Optimisme over Oekraïens offensief in het zuiden: 'Ze trekken voorwaarts'

Het begon vorige week met de doorbraak bij het dorpje Robotyne, ten zuiden van Zaporizja. Rond het kleine gehucht op de frontlinie is ruim twee maanden zwaar gevochten, waarna de 47ste brigade van Oekraïne uiteindelijk door de eerste Russische verdedigingslinie wist te breken.

Rusland bevestigt inmiddels dat het troepen bij Robotyne heeft teruggetrokken, terwijl Oekraïne meer terreinwinst claimt. Hoewel er geen sprake is van 'gas geven in de vierde versnelling', onderschrijft oud-commandant der Landstrijdkrachten Mart de Kruif die lezing.

Knappe prestatie

"We zien dat Oekraïne nu ten zuiden van Robotyne afslaat naar het oosten, richting de loopgraven bij Verbove. Dat gaat om een gebied van zo'n tien kilometer."

Die terreinwinst is een knappe prestatie, zegt defensiedeskundige Patrick Bolder van HCSS. "Er is een behoorlijk gat geslagen in de eerste linie, en ze staan nu aan de rand van de tweede."

Daarmee verandert voorzichtig de toon over het Oekraïense zomeroffensief. Na teleurstelling over de trage start, vooral uit de mond van de Amerikanen, klinkt er nu meer optimisme: "Ze slagen er in om door de verdedigingslinies van de Russische troepen te breken en trekken voorwaarts", zei NAVO-chef Jens Stoltenburg vandaag in het Europees Parlement.

Zware artillerie

Voor Oekraïne is het offensief in het zuiden van groot belang. Door verder op te rukken, wil het de logistieke aanvoerlijnen van de Russen doorbreken. Rusland kan nu via het bezette gebied onder meer de Krim bereiken, maar als Oekraïne een gat weet te slaan worden die lijnen doorbroken, en Russische brigades geïsoleerd.

Dat is een strijd van de lange adem, benadrukt De Kruif. "Oekraïne heeft geen overwicht op het slagveld: niet qua manschappen en ook niet in de lucht. Daarom moeten ze slim zijn en hun aanvallen concentreren, zodat ze plaatselijk wel dat overwicht hebben. De tactiek is om Russische artillerie en manschappen eerst uit te schakelen, waarna de brigades 's nachts verder oprukken."

De tactiek van de laatste honderd dagen lijkt nu zijn vruchten af te werpen, beaamt Bolder. "De Oekraïners claimen zo'n 2000 stuks Russische artillerie te hebben vernietigd, en nog eens 150 stuks luchtverdediging. Dat is echt heel veel, met daarbij ook de vele aanvallen op munitiecomplexen."

Maar de Oekraïense aanpak kost tijd en is een fundamenteel andere manier van oorlogsvoering dan de Amerikanen en Russen van oudsher hanteren, stelt De Kruif, die een zucht slaakt als het gaat over de Amerikaanse teneur tijdens de eerste weken van het offensief. "Zij voeren een offensief met overweldigende meerderheid. Maar zo kun je niet naar deze oorlog kijken, je moet slimmer zijn."

Logistieke uitdaging

Om het offensief verder te laten slagen, is ook de strategie op logistiek vlak cruciaal. Zo is het de vraag of Oekraïne de brigades aan het front voldoende rust kan geven. "Als je manschappen niet aflost, heeft dat een enorme impact op het moreel", vertelt De Kruif. "Dan daalt de gevechtsbereidheid al snel. Het leven in de loopgraven slijt mensen fysiek en mentaal. Je moet op tijd gewonden kunnen afvoeren, en ook simpele dingen als kleding en voedsel zijn cruciaal."

Goede berichten dus over de Oekraïense opmars, maar Rusland heeft nog meer dan genoeg ijzers in het vuur. Na de eerste verdedigingslinie volgt namelijk nog een tweede, en een derde, en een vierde. Of die zo sterk zijn als de eerste linie valt volgens Patrick Bolder ernstig te betwijfelen. "De hoop bij Oekraïne is wel dat ze het nu makkelijker krijgen, ook omdat de laatste Russische linies vermoedelijk een stuk minder artillerie hebben voorbereid."

Koepjansk

Kyiv focust zich daarnaast op het front bij Koepjansk, de stad in de noordoostelijke regio Charkiv die Rusland al eens een half jaar lang wist te bezetten. Oekraïne kon het gebied een jaar geleden bevrijden, maar Rusland heeft in de buurt nu opnieuw een grote troepenmacht verzameld.

Volgens De Kruif is het onduidelijk of de Russen die zal inzetten voor een groot offensief. Zo maakt de ligging van de rivier de Oskil een opmars moeilijk en is het de vraag wat Rusland besluit nu de situatie in het zuiden voor hen verslechtert.