt NS reizigers zover te krijgen dat ze andere tijdstippen kiezen. "Over de hele dag is de bezetting nog geen 30 procent. Grote delen van de dag verplaatsen we dus warme lucht", zegt topman Wouter Koolmees tegen de krant.
Het plan is slecht nieuws voor wie afhankelijk is van de trein om op tijd op werk te komen. Niet iedereen heeft de luxe om zelf de werktijden te bepalen. Een mogelijk voordeel is wel dat het rustiger wordt in de trein, als de opzet van NS slaagt om reizigers op andere momenten te laten reizen.
Tweede Kamer aan zet
Hoe de heffing er precies uit zal zien, is verder nog onduidelijk. De afspraak die is gemaakt tussen het demissionaire kabinet en NS moet nog worden besproken in de Tweede Kamer. En daar kunnen nu aanvullende eisen worden gesteld. Ook kan het hele idee alsnog naar de prullenbak worden verwezen.
Een andere optie is dat de Kamer wil wachten hoe de NS het plan precies wil invoeren, vertelt politiek verslaggever Roel Schreinemachers. Het debat hierover staat gepland voor eind september.
De spitsheffing is maar een deel van de plannen die NS heeft als het ook de komende jaren het treinverkeer mag verzorgen op de belangrijkste verbindingen van ons land. Dit wordt geregeld via de concessieverlening voor het hoofdrailnet. Dit proces moet aan het einde van het jaar zijn afgerond.
Alleenrecht geschrapt
Het kabinet wil de consessie graag opnieuw aan NS geven, zo zijn er ook afspraken over het schrappen van de vergoeding die NS moet betalen voor het gebruik van het spoor. Dit alles is tegen de zin van de Europese Commissie en concurrenten van NS zoals Arriva en Qbuzz.
Die kritiek is ook aangekomen in Den Haag. De NS had tot nu toe het alleenrecht om vanuit Nederland naar Londen, Brussel, Parijs, Frankfurt en Berlijn een treindienst aan te bieden. Dat gaat veranderen vanaf 2025. Dan mogen ook andere vervoerders op deze trajecten treinen laten rijden. Alleen de verbinding naar Brussel blijft in handen van NS.