Opmars Russen gaat moeizaam: 'Ze winnen terrein, maar tegen grote verliezen'
Waar Vladimir Poetin in Moskou een speech hield op 'de dag van de overwinning', wordt er in het oosten van Oekraïne elke dag hard gevochten. De Russen hebben moeite met de communicatie, stellen Britse veiligheidsdiensten. En dat brengt risico's met zich mee, ziet ook defensie-expert Patrick Bolder van het Haagse Centrum voor Strategische studies.
"Moeilijkheden in aansturing en controle en tegenvallende Russische prestaties aan het front hebben ervoor gezorgd dat hooggeplaatste Russische commandanten naar het slagveld zijn gekomen. Waarschijnlijk om persoonlijk de leiding te nemen", schrijft de Britse veiligheidsdienst.
Russen winnen terrein, maar verliezen ook
Dat slagveld ligt nu al enkele weken in het oosten van Oekraïne. De Russen proberen de Donbas-regio te annexeren, maar stuiten op hevig verzet van de Oekraïners, zegt defensie-expert Bolder. "Rusland probeert vanuit Izium naar het zuiden te komen en vanuit Marioepol naar het noorden. De Oekraïense krijgsmachten die ten oosten van die lijn zitten, worden dan ingesloten."
Maar zo ver is het nog lang niet. Oekraïne krijgt volgens Bolder steeds zwaardere wapens vanuit het westen geleverd en weet op sommige plaatsen de Russen ook terug te dringen. "Bij Charkov moeten de Russen inleveren, en ook bij Izium gaat het moeilijk. En het lijkt erop dat ook de aanvoerlijnen van Belgorod in Rusland naar de Donbas in gevaar kunnen komen door aanvallen van de Oekraïners."
Oekraïners graven zich in
Dat laatste betekent dat de Russen ook weer aandacht moeten besteden aan die regio, terwijl ze al geen enorme overmacht aan manschappen hadden. "Maar Poetin heeft er nog altijd fiducie in. Hij kan uiteindelijk de overwinning claimen, want hij heeft al een flink gebied in handen."
Marioepol is ook zo goed als in Russische handen, maar het gebied rond de Azovstal-fabriek nog niet. Uit die fabriek werden dit weekend de laatste burgers geëvacueerd. Ze zaten weken ondergedoken, in onderstaande video zie je hoe ze het gebied verlieten:
De Russen winnen ook nog altijd wel terrein, zegt Bolder. Maar dat gaat gepaard met enorme verliezen