Ruzie over patenten zit redding zonneauto Lightyear in de weg
De onderhandelingen over de redding van de zonneautobouwer Lightyear worden bemoeilijkt door een discussie rond de rechten op het intellectuele eigendom van het bedrijf. Financiers die deze herfst 81 miljoen euro in Lightyear staken, blijken die rechten in onderpand te hebben gekregen. En zij willen die niet zomaar prijsgeven.
Dat bevestigt curator Reinoud van Oeijen, die het faillissement van het belangrijkste dochterbedrijf van Lightyear moet afwikkelen. Sinds dat bedrijf eind vorige maand failliet ging, werkt Van Oeijen aan de mogelijkheid om de activiteiten voort te zetten.
Zonneauto
Lightyear werd in 2016 opgericht, en ontwikkelde een lichte elektrische auto met zonnepanelen op het dak. De auto kan zich daardoor gedeeltelijk zelf opladen. Investeerders staken de afgelopen jaren zo'n 200 miljoen euro in het bedrijf, dat in november het eerste model in productie nam.
Als een donderslag bij heldere hemel vroeg het bedrijf op 23 januari echter uitstel van betaling aan voor haar belangrijkste werkmaatschappij Atlas Technologies. Op 26 januari ging het bedrijf failliet.
Lightyear benadrukte destijds van plan te zijn om de productie van het dure model 0 te staken, maar door te gaan met de ontwikkeling van de Lightyear 2. Dat model zou veel goedkoper worden, en daarmee geschikt zijn voor de massamarkt.
Opnieuw geld nodig
Lightyear verwacht dat die eerste auto’s in 2025 van de band rollen. Maar daarvoor zijn wel opnieuw honderden miljoenen aan investeringsgeld nodig. Dat geld moet komen van de huidige aandeelhouders en investeerders, of nieuwe partijen. Curator Van Oeijen zei destijds kansen te zien, 'maar er moet wel snel duidelijkheid komen'.
Een sleutelrol bij de reddingspoging voor Lightyear blijkt te zijn weggelegd voor Invest-NL, het fonds waarmee de Nederlandse overheid wil investeren in veelbelovende duurzame en innovatieve bedrijven en sectoren.
Sleutelrol Invest-NL
In september leidde Invest-NL een consortium van investeerders, dat 81 miljoen euro in Lightyear stak. Daarvan was 25 miljoen euro afkomstig van het fonds zelf. De rest kwam van de provincie Brabant, de regionale ontwikkelingsmaatschappijen BOM en LIOF en private investeerders als familiebedrijf SHV en verzekeraar DELA.
Als overheidsfonds heeft Invest-NL in principe diepe zakken, en is het een partij die Lightyear te hulp zou kunnen schieten om de technologie voor Nederland te behouden.
Intellectueel eigendom
Maar de positie van Invest-NL is ook op een andere manier van belang. Curator Van Oeijen bevestigt dat het consortium rond Invest-NL bij de financiering van september heeft bedongen dat ze het intellectuele eigendom (de patenten, de technologie, de merkrechten) in onderpand kreeg.
Voor een oplossing waarbij het bedrijf verder kan met de ontwikkeling en productie van de Lightyear 2 hebben curator Van Oeijen en Lightyear die IP-rechten nodig. Het consortium rond Invest-NL wil die rechten alleen niet zomaar uit handen geven.
Puzzel
"Het is een heel complexe situatie. De IP-rechten zitten sowieso niet in de failliete boedel, dus ik heb daar geen zeggenschap over", aldus de curator. "Die rechten zitten in de holding, die niet failliet is. Maar een groep van zes partijen heeft de rechten bovendien in onderpand. Dat is de puzzel."
Volgens de curator zitten de betrokken partijen niet allemaal op dezelfde lijn, waardoor de zaak vertraging oploopt. "Wij proberen de neuzen nu allemaal dezelfde kant op te krijgen om het concept van de Lightyear te kunnen redden, maar dat vergt tijd."
En veel tijd is er niet, benadrukt hij. "Het UWV betaalt de werknemers nog maar enkele weken door. De praktijk leert dat die mensen bij een faillissement om zich heen gaan kijken naar ander werk. Men wil zekerheid, want iedereen moet de huur of de hypotheek betalen."
Snelheid geboden
Volgens Van Oeijen moet er snel duidelijkheid komen over de discussie rond de rechten op het intellectuele eigendom. "Ik heb eerder gezegd dat snelheid is geboden, en dat herhaal ik nog maar eens. Elke dag die we verliezen, groeit het risico. Maar zolang er gesproken wordt, moeten we hoopvol zijn dat we het vlot kunnen trekken."
Een woordvoerder van Lightyear zegt nog geen commentaar te kunnen geven op de situatie. Topman Lex Hoefsloot van de autobouwer reageert niet op een terugbelverzoek. Investeringsmanager Michiel Jonkman van Invest-NL zegt geen toelichting te kunnen geven. "Ik ben helaas niet in een positie om over onze investeringen te spreken op dit moment."