Doe als Nichon: koop geen nieuwe kleding, maar ruil met je buren

Stel: je kind heeft dit weekend een verkleedfeestje. Hoe kom je dan zo snel mogelijk aan een Spiderman-outfit of een Elsa-jurk? Ren je naar die ene goedkope winkel in de stad? Of bestel je het vliegensvlug online in de hoop dat je het morgen in huis hebt?

Nee, zegt fotograaf en (grafisch) ontwerper Nichon Glerum (38): vraag het in je buurt en zeker weten dat je binnen no-time een mooi pakje kunt lenen. "Ik heb vanochtend nog een cowboykostuum bij iemand langsgebracht die dit weekend een westernfeestje heeft. Voor dat soort eenmalige gelegenheden hoef je toch echt niets nieuws te kopen?"

Sterker nog, als het aan Nichon ligt, hoeven we helemaal geen nieuwe kleding meer te kopen. En zij kan het weten, want al ruim dertien jaar voegt ze de daad bij het woord en heeft ze geen nieuw kledingstuk meer aangeschaft. Alles wat in haar kast hangt is tweedehands gekocht of heeft ze verkregen door te ruilen. "Dertien jaar geleden was ik continu op reis, van Mali tot Lapland. Professioneel dakloos, zoals ik het ook wel eens noem. Ik leefde automatisch heel minimalistisch vanuit mijn rugzak. Om geld te besparen, kocht ik niets nieuws. De duurzaamheid ervan vond ik een mooie bonus. Eenmaal terug in Nederland draaide dat volledig om: ik hoefde het minder te laten voor het geld maar wilde niets nieuws meer aanschaffen."

Groot aanbod

In Amsterdam, waar Nichon woont, is dat niet zo heel ingewikkeld. "Je hebt hier heel veel tweedehandswinkeltjes, elke maand een grote vlooienmarkt in de IJ-Hallen en op Koningsdag kun je goed je slag slaan. Kortom, het tweedehandsaanbod is hier groot." Daarnaast organiseerde Nichon vaak kledingruilfeestjes met en voor vrouwen uit haar buurt bij iemand thuis en openbare ruilfeestjes. "Die begonnen een beetje uit de hand lopen. Bij de grootste kwamen ruim 600 bezoekers."

Maar toen brak de coronacrisis uit. Ineens was het niet meer mogelijk om dicht op elkaar een kledingruilfeestje te houden. "Niet alleen ik, maar velen met mij vonden dat erg jammer. Bovendien ging iedereen in de coronatijd hun huis en kledingkasten opruimen en hadden zo alweer een tasje met kleding klaarstaan voor het volgende feestje. Maar ja, dat kwam niet."

'Geen rocketscience'

De vrouwen besloten de tassen met tweedehandskleding dan maar bij elkaar langs te brengen. Tijdens de tweede lockdown is zo de 'Ketting Kledingruil' ontstaan: een groep mensen die bij elkaar in de buurt woont, geeft via een logische route de ruiltas aan elkaar door. Als je iets leuk vindt haal je het kledingstuk eruit en wat je zelf niet meer draagt, stop je in de tas. Vervolgens breng je de tas naar het volgende adres. Hoe langer de ketting, hoe meer tassen er in rondgaan. Vind je na een hele ronde je eigen kleding nog steeds terug in de tas, dan haal je het eruit en doe je er iets anders mee. 

"Het is geen rocketscience", zegt Nichon bescheiden. "Ik heb het niet bedacht. Het ruilen van kleding is van alle tijden. Wie heeft er geen tasje met kleding van een ouder neefje of nichtje gekregen? Maar ik vond deze kledingketting zo leuk werken tijdens de eerste lockdown, dat ik vervolgens een handleiding heb geschreven voor anderen om hetzelfde op te zetten in hun eigen buurtje. Via (sociale) media heb ik het idee toen verspreid."

Met succes. Inmiddels heet de kettingkledingruil The Clothing Loop, zijn bijna 800 'Loops' actief in 14 landen en ruilen op dit moment bijna 30 duizend mensen kleding. "Er kwam echt een tsunami op gang. Dat was zo mooi om te zien. Ik breng vanaf het begin in kaart waar nieuwe kettingen worden opgezet. Op een gegeven moment – toen nog midden in de pandemie – ontstond er een soort outbreak-kaart van plekken waar mensen Loops gingen opzetten. Maar dit keer staken mensen elkaar dus op een heel positieve manier aan, haha."

