Deze landen versloegen corona, maar vaccineren nu traag (en niet zonder risico)
In Europa lijkt het dé uitweg voor de torenhoge besmettingscijfers: zo snel mogelijk vaccineren. Terwijl wij ons storten op het vaccineren, pakken landen als Nieuw-Zeeland, Australië en Japan het anders aan. Zij hebben de uitbraak van het coronavirus beter onder controle, maar daarentegen hebben ze nog geen 3 procent van de bevolking gevaccineerd. En dat is niet zonder risico.
De rollen lijken haast omgedraaid. De Verenigde Staten en Groot-Brittannië, die behoren tot de landen die het hardst werden getroffen door corona, vaccineren als een malle. En de landen die juist werden geprezen om hun corona-aanpak, lijken geen haast te hebben met het vaccineren.
Minder dan 3 procent gevaccineerd
Nieuw-Zeeland wist het coronavirus al in de beginfase de kop in te drukken, Australië zette na één besmetting gelijk een hele stad van twee miljoen mensen in lockdown en Japan slaagde er zonder massaal testen toch in om het aantal coronadoden beperkt te houden.
In Australië heeft minder dan 3 procent van de bevolking een prik gekregen. In Japan en Nieuw-Zeeland is nog niet 1 procent gevaccineerd. Ter vergelijking: in Nederland heeft bijna 20 procent minstens één prik gehad.
Dat komt grotendeels omdat de urgentie in deze landen lager ligt, zegt ook premier Jacinda Ardern van Nieuw-Zeeland. "Je kan het niet vergelijken. Onze mensen gaan niet dood", zei de premier ter verdediging van het vaccinatiebeleid. In Nieuw-Zeeland zijn in totaal 26 mensen overleden aan corona.
In geen enkel ander westers land was de corona-aanpak zo succesvol. Op enkele lokale uitbraken na bleef het virus buiten de deur en er gelden momenteel dan ook nauwelijks maatregelen. Volle sportstadions en enorme feesten? Die zijn er aan de orde van de dag.
Vanaf morgen hoeven reizigers die tussen Australië en Nieuw-Zeeland reizen niet meer in quarantaine. "Omdat het coronavirus, net als in Nieuw-Zeeland, inmiddels succesvol is geëlimineerd, kunnen we de grenzen nu openen", vertelde premier Ardern. "We zijn klaar voor dit nieuwe hoofdstuk."
Minder ontvangen dan verwacht
Ook in Australië gaat het vaccineren minder snel dan gepland. Het plan was eerst om het hele land tegen het einde van het jaar gevaccineerd te hebben, maar dat doel hebben ze laten varen.
Het land wees naar de Europese Unie als schuldige voor de vertraging van AstraZeneca-vaccins, omdat ze minder doses hadden ontvangen dan verwacht. "Begin januari hadden we nog verwacht dat we de 3,1 miljoen vaccins zouden ontvangen. Die zijn niet geleverd aan Australië", zei premier Scott Morrison begin deze maand.
Weinig besmettingen
Als je naar de besmettingscijfers kijkt, lijkt het snelle vaccineren op dit moment nog niet van groot belang voor Australië en Nieuw-Zeeland. Afgelopen maand kwamen er niet meer dan 20 nieuwe besmettingen per dag bij. In Nieuw-Zeeland was dit aantal de afgelopen dagen vaak zelfs 0.
Kritiek
Maar deskundigen zijn kritisch. Helen Petousis-Harris, vaccinoloog aan de Universiteit van Auckland, noemt de distributieplannen van Nieuw-Zeeland en Australië slecht. "Nieuw-Zeeland heeft niet de druk gehad van de overbelaste gezondheidssystemen, dus ze hebben ruim de tijd gehad om zich voor te bereiden", zei Petousis-Harris tegen CNN.
Ook Australië is er mede door slechte besluitvorming niet in geslaagd om voldoende vaccins in te slaan, zegt Bill Bowtell, professor aan de Universiteit van New South Wales.
'Recept voor een ramp'
En dat geeft zorgen voor de toekomst, mede door mogelijk nieuwe mutaties. "In een land waar 90 procent van de mensen niet is gevaccineerd, is dat slechts een recept voor een ramp", zegt Bowtell. "Ik denk niet dat je een eiland van grotendeels ongevaccineerde mensen wilt zijn in een wereld waar corona zo snel muteert en verandert."
"Het virus valt elke dag de grenzen aan", zei hij. "De beste bescherming die we hebben, is dat onze zorgmedewerkers worden gevaccineerd met de beste vaccins, en vervolgens dat de hele Australische bevolking wordt gevaccineerd. Het is een race tegen mutaties en de tijd."
Ook in Japan is gaat het vaccineren erg traag: op dit moment is zo'n 0,5 procent van de bevolking gevaccineerd.
In het begin van de coronacrisis had Japan het coronavirus nog goed onder controle. Maar op dit moment vecht Japan harder dan ooit tegen het coronavirus. Relatief gezien zijn de cijfers nog wel lager dan bij ons. In Japan overleden in totaal bijna 9600 mensen aan corona op een bevolking van 126 miljoen mensen. Ter vergelijking: in ons land zijn bijna 17.000 coronadoden gevallen.
Olympische Spelen in gevaar?
Voor Japan is het om nog een andere reden belangrijk dat er snel wordt gevaccineerd: over minder dan honderd dagen worden de Olympische Spelen in het land georganiseerd.
De vertragingen komen voor een deel omdat het Japanse ministerie van Volksgezondheid erop stond dat de veiligheid van de vaccins werd bevestigd, zelfs als dat zou betekenen dat het proces vertraging zou oplopen. Daarom zijn er eerst nog een aantal binnenlandse klinische onderzoeken verricht.
Bovendien is vaccineren niet erg populair in het land. Volgens Japankenner Radboud Molijn komt dat omdat het land vaak wantrouwend is naar alles dat van buitenaf komt. "Als Pfizer een Japans bedrijf was geweest, was dat allemaal waarschijnlijk wel anders gegaan", zei Molijn eerder tegen RTL Nieuws.