Zelf een composthoop maken: hier moet je op letten
Het maken van je eigen compost is een duurzame én slimme manier om de kringloop van je tuin klein te houden. Ook geef je je gft-afval zonder al te veel tussenstappen een nieuw leven als vruchtbare grond. Een composthoop is de ideale manier om gezonde bloemen, planten of groentes te kweken en kan zo klein of zo groot zijn als je zelf wilt. Maar hoe begin je precies en wat mag er wel of juist niet op de composthoop, wij sommen het voor je op.
Gezonde gewassen uit eigen tuin
Wanneer je eigen gewassen gaat verbouwen zijn twee dingen heel belangrijk: aarde en compost. Compost is humusrijk, wat het een voedzame bodem maakt. Daarnaast ontstaat het door organisch en plantaardig materiaal dat verteerd wordt. Perfect voor de kringloop in je tuin dus. Het is de milieuvriendelijkste manier om je tuin te bemesten en de voedingsstoffen uit je tuin te hergebruiken.
Ieders zijn eigen compostsysteem
Elke tuin is verschillend en daarom zijn er verschillende compostsystemen. Heb je maar heel weinig ruimte, dan kun je kiezen voor een wormenbak. Dit is een klein systeem waarin compostwormen leven. Ze bevinden zich vlak onder de oppervlakte en eten hier jouw gft-afval. Je hoeft niet bang te zijn dat ze snel vol raken. In goede omstandigheden kunnen ze bijna hun eigen gewicht aan voeding op.
Lees hier hoe je zelf zo'n wormenbak maakt.
Op een wat groter balkon of in een kleine tuin kun je gebruik maken van een compostvat. Dit is eigenlijk een mini-composthoop. Heb je veel ruimte en ben je handig, dan kun je zelf een brede composthoop in de grond zetten. Je kunt hierbij kiezen voor drie U-vormige schotten of dichte vierkanten.
Tip: maak je de composthoop aan alle kanten dicht? Laat dan een zijde half open. Anders kun je er later niet meer bij om de hoop om te scheppen. Dit is namelijk erg belangrijk voor de luchttoevoer.
Een mooie mix
Het maken van compost is voornamelijk een rottingsproces waarbij wormen, insecten, bacteriën en andere organismen met behulp van zuurstof, de bodem en gft-afval omzetten in compost. Tijdens het proces is het de bedoeling dat het binnenin de hoop lekker warm wordt. Je zult dus ook merken dat het in de zomer sneller verloopt dan in de winter.
De ideale verhouding binnen een composthoop is één deel groen (gft-afval) tegenover twee delen bruin (droog tuinafval). Wanneer de composthoop uitdroogt kun je hem een beetje natsproeien.
Let op: tijdens het composteren is zuurstof erg belangrijk. Is er niet genoeg zuurstof, dan komen er schadelijke broeikasgassen vrij zoals methaan. Schep de composthoop daarom iedere zes weken om voor een goede zuurstoftoevoer.
Wat mag wel en wat niet op de composthoop?
Er mag een hoop op de composthoop. Denk dan aan ongekookte groente- en fruitresten, groenafval en onkruid. Maar ook doppen van pinda’s, eierschalen, eierdozen, koffiedik (inclusief filter) en theebladeren mogen er gewoon bij.
Zorg bij de opbouw van jouw composthoop wel voor afwisseling in de verschillende soorten afval. Wissel droog en nat, fijn en grof lekker door elkaar. Op deze manier ontstaat er een gevarieerde composthoop die beter functioneert.
Houd er rekening mee dat niet alles op de composthoop kan. Zo zijn gekookte etensresten, afval van de barbecue en zieke of aangetaste planten een no go. Maar ook beschimmelde producten, aardappelschillen (van bespoten aardappelen) en koffiepads en theezakjes zijn geen goede aanvulling.
Take your time
Het composteren heeft even zijn tijd nodig. Het kan 4 tot 12 maanden duren voordat het helemaal klaar is. Daarna kun je het in zowel het voor- als najaar door je tuin harken. Houd er wel rekening mee dat grotere brokken compost schadelijk kunnen zijn voor jonge wortels. Het beste is om het eerst even fijn te maken voordat je het over deze plantjes uitstrooit.
Fotocredits
Headerfoto: Markus Spiske