Tarwe van eigen bodem: kunnen we daarmee ons brood betaalbaar houden?
Een vers brood van de bakker kan zomaar eens twee keer zo duur worden. Volgens de bakkersbranche gaan de prijzen van brood stijgen door de oorlog in Oekraïne en de sancties tegen Rusland. We importeren normaal veel graan uit die landen, maar dat kan nu in mindere mate. Kunnen we zelf niet genoeg tarwe verbouwen?
Oekraïne en Rusland zijn samen goed voor 29 procent van de wereldproductie van tarwe, maar de export ervan is door de oorlog flink afgenomen. "Het jammere is dat we in Nederland niet de ruimte of het juiste klimaat hebben om onszelf te voorzien van genoeg tarwe", zegt Caroline Emmen, directeur van het Comité van Graanhandelaren tegen EditieNL.
Baktarwe
In Nederland verbouwen we zo'n 1,2 miljoen ton tarwe per jaar. Dat klinkt misschien veel, maar het is minder dan een procent van de totale graanproductie in Europa. "Dat komt onder andere door de bodem hier. Die is niet geschikt om graan op te verbouwen", legt Emmen uit. Ook heb je voor brood een speciale kwaliteit tarwe nodig: baktarwe. "Dat hebben we hier nog niet op grote schaal dus wordt ons graan voornamelijk gebruikt als veevoer."
Voor die baktarwe zijn we afhankelijk van warme landen met veel zonuren. "Want hoe meer zon, hoe meer eiwitten in de tarwe komen. In Nederland hebben we eigenlijk niet genoeg zon, maar er zijn wel experimenten waarbij wordt gekeken of er ook op een andere manier kwalitatief goede graan verbouwd kan worden", zegt Emmen.
Broodprijzen
In Nederland zijn we gek op brood: gemiddeld wordt er vijftig kilo per persoon per jaar van gegeten.
De prijzen voor brood zijn nu al met dertig procent gestegen, maar gaan naar verwachting nog verder omhoog. Nu kost een brood gemiddeld 2,17 euro. Dat kan naar schatting 4,34 euro worden. Dat is een verdubbeling.
Tarwerassen
Meelfabrikant Royal Koopmans experimenteert met Nederlandse tarwe. "We hebben ons de afgelopen jaren enorm ingespannen om onze tarwerassen beter te maken. Het ene ras groeit beter in een bepaald klimaat dan een ander ras. Daar hebben we selecties op gemaakt en zo zijn we door gaan ontwikkelen", vertelt Tjetske Kroes, communicatieadviseur van de meelfabriek.
De fabrikanten zijn hiermee begonnen om minder afhankelijk te zijn van warme landen voor graan en brood. Na ongeveer tien jaar geëxperimenteerd te hebben, komt meer dan de helft van al het graan dat Royal Koopmans gebruikt uit Nederland. "Inmiddels is de Nederlandse tarwe minstens zo goed of misschien zelfs beter dan tarwe die we uit andere landen halen."
In Nederland zijn nog een aantal soortgelijke kleinschalige experimenten, maar niet genoeg om de volledige vraag naar tarwe te kunnen dekken.