Dit is waarom de hypotheekrente wel stijgt, maar je spaarrente niet
De hypotheekrente loopt alweer een tijdje op, maar op je spaarrekening krijg je nog altijd geen rente. Sterker nog, je moet soms zelfs rente betalen. Worden we genept door onze bank, of zit er meer achter?
In oktober was de hypotheekrente met Nationale Hypotheek Garantie (NHG) voor een rentevastperiode van 10 jaar zo'n 1 procent en inmiddels is die bijna twee keer zo hoog.
Maar voor spaarders is de rente de afgelopen tijd juist gedaald. Bij ABN Amro, ING, SNS en ASN krijg je sinds kort tot een saldo van 100.000 euro precies 0 procent rente. Alleen bij Rabobank krijg je tot een ton nog rente, al is dat met 0,01 procent bijzonder weinig.
Over het bedrag boven de 100.000 euro moet je bij de banken zelfs rente betalen: 0,5 procent.
Je ziet het: dé rente bestaat niet. En dat verklaart ook meteen de tegengestelde ontwikkeling tussen de hypotheekrente en de spaarrente.
Spaarrente
De spaarrente wordt namelijk vooral bepaald door de officiële rente die de centrale banken, zoals de Europese Centrale Bank (ECB), bepalen. De ECB houdt die officiële tarieven nog altijd laag, om de economie te steunen.
En banken moeten rente betalen aan de ECB als ze daar geld stallen, bijvoorbeeld omdat ze al het spaargeld dat ze binnenkrijgen, niet meteen kunnen uitlenen aan consumenten of bedrijven.
Die negatieve rente berekenen banken door aan hun consumenten. De rente die banken aan de ECB moeten betalen als ze daar tijdelijk geld neerzetten heet de depositorente en die staat alweer 2,5 jaar op -0,5 procent. Dat is precies de rente die banken aan jou in rekening brengen als je meer dan een ton op je spaarrekening hebt.
Kan negatieve rente niet verbieden
De meeste Nederlanders hoeven geen rente te betalen op hun spaarrekening. Zo'n 97 procent heeft minder dan een ton op de bank staan. Maar in theorie zouden banken ook een negatieve rente kunnen berekenen aan consumenten voor bedragen onder de 100.000 euro.
Dat ligt maatschappelijk wel moeilijk. Zo vond voormalig minister van Financiën Wopke Hoekstra een negatieve rente voor gewone spaarders (dus met een saldo onder een ton) 'zeer ongewenst'. Maar een verbod op negatieve rente voor hen kan hij niet opleggen aan banken, zei hij in oktober in een Kamerbrief.
Hypotheekrente
De hypotheekrente hangt, anders dan de spaarrente, voor een belangrijk deel samen met de marktrente van leningen met langere looptijden, legt RTL Z-beurscommentator Hans de Geus uit. Dat is de rente die bijvoorbeeld bedrijven betalen als ze geld lenen, of de rente die de overheid kwijt is als ze geld leent. Het gaat dan om de rente voor geld dat je voor een langere tijd leent.
Een goede graadmeter daarvoor is het geld dat je verdient met een Nederlandse tienjaars-staatslening. Die rente was begin dit jaar nog heel licht negatief en inmiddels is dat bijna plus 0,9 procent. Die rente is opgelopen omdat beleggers bang zijn dat vanwege de stijgende inflatie de ECB de rente zal verhogen, aldus De Geus.