Omgebouwd pistool verovert de straten, en dat is erg zorgwekkend (ook voor de schutter)

De omgebouwde alarmpistolen hebben duidelijke voordelen voor criminelen. Ze zijn een stuk goedkoper dan echte wapens en zijn ook makkelijker te krijgen. "In Duitsland heb je er geen vergunning voor nodig", zegt wapenexpert David Zoetmulder bijvoorbeeld. En ook uit het oosten van Europa komen ze in bulk deze kant op.

Ombouwen is zo gebeurd

Dat blijkt uit de documentaire John van den Heuvel in de wapenhandel, vanaf woensdag te zien bij Videoland. Misdaadjournalist Van den Heuvel gaat voor de documentaire onder meer naar Bulgarije en spreekt daar met de Nederlander Hans (niet zijn echte naam). Hij bouwt wapens om. Inkoop: 200 euro. Verkoop: soms wel 1000.

In onderstaande video zie je hoe een alarmpistool wordt omgebouwd:

Hans laat zien hoe hij de gasalarmpistolen ombouwt en demonstreert het wapen vervolgens op een blikje Red Bull. Na twee gemiste schoten is de derde wel raak. Het wapen werkt.

Deze wapens vinden eenvoudig hun weg richting de Nederlandse criminele wereld. En dat is om meerdere redenen zorgwekkend. 

1. Ze zijn erg onveilig

"Het gebeurt geregeld dat zo'n pistool uit elkaar knalt", zegt deskundige Zoetmulder. "Ze zijn niet van staal, maar van zamac, een zink-aluminiumlegering. Dat is makkelijk te verwerken, maar ook erg bros. De kans is aannemelijk dat ze bij het vijfde of zesde schot sowieso uit elkaar vallen want ze kunnen de gasdruk niet aan."

Dat zegt ook kenner Jas van Driel in de documentaire van Van den Heuvel. "Dit soort wapens is inherent onveilig, dit is het laagste soort wapen. Ze zijn net zo gevaarlijk voor de schutter als voor het slachtoffer. Er kan zo ongelooflijk veel fout gaan."

Van Driel noemt een voorbeeld: "Het kan zijn dat het wapen niet afgaat, dat de kogel in de loop blijft zitten en dat de volgende kogel ertegenaan komt en het wapen opblaast."

2. De kogels dwalen af

Van dichtbij tref je met zo'n omgebouwd pistool misschien nog wel doel, maar sta je op een meter of 10, dan kan je kogel zomaar een halve meter afwijken. Zoetmulder noemt dat het 'tuimelen' van de kogel. Veroorzaakt door de loop van het pistool, dat niet is gemaakt om precies te schieten. 

Enorm gevaarlijk, want je raakt doelen die helemaal niet de bedoeling waren. Behalve als je van dichtbij schiet. En dat is precies wat er gebeurde bij de moord op Peter R. de Vries. Ook toen werd een omgebouwd gasalarmpistool gebruikt.

3. Politie kan er geen (of amper) onderzoek naar doen

Diezelfde loop zorgt ervoor dat de politie niet of zeer lastig kan vaststellen van welk wapen de afgevuurde kogel afkomstig is. In de loop van echte wapens zitten namelijk kleine groeven die ervoor zorgen dat de kogel zijn baan houdt, legt Zoetmulder uit. De groeven zorgen bij elk wapen voor een unieke afdruk in het projectiel.

Maar die groeven zitten dus niet in de loop van een alarmpistool. Vindt de politie zo'n kogel, dan zitten er dus geen groeven op. Goed nieuws misschien voor de crimineel, niet voor de politie.

Steeds meer mensen hebben zo'n omgebouwd wapen, concludeerde het Parool al eens. Maar is het dan ook doodeenvoudig om er één te krijgen? Dat ook weer niet direct, maar als je de juiste mensen kent, is het te regelen. "Twee uurtjes, dan heb je ze", krijgt Van den Heuvel te horen in de serie.

Telegram en Snapchat

Heb je de connecties niet, dan zal er achterdochtig naar je worden gekeken als je mensen aanspreekt, verwacht Zoetmulder. "Is die snuiter wel te vertrouwen, of werkt hij bij de politie, zullen ze denken. Maar ik ken iemand die het binnen drie dagen gelukt is."

Uit eerder onderzoek van RTL Nieuws bleek al dat de wapens onder meer te verkrijgen zijn via chatapps Telegram en Snapchat. Verkopers adverteren met foto's en video's van hun wapens waarin de datum en hun gebruikersnaam van de chatdienst zichtbaar moeten zijn (zie foto hieronder), zodat kopers weten dat ze niet met een oplichter te maken hebben. Als een koper geïnteresseerd is, maakt ook hij een foto van cash geld met daarbij ook de datum en gebruikersnaam. 

Van den Heuvel: 'Opmars gasalarmpistolen is zorgwekkend' 

In de documentaire stelt Van den Heuvel dat er steeds sneller en steeds vaker naar wapens wordt gegrepen in de onderwereld. Wij stellen hem vijf vragen over zijn nieuwste docu.

1. Waren er nog zaken die zelfs jou - als kenner van die wereld - verbaasden bij het maken van de serie?

"Nee, niet direct verbazen. Wat zorgwekkend is, is dat het vaak gaat om omgebouwde wapens. Daar maakt de politie zich vooral zorgen over. Ook omdat ze meer toegankelijk zijn in het gebruik en makkelijker uit elkaar kunnen schieten. Dat brengt niet alleen risico's voor het slachtoffer maar ook voor de schutter zelf."

2. Wat heeft je het meest geshockeerd in de serie?

"Ik ben niet zo snel meer geshockeerd. Maar ik vond het bijzonder om te zien wat voor enorme vlucht de wapenhandel heeft genomen op Telegram. Als je ziet wat er allemaal voorbijkomt en hoe zo'n onderhandelingsproces verloopt. Dat gebeurde eerst in foute kroegen, maar nu niet meer. Ook de opmars van 3D-wapens is opvallend. Je kunt vrij eenvoudig zo'n 3D-printer kopen en via internet zo'n gebruiksaanwijzing downloaden. Je moet wel enigszins technisch onderlegd zijn, maar het zou dan moeten lukken. Je hoeft dan niet langer op Telegram te zitten, naar een duistere kroeg te gaan of naar Slowakije en Hongarije te reizen, maar kan zo'n ding gewoon in je schuurtje fabriceren."

3. Hoe heeft de dood van Peter R. de Vries meegespeeld in deze docu?

Een van de aspecten aan zijn dood is dat het is gebeurd door zo'n omgebouwd gasalarmpistool. Dat geeft aan hoe dodelijk die wapens zijn, maar ook wat een impact zo'n wapen kan veroorzaken. En zo'n omgebouwd gaspistool koop je al voor 600 euro, een echt pistool kost al gauw 2500 tot 3000 euro.

4. Hoe kijk je aan tegen de toekomst van de wapenhandel? Gaan we toe naar een wereld met alleen maar omgebouwde gasalarmpistolen?

Dat denk ik niet. We zullen ook geconfronteerd worden met de opmars van 3D-wapens en het enorme wapenarsenaal dat circuleert in Oekraïne. 

5. Heb je je tijdens het maken ook onveilig gevoeld?

Nee, niet echt. We zorgen altijd voor voldoende veiligheidsmaatregelen tijdens het rondreizen.