Gratis en laagdrempelig

Nichon heeft wel een verklaring waarom zovelen te porren zijn voor de kledingruiltas. "Ten eerste: het is gratis en laagdrempelig. Je hoeft geen moeite te doen, alleen maar eens in de zoveel tijd naar het volgende adres te lopen of te fietsen. De kleding die je erin stopt moet van goede kwaliteit zijn - geen kapotte of afgedragen stukken. Het is heel inclusief: iedereen kan meedoen. Het is lokaal en sociaal; je leert je buurtgenoten op deze manier beter kennen. Er is altijd een communicatiekanaal aan de tas verbonden - bijvoorbeeld een appgroep - waarin je een vondst kan delen waarmee je heel blij bent. Op die manier doet het ook minder pijn om kleding weg te doen: als je ziet hoe blij mensen worden van kleding die jij toch nooit meer draagt."

En heb je iets specifieks nodig voor een eenmalige gelegenheid, bijvoorbeeld een trouwerij, is de drempel laag om in de appgroep te vragen of iemand nog iets te leen heeft. "The Clothing Loop is lekker houtje-touwtje, ik denk dat dat mensen ook aanspreekt."

De variatie van de groepjes is inmiddels groot: er zijn Loops voor grotere maten, kinderkleding, speciaal voor studenten, bepaalde leeftijdscategorieën, mannenkleding etc. Van Zuid-Limburg tot Noord-Groningen ruilen buurtbewoners kleding. "Dat is toch te gek? Dat we op deze manier tweedehandskleding voor zoveel meer mensen toegankelijk hebben gemaakt. Ook buiten de randstad en buiten de grote steden."

Hoeveel bespaar je?

Koop je zes kledingstukken of artikelen per jaar minder, bespaar je zo'n 40 kilo CO₂-uitstoot, oftewel dezelfde hoeveelheid om een benzineauto van Amsterdam naar Parijs te laten rijden. Met 1 miljoen ruilers betekent dat een besparing van zoveel CO₂ dat je een auto 5000 keer de hele wereld kan laten rondrijden. 

Bron: Milieu Centraal/ The Clothing Loop

Meerdere manieren duurzaam

Het ruilen van kleding op deze manier is volgens Nichon op meerdere manieren duurzaam: natuurlijk omdat je geen nieuwe kleding koopt, je geeft je eigen kleding een tweede leven, er komt geen pakketpost bij kijken én je voorkomt miskopen. "Je past namelijk kleding geheel op je gemak in je eigen huis en kan zo kijken of je het leuk kan combineren met je bestaande garderobe. Als je iets nieuws koopt of bestelt, heb je die luxe niet. Ook probeer je zo eens iets anders, een grotere maat of een heel andere stijl bijvoorbeeld."

Bovendien weet Nichon van mensen - of ze nog meedoen of inmiddels uit een kledingketting zijn gestapt - dat er vaak iets is veranderd in hun hoofd. "Het brengt een gedragsverandering teweeg. Ze zijn anders naar hun kleding gaan kijken en denken nog eens extra na voordat ze iets nieuws bestellen."

Nóg een voordeel: tweedehandskleding heeft altijd een verhaal. Zo haalde Nichon zelf een keer schoenen uit de tas die – zo bleek later – de trouwschoenen van een buurvrouw waren geweest. "Mijn kledingkast is een verzameling verhalen geworden."

Eén miljoen ruilers

Inmiddels kan Nichon ook een outbreak-kaart gaan maken van België: ook daar begint men warm te lopen voor The Clothing Loop. Daarmee komt ze een stapje dichterbij het vervullen van haar missie: "Ik wil een serieuze impact maken op de mode-industrie. Binnen vijf jaar wil ik groeien naar 1 miljoen swappers."

De verleiding om steeds maar weer iets nieuws te willen aanschaffen, moeten we proberen te weerstaan, vindt Nichon. "Er is écht genoeg. Doordat ik met mode bezig ben, krijg ik heel vaak kledingadvertenties op mijn tijdlijn. Diep van binnen zijn we allemaal eksters die af en toe iets nieuws willen hebben. Ik ook. Zo zag ik laatst online een prachtige ribbroek met wijde pijpen, waar echt mijn naam op stond. Maar ik wil écht niets nieuws meer kopen. Een tijd later zat er een mooie jurk van precies hetzelfde stofje in de ruiltas. Dan is mijn jacht geslaagd, ook daarvan krijg je dopamine. Het duurt misschien wat langer voordat je het in handen hebt, maar dan heb je wel iets duurzaams mét een verhaal."

Wat kun jij doen?

• Gebruik eerst wat er al is, door in je eigen kast te shoppen (ruim eens goed op om te zien wat je eigenlijk allemaal hebt).
• Huur, leen of ruil met anderen. Als je iets wegdoet, probeer dan nieuwe eigenaren voor je spullen te vinden.
• Koop je toch iets nieuws, investeer dan in iets goeds en tijdloos, liefst zoveel mogelijk lokaal en verantwoord geproduceerd.