Overstappen van energieleverancier? 'Er valt weer wat te kiezen'

Na het uitbreken van de oorlog in Oekraïne en de grote onzekerheid op de energiemarkt die dat veroorzaakte, raakte het vaste energiecontract uit de gratie. Door de torenhoge prijzen voor energie werd vastleggen duur en risicovol voor bedrijven en overstappen onaantrekkelijk voor de consument. De afgelopen periode viel er daarom 'nauwelijks iets te regelen', zegt Ben Woldring van prijsvergelijkingssite Gaslicht.com.

Weer wat te kiezen

Maar dankzij de gedaalde gasprijs lijkt er sinds een week of wat eindelijk weer wat te kiezen. Energiebedrijven durven weer wat vastigheid te bieden: bij Greenchoice en Eneco kun je de prijs inmiddels voor een half jaar vastzetten. Bij het kleinere Mega zelfs voor een jaar. Ook de prijzen voor verschillende variabele contracten gingen omlaag. "Elke week komt er nieuw aanbod bij", zegt Woldring.

Inmiddels schieten de tarieven van sommige aanbieders, zoals Budget Energie, zelfs een beetje onder het prijsplafond van de overheid. En daarmee wordt het overwegen van een overstap ook voor de vele huishoudens die daaronder blijven interessant, zegt Woldring.

Tot voor kort waren er vooral grote prijsverschillen tussen aanbieders boven het plafond, zegt de ondernemer. "Er zijn megaverschillen. Mensen rijden om voor goedkopere brandstof. Ik zeg: ga echt vergelijken, dat kan veel meer schelen."

Prijsplafond

Op 1 januari is het prijsplafond voor energie ingesteld, een tegemoetkoming van de overheid. Tot een bepaald verbruiksplafond betalen huishoudens in principe maximaal 1,45 euro per kuub gas en 0,40 euro per kilowattuur stroom. Daarboven betaal je de vaak veel hogere marktprijs van je leverancier, die kan uitschieten tot meer dan 3 euro per kuub gas en ruim een euro per kilowattuur stroom.

Ongeveer de helft van de huishoudens in Nederland valt met zijn verbruik onder het plafond. Hier kun je berekenen hoe dat voor jou zit.

Ook de Autoriteit Consument en Markt (ACM) constateerde recent grote verschillen tussen aanbieders en contractvormen. Overstappen naar een nieuw contract kan honderden euro's per maand schelen, concludeerde toezichthouder begin deze maand op basis van zijn maandelijkse energiemonitor.

"Dat is geen advies, maar een constatering", zegt woordvoerder Tjitte Mastenbroek tegen RTL Z. Het loont in elk geval om een overstap te onderzoeken, zegt hij. Of het ook een verbetering is ten opzichte van een bestaand contract hangt ook af van van de wensen die je hebt, het type contract en de looptijden.

Geopolitiek in de woonkamer

Een contract met vaste tarieven voor zes maanden of zelfs een jaar is volgens Woldring interessant, omdat het zekerheid kan bieden. Kies je voor een half jaar, dan kun je na die tijd opnieuw je kaarten schudden.

Gaan de prijzen weer stijgen, dan ben je beter af met vastzetten voor een jaar. "Met een jaarcontract weet je zeker dat je komende winter goed zit", zegt Woldring, die denkt dat veel mensen daar behoefte aan hebben. "We willen geen geopolitieke onzekerheid in de woonkamer."

'Tijd van goedkoop gas voorbij'

De oorlog in Oekraïne is nog niet voorbij en de gasvoorraden zullen na de winter weer moeten worden aangevuld. Ondanks maatregelen, zoals het importeren van LNG, blijft de gasprijs relatief hoog.

De energiecrisis is nog niet afgewend en de tijd van goedkoop gas voorbij, zo waarschuwde ACM-topman Martijn Snoep maandag nog in de Telegraaf. Al daalde de Europese gasprijs voor het eerst in ruim een jaar tijd ook onder de 50 euro per megawattuur.

Een vaste prijs voor energie is, kortom, een gok, zegt Woldring. Ben je goedkoper uit of juist duurder? "Het is de prijs die je betaalt voor zekerheid."

'Meer vast aanbod'

Wie nu overstapt naar een nieuwe aanbieder kan dat wel nog doen tegen een relatief gunstige opzegpremie. Die moet worden betaald als een vast contract voortijdig wordt beëindigd en bedraagt meestal enkele tientjes.

De ACM past de regels echter aan en hoopt dat rond 1 april te kunnen doorvoeren. Wie dan een nieuw contract afsluit en dat eerder wil opzeggen, moet het prijsverschil tussen de marktprijs en de prijs van het contract gedurende de resterende looptijd betalen aan de energieleverancier. "Vergelijkbaar aan de rente die je betaalt aan een bank bij het oversluiten van een hypotheek", zegt Mastenbroek.

De ACM doet dat om het aanbod aan vaste energiecontracten te stimuleren. "Leveranciers bieden die nu weinig aan, omdat ze bang zijn dat mensen snel zullen overstappen als de prijzen dalen." De bedrijven blijven dan zitten met energie die niet wordt afgenomen, maar wel tegen de hoofdprijs is ingekocht. 

Goed nieuws

Volgens Woldring zijn de nieuwe regels vooral ook goed nieuws voor consumenten. Eerder opzeggen is niet wat velen zullen doen, denkt hij. Immers, je kunt dan ook een variabel contract kiezen.

Bovenal verwacht hij door de regels meer keuze en aanbod. "Ik verwacht dat leveranciers dit voorjaar ook met contracten voor drie jaar zullen komen. We hunkeren naar zekerheid en dat bieden is de taak van een energiebedrijf."

Het prijsplafond is echt tijdelijk, aldus minister van Financiën Sigrid Kaag: