Een nieuwe identiteit, een nieuwe naam: 'Ik zie het als een wedergeboorte'

'Nu klopt het voor mij'

Nicky de Jong (27) realiseerde zich twee jaar geleden dat ze eigenlijk een vrouw is. Haar nieuwe naam past beter bij haar.

"Ik ben geboren als meisje in het lichaam van een jongen. Als kind was ik al anders dan andere kinderen. Voetballen vond ik niets, ik speelde liever met poppen en voerde toneelstukjes op. Mijn omgeving accepteerde me zoals ik was, het werd niet gezien als iets raars. Daardoor heb ik nooit gedacht dat ik in het verkeerde lichaam zat. Toen ik eindelijk besefte hoe het zat, viel er heel veel op zijn plek.

Ik weet nog heel goed hoe ik huilend aan mijn vriendin vertelde dat ik in transitie wilde. 'Ja maar dit klópt', zei ze, 'dit moet je gaan doen.' Ze was alleen maar blij voor me. Een paar dagen later nam ze me mee naar de stad. Ze stond erop dat ik iets moois voor mezelf kocht; ik heb die dag voor 500 euro aan make-up gekocht. Zo begripvol als zij reageerde gelukkig iedereen in mijn omgeving. Toen ik het vertelde, zei een goede vriendin van me: 'nou oké, kopje thee?'. Ze keek er totaal niet van op. 'Je was altijd al een vriendin van me', zei ze."

"Op 1 mei 2019 heb ik de keuze gemaakt om in transitie te gaan. Bij mijn nieuwe ik hoort een nieuwe naam. Mijn oude, dode naam was Nick. Samen met mijn ouders en vriendin heb ik daar Nicky van gemaakt. Geen gekkigheid, gewoon een Griekse ij erachter en klaar. Dat past helemaal bij wie ik ben. Afgezien van mijn uiterlijk ben ik namelijk niet veranderd. Die 'y' heeft er voor mijn gevoel altijd al gestaan, alleen heb ik dat zelf nooit geweten."

"Er is gewoon een foutje gemaakt, zo zie ik het. Het is voor mij zo kloppend nu. Ik hoefde er ook helemaal niet aan te wennen; als ik mijn naam ergens moest intypen, tikte ik die 'y' er als vanzelf bij. Anderen moesten er wel even aan wennen. In het begin vond ik het lastig als mensen me per ongeluk bij mijn oude naam noemden, nu merk ik het niet meer en zie ik het gewoon als een afkorting.

Je naam en geslacht overal laten aanpassen valt trouwens niet mee. Bij sommige bedrijven moet je fysiek langskomen met je nieuwe paspoort en een verklaring van je genderteam. Als je die laatste al hebt, want de wachtlijsten zijn nu heel lang. Zo kan het jaren duren voordat je überhaupt je paspoort kunt aanpassen. Je diploma’s zijn ook niet meer geldig; je moet echt overal achteraan. Ik werd vaak van het kastje naar de muur gestuurd, het is een heel gedoe. Daar staan veel mensen niet bij stil. Maar als het dan uiteindelijk is gelukt, is het een hele opluchting. Eindelijk ben je officieel wie je altijd al was."

'Mijn naamdag vier ik nu als tweede verjaardag'

Finn Mors (42) veranderde zijn naam vijf jaar geleden in verband met zijn transitie van vrouw naar man.

"Mijn ouders hebben mijn nieuwe naam verzonnen, net als de naam die ik bij mijn geboorte van ze kreeg. Cindie heette ik vroeger. Ik heb me altijd wel anders gevoeld, maar twintig jaar geleden kende ik het woord transgender nog niet. Ik wist dat ik op vrouwen viel en dacht dat dat mijn gevoel van 'anders-zijn' verklaarde. Tien jaar geleden kwam ik erachter wat het echt was."

Toen ik mijn ouders vertelde dat ik ben geboren in het verkeerde lichaam en niet lekker in mijn vel zat, reageerden ze daar heel goed op. 'Het belangrijkste is dat jij gelukkig bent', zei mijn moeder, 'op wat voor manier dan ook'. Mijn vader was vooral ongerust omdat ik in transitie zou gaan en dus in mijn gezonde lichaam zou laten snijden, maar ze hebben me allebei in alles gesteund. Iedereen in mijn omgeving trouwens; ik heb alleen maar positieve reacties gehad vanaf het moment dat ik ervoor uitkwam. Veel mensen hadden het niet direct verwacht, maar stonden er ook weer niet van te kijken.

"In 2016 ben ik begonnen met mijn transitie van vrouw naar man. De beste keuze ever. In datzelfde jaar heb ik mijn naam gewijzigd in Finn. Nadat ik bij het gemeentehuis was geweest om mijn naam vast te leggen, ben ik gaan lunchen met mijn ouders om het te vieren. Die naamdag vier ik nu ook elk jaar als tweede verjaardag.

Deze naam staat voor mij symbool voor een nieuw hoofdstuk in mijn leven. Ik heb een transitie gemaakt van vrouw naar man, en deze naam maakt die compleet. De rest van mijn leven word ik aangesproken als Finn, een bijzonder hippe naam voor een man van 42."

'Af en toe mocht ik mezelf zijn, met de gordijnen dicht'

Lang heette ze Remco, nu gaat Remke Charlotte Verdegem (61) door het leven met haar nieuwe, zelfgekozen naam.

"Ik was een jaar of 4, 5, toen ik het idee had dat er iets mis met me was. Waar mijn oudere broer veel speelde met Lego en Meccano, was ik vooral geïnteresseerd in mijn moeders kledingkast. Schoenen met hakken, nagellak, make-up: dát vond ik mooi. Ik merkte al snel dat mijn omgeving dat afkeurde. Toen ik een paar jaar later regelmatig de trouwjurk van mijn moeder aantrok, zei mijn vader dat hij dat niet meer wilde hebben. Ik was een jongen, zei hij, en zo diende ik me te gedragen.

Zo is mijn dubbelleven begonnen. Als mijn ouders thuis waren, gedroeg ik me als een jongetje; zodra ze de deur uit waren dook ik in mijn moeders kledingkast en trok ik stiekem haar kleren aan. Enerzijds voelde dat goed, het paste bij me, anderzijds was er altijd een stemmetje dat zei dat het niet mocht."

Enorme opluchting

"Destijds was er nog geen internet, ik kon niet even opzoeken wat er met me aan de hand was. Ik had alleen het gevoel dat ik een meisje wilde zijn, nog niet de notie dat ik dat ook was. Pas in de tweede klas van de middelbare school hoorde ik voor het eerst het woord transseksueel. Verhip, dacht ik, dit gaat over mij. Een enorme opluchting, voor het eerst in mijn leven wist ik dat ik niet de enige was – dat ik niet gek was. Maar ik voelde ook dat het iets was dat je vooral voor jezelf moest houden. Terwijl mijn lichaam zich ontwikkelde in een richting die ik niet fijn vond, heb ik nooit iemand in vertrouwen genomen over waar ik mee worstelde. Het was een moeilijke periode."

Trans mensen in het wild

"Pas jaren later, toen ik in Amsterdam ging studeren, zag ik trans mensen in het wild. Het kon dus wél, gewoon jezelf zijn. Op dat moment had ik een relatie met een meisje op wie ik heel erg verliefd was. Ik wist dat ik haar moest vertellen wat er bij me speelde. Doodeng vond ik het. Na het twee jaar voor me uitgeschoven te hebben, heb ik haar verteld dat ik het fijn vond om een jurk te dragen, me op te maken en mijn nagels te lakken. 'O', zei ze, 'dat is heel anders dan mijn vorige vriendjes.' Verder maakte ze er op dat moment niet zo’n punt van. We gingen samenwonen en ze liet me af en toe mezelf zijn. Met de gordijnen dicht weliswaar, de buren mochten het niet zien, maar het was een modus waar ik vrede mee had."

"Toen ze zwanger werd waren we het er wel over eens dat we onze kinderen er niet aan wilden blootstellen. Na de geboorte van onze zoon ben ik daarom mijn dubbelleven weer gaan oppakken. Thuis deed ik alsof ik een man was, en zodra ik de gelegenheid had probeerde ik mezelf te zijn. Dat heb ik twintig jaar volgehouden, tot ik het niet meer kon. Of ik stap uit het leven, of ik vertel het ze, dacht ik op het dieptepunt.

Toen mijn zoon 20 was en mijn dochter 15, heb ik het ze verteld. Ze vonden het heel erg moeilijk, ik kan het niet mooier maken dan het is. Van de ene op de andere dag namen ze niemand meer mee naar huis. Ik denk dat ik dat de moeilijkste fase vond van mijn hele transitie. Dat zij eronder moesten lijden dat ik zo nodig mezelf moet zijn. Maar de geest was uit de fles; er was geen weg meer terug. Ik wist dat ik ze tijd moest geven om te wennen aan het idee dat hun vader een vrouw is. Inmiddels zijn ze er allebei helemaal oké mee."

"De relatie met mijn grote jeugdliefde liep stuk. Ze heeft het geprobeerd, maar was op mij gevallen als man en viel nog steeds op mannen. Het ging niet meer, hoeveel we ook van elkaar houden. Nadat we er een punt achter hadden gezet, in 2015, ben ik mijn transitie in gang gaan zetten.

Op Facebook heb ik mijn vrienden gevraagd om met me mee te denken over een nieuwe naam. Ik zocht een naam die dicht aanschurkt tegen mijn oude naam Remco. Een goede vriendin kwam met Remke op de proppen, een Friese naam die 'raadgever' betekent. Die past zo goed bij wie ik ben als persoon, dat ik er heel snel uit was. Mijn tweede naam is Charlotte, wat ook de tweede naam is van mijn dochter en van mijn moeder, die is overleden voordat ze me kon meemaken als Remke."

"Om je naam en geslacht formeel te laten aanpassen in de Basisregistratie Personen, heb je een verklaring nodig van een geaccrediteerd psycholoog. Die verklaring kun je opsturen naar de gemeente van je geboorteplaats, maar dat document had zoveel emotionele waarde voor me dat ik het persoonlijk wilde afleveren. De gemeenteambtenaar vond het heel leuk dat ik er zo’n momentje van maakte, ze heeft binnen twintig minuten alle papieren voor me in orde gemaakt. Op 06-06-2016 kreeg ik mijn aangepaste geboorteakte, een mooie datum. Ik heb er veel ruchtbaarheid aan gegeven op sociale media en kreeg daarop veel kaartjes om me te feliciteren."

Mevrouw Verdegem

"Ik zie het echt als een wedergeboorte. Het is een externe bevestiging van wat ik intrinsiek altijd wel voelde en wist. Zeker in het begin is het heel fijn om dat zwart op wit te zien. De allereerste brief waarop 'mevrouw Verdegem' staat, ook al is die van de Belastingdienst, die is gewoon heel bijzonder."