Libanon

Zo doodde Israël de zwaar bewaakte Hezbollah-leider Nasrallah

Door Julia Vié··Aangepast:
© APZo doodde Israël de zwaar bewaakte Hezbollah-leider Nasrallah
RTL

Gisteren werd het lichaam van Hezbollah-leider Hassan Nasrallah gevonden, die werd gedood door een Israëlische aanval op het ondergrondse hoofdkwartier van de Libanese strijdgroep. Dat leek een onmogelijke missie, want Nasrallah nam veel voorzorgsmaatregelen, verplaatste zich in het grootste geheim en toonde zich bijna nooit in het openbaar. Toch slaagde Israël erin Nasrallah te doden. Volgens experts ging daar een lange voorbereiding aan vooraf.

Niet alleen de bunker van Nasrallah werd geraakt, maar ook de vier woongebouwen die zich erboven bevonden. Het is onduidelijk hoeveel burgers zijn gedood. Eerste schattingen gingen uit van 300 doden, hoewel Libanon tot nu toe 11 doden en 108 gewonden heeft bevestigd. Het dodental kan nog oplopen omdat er mogelijk nog mensen onder het puin liggen.

Infiltrant

Veel verschillende theorieën doen de ronde over hoe Israël deze aanval heeft kunnen uitvoeren. Hoogstwaarschijnlijk was er in ieder geval één infiltrant bij de aanslag betrokken, denken deskundigen. "Hezbollah móet de afgelopen maanden wel geïnfiltreerd zijn door Israël", zei Midden-Oostendeskundige Peter Malcontent eerder al tegen RTL. "Kan niet anders", zegt ook oud-commandant der Landstrijdkrachten Mart de Kruif.

Volgens le Parisien, gebaseerd op 'een goed geïnformeerde Libanese veiligheidsbron', zou het om een Iraanse mol gaan. Die zou hebben doorgegeven aan de Israëlische autoriteiten dat Nasrallah zich in de bunker bevond. Als de infiltrant echt Iraans blijkt te zijn is dat opvallend, want Iran is de meest hechte bondgenoot van Hezbollah.

Volgens sommige media zou die Iraanse bron de hand van Nasrallah hebben geschud, en daarbij een stofje op zijn handen hebben achtergelaten waardoor het Israëlische leger de Hezbollah-leider kon tracken. Het is niet duidelijk hoe media aan deze informatie komen. De Kruif vindt het 'onwaarschijnlijk'. Volgens hem was Israël zo goed ingelicht dat ze toch al wisten waar Nasrallah zich op dat moment bevond.

Ook wordt gemeld dat de Israëlische premier Benjamin Netanyahu goedkeuring gaf voor de aanval vanuit New York, waar hij op dat moment was om de VN toe te spreken. Online circuleert een foto waarop dat moment te zien zou zijn.

Je hebt niet alle cookies geaccepteerd. Om deze content te bekijken moet je deaanpassen.

Een hooggeplaatste officier vertelt aan The Telegraph dat het geen toeval was dat Netanyahu daar op dat moment was. Volgens de anonieme bron was zijn toespraak aan de VN een 'afleidingsmanoeuvre', om Nasrallah te laten denken dat hij even veilig was – zonder de Israëlische leider in de buurt.

Het laten ontploffen van de piepers van Hezbollah-leden eerder deze maand, hoorde dat ook bij het grotere Israëlische plan? Ook dat wordt gesuggereerd, omdat Nasrallah en de andere commandanten zich daardoor misschien genoodzaakt zagen om in het echt af te spreken.

Lange operatie

Over één ding zijn experts het in ieder geval eens: het moet een ingewikkelde en lang voorbereide inlichtingenoperatie zijn geweest. "Anders had Israël nooit zo veel doelen kunnen raken in zo'n korte tijd", zegt De Kruif. "Ze moeten lang bezig zijn geweest om de Hezbollah-leiders in kaart te brengen. Daarvoor moet je doelen lang volgen, en een zogenoemd leefpatroon vaststellen: waar, wanneer en hoe bewegen ze? Dat gaat niet zomaar."

Het Israëlische leger zei het hoofdkwartier inderdaad al langer op het oog te hebben. "De luchtmacht, samen met de inlichtingendienst, voerde deze aanval uit in een bunker waar Nasrallah en zijn mensen zich al jaren schuilhielden", zei een van de woordvoerders van het leger tegen de Franse nieuwszender LCI.

'Dood leider Nasrallah enorme klap voor Hezbollah, Iran zal zeker reageren'
Lees ook

'Dood leider Nasrallah enorme klap voor Hezbollah, Iran zal zeker reageren'

Bovendien waren de wapens, die waarschijnlijk gedropt werden door in de VS gefabriceerde F-15I-vliegtuigen, gemaakt om tot onder de grond door te dringen en daar te ontploffen, schrijft The Guardian. Het wachten was dus op het moment dat Nasrallah ook daadwerkelijk in de bunker zou zijn. De Kruif: "Israël wist al waar het hoofdkwartier van Hezbollah zich bevond. Nu hoefde het leger alleen maar te wachten op het juiste moment om toe te slaan."

En dat moment kwam er, nadat Nasrallah bij de bunker arriveerde voor een spoedvergadering met zeker tien andere commandanten. Een van hen was Abbas Nilforushan, een generaal van een speciale eenheid van de Iraanse Islamitische Revolutionaire Garde. Ook hij werd gedood bij de aanval.

Al met al lijkt het te gaan om een 'bewuste, zeer nauwkeurig geplande operatie', zegt De Kruif. "Waarschijnlijk had Israël Nasrallah of andere leiders al eerder kunnen doden. Maar ze hebben er expres voor gekozen om alles op te sparen en in korte tijd uit te voeren, zodat Hezbollah nog niet op zijn hoede was en amper tijd had om te reageren. Eerst het ontploffen van de piepers, kort daarna aanvallen op Hezbollah-kopstukken, en toen de hoogste leider."

Hamas vs. Hezbollah

Deze aanval, die de Israëlische inlichtingendiensten als succes zien, staat in schril contrast met hun onderschatting van de Hamas-aanslag op 7 oktober. "Inmiddels weten we dat er toen te veel is vertrouwd op data en AI-modellen", zegt De Kruif. "Daaruit leek het meest waarschijnlijke scenario dat de dreiging vanuit Hezbollah groter was dan vanuit Hamas. Net voor 7 oktober zijn er daarom nog troepen weggehaald uit het zuiden en juist verplaatst richting Libanon."

De schade na de aanval op Nasrallah.© AFP
De schade na de aanval op Nasrallah.

Toch kan 7 oktober de Israëlische inlichtingendiensten ook juist hebben aangemoedigd, denkt De Kruif: "Je zou ook kunnen zeggen dat het falende optreden van de Israëlische inlichtingendienst voorafgaand aan de Hamas-aanval er nu juist toe heeft geleid dat de dienst en het leger hun aandacht hebben verlegd naar het noorden, om te laten zien dat ze er wel degelijk toe in staat zijn."

Sinds Israël vanaf half september naast Gaza ook Libanon met regelmaat aanvalt, zijn volgens de Libanese overheid 1 miljoen van de minder dan 6 miljoen Libanezen hun huis ontvlucht. Honderden zijn gedood. De Israëlische minister van Defensie heeft vanavond gezegd dat 'de volgende fase van de oorlog tegen Hezbollah' zal gaan beginnen.

Op dezelfde avond als de aanval op Nasrallah plaatsvond, zei de Europese buitenlandchef Josef Borrell dat het erop lijkt dat Netanyahu vastberaden is om tegenstanders in Gaza en Libanon te vernietigen, met of zonder goedkeuring van andere landen. "Wat wij doen is alle diplomatieke druk uitoefenen om een ​​staakt-het-vuren te bewerkstelligen, maar niemand lijkt Netanyahu te kunnen stoppen."

Lees meer over
LibanonIsraëlIran