'Met simpele maatregelen kunnen we ook zonder Russisch gas'
Binnen een jaar hebben we als we ons best doen een groot deel van het geïmporteerde Russisch gas niet meer nodig. Dat stelt de Nederlandse Vereniging Duurzame Energie. Met relatief eenvoudige maatregelen kunnen we volgens die vereniging snel miljarden aan kubieke meters gas besparen. Energie-expert Jilles van den Beukel vindt dat wel 'erg optimistisch'.
15 tot 20 procent van het gas dat in Nederland wordt verbruikt komt uit Rusland. Volgens de Nederlandse Vereniging Duurzame Energie (NVDE) kan door het beter afstellen van verwarmingssystemen, het gebruik van energiezuinige led-lampen en meer isolatie binnen een jaar een besparing worden gehaald die al in de buurt komt van wat we jaarlijks aan gas importeren uit Rusland.
Doordat veel elektriciteit in Nederland wordt opgewekt met gas kan de besparing van gas ook door minder stroom te verbruiken.
Miljarden aan besparing
Het pakket maatregelen voor de korte termijn zou 4,7 miljard kubieke meter gas kunnen besparen dit jaar. Het totale verbruik aan Russisch gas in Nederland is volgens lector Energietransitie Martien Visser van de Hanzehogeschool Groningen tussen de 6 miljard en 8 miljard kuub per jaar,
In vier jaar kunnen we in Nederland volgens de berekeningen van de NVDE 10 miljard kubieke meter aan gas besparen; dus meer dan de hoeveelheid aan nu nog geïmporteerd Russisch gas.
Weer hogere gasprijs
Door de oorlog in Oekraïne is ook de gasprijs fors gestegen. De Europese gasprijs noteerde woensdagmorgen een nieuw record. In Amsterdam schoot de prijs tot 60 procent omhoog naar 194 euro per megawattuur.
Later zakte dat weer terug naar 158 euro. Afgelopen oktober bedroeg die prijs ongeveer 100 euro wat toen ook al een record was. Een hoge gasprijs stimuleert gebruikers vast ook tot meer besparen.
Verbazing over laaghangend fruit
Zowel bedrijven als huishoudens kunnen volgens de NVDE gemakkelijk snel hun gasverbruik verminderen.
"We zijn er zelf ook wel verbaasd over hoeveel laaghangend fruit er eigenlijk nog is", zegt directeur Olof van der Gaag van de NVDE.
Een grote besparing is volgens hem te halen door de watertemperatuur in de verwarmingssystemen te verlagen van de gebruikelijke 60 graden nu naar 50 graden. Daarmee kan volgens de NVDE een ruimte met minder gas net zo goed verwarmd worden.
'Eindelijk zien mensen de urgentie'
Vanwege de klimaatproblematiek zijn er al talloze initiatieven in Nederland om het energieverbruik te verminderen en vergroenen. Waarom de soms zo eenvoudige maatregelen toch niet gebeuren komt volgens Van der Gaag 'omdat de urgentie nog niet groot genoeg is'.
Met de oorlog in Oekraïne en de dreiging dat de gastoevoer uit Rusland kan verminderen of stoppen, groeit die urgentie nu wel.
"Mensen zijn ook eerder geneigd nu om de verwarming wat lager te zetten. Liever koud dan fout." Want met het kopen van Russisch gas krijgt het land geld binnen waarmee onder meer de oorlog in Oekraïne kan worden gefinancierd.
Van der Gaag over de keuze tussen je huis verwarmen of Rusland betalen voor het gas: 'Liever koud dan fout''
Erg optimistisch
Volgens energie-expert Jilles van den Beukel van het Haags Centrum voor Strategische Studies zijn de maatregelen die de NVDE voorstelt 'stuk voor stuk zinvol'. Al vindt hij de berekeningen wel erg optimistisch.
"Dan moet wel echt alles meezitten." Hij denkt dat om ons te bevrijden van Russisch gas ook aan de aanbodkant van energie iets moet veranderen.
Gronings gas
"Denk aan een hogere inzet van kolencentrales, gas uit Groningen blijven produceren, veel vloeibaar gas naar Europa en daar dan veel meer ook voor betalen en bestaande kencentrales niet sluiten."
In Duitsland wordt kenenergie juist afgeschaft en werd tot vorige week ingezet op veel meer verbruik van Russisch gas. "Op de langere termijn moeten we de gasproductie in de eigen kleine velden stimuleren."
Veel kennis nodig
Volgens Visser van de Hanzehogeschool vereist het veel technische kennis en mankracht om de plannen van de NVDE uit te voeren.
"Maar het heeft zeker zin om huizen en kantoorpanden onder de loep te nemen en te kijken hoe verwarming afgesteld staat bijvoorbeeld. Ook veel HR ketels zijn niet goed afgesteld. Mijn voorkeur gaat uit naar beginnen met het aanpakken van de slecht geïsoleerde huizen en kantoorpanden."
Van der Gaag van de NVDE voorziet een grote rol voor de (lokale) overheid om bedrijven en particulieren snel aan te jagen hun energieverbruik te veranderen:
"Inspectieteams moeten de bedrijven en huizen langs en de ketels goed afstellen. En bedrijfsgebouwen moeten in de avond en het weekend niet meer verwarmd en verlicht worden. Helaas zie je dat nog vaak."