'Snel CO2-belasting nodig om klimaatdoelen te halen'
Nederland moet al in 2023 een CO2-belasting voor huishoudens, bedrijven en het transport invoeren. Zo'n energiebelasting gaat huishoudens 200 tot 700 euro per jaar kosten, al wordt dat bedrag aanvankelijk wel gecompenseerd.
Hoe meer CO2 je uitstoot, hoe meer belasting je zou moeten betalen. Zonder die belasting worden de eigen klimaatambities voor 2030 niet gehaald, stelt onderzoeksbureau CE Delft.
Dat bureau doet regelmatig onderzoek over klimaatzaken, soms in opdracht van de overheid, maar in dit geval op eigen initiatief. "De tijd dringt namelijk", zegt directeur Frans Rooijers "We moeten in 2030 49 procent minder CO2 uitstoten. Daar liggen we niet voor op koers."
CE Delft pleit voor een startheffing van 100 euro per ton aan CO2-uitstoot. Een gemiddeld huishouden stoot zo'n 3 ton per jaar uit.
Eventjes gecompenseerd
Toch kost de heffing de burger aanvankelijk niets. De hogere kosten worden in het onderzoek van CE Delft namelijk meteen gecompenseerd met een lagere energiebelasting.
Richting 2030 gaat de CO2-heffing wél omhoog. Dan kan bijvoorbeeld wonen fors duurder worden als je je woning niet verduurzaamt.
CO2 in 5 zinnen
CO2 of koolstofdioxide is het belangrijkste broeikasgas. Broeikasgassen leggen een soort van isolatielaag in de atmosfeer aan. Daardoor warmt de temperatuur op de aarde op. Door het in hoog tempo verbranden van veel CO2-rijke grondstoffen als olie en gas, gaat die opwarming te snel.
CE Delft rekent met voorbeelden van 200 tot 700 euro als prijs voor CO2-uitstoot per ton, naarmate 2030 dichter nadert. De CO2-heffing loopt dan op tot 600 respectievelijk 2100 euro per jaar voor een gemiddeld huishouden.
Invoering kost niks
Dat moet die huishoudens ertoe aanzetten snel energiebesparende maatregelen te nemen. Daarbij - vooral in het geval van de lagere inkomens - gesteund door de overheid.
Rooijers: "Het kost bij invoering de burger niets extra's. Want de energiebelastingen gaan evenredig omlaag. Vervolgens ontstaat de prikkel om te besparen."
De verwachting is dat richting 2030 de prijs die je moet betalen voor het uitstoten van CO2 fors op gaat lopen, en daarmee ook de heffing die CE Delft voor ogen heeft.
Want ook de Europese Unie is van plan om met een CO2-heffing burgers en bedrijven aan te sporen meer te investeren in energiebesparende maatregelen of het overstappen op duurzame bronnen.
Duurt te lang
Maar de invoering van die plannen (een handelssysteem voor CO2-rechten met de naam ETS) duurt volgens Rooijers veel te lang. Alle lidstaten moeten daar nog hun zegje over doen. Invoering zou zo pas in 2026 - vier jaar voor de deadline van 2030 - kunnen. En dat levert volgens CE Delft niet genoeg besparing op.
"Met het voorstel van de Europese Commissie om gebouwen en transport onder een Europees ETS te normeren, haalt Nederland de klimaatdoelen in 2030 niet."
Hoge kwaliteit
Met de Europese plannen wordt Nederland volgens CE Delft onvoldoende aangejaagd om maatregelen te nemen. "Nederland, maar ook andere landen met gebouwen en auto's van hoge kwaliteit, ervaren voorlopig geen prikkel om iets te doen."
Duitsland heeft al een CO2-heffing geïntroduceerd om meer verduurzamingsprikkels te geven aan bedrijven en particulieren. Met 25 euro per ton ligt die wel fors lager dan CE Delft in Nederland zou willen zien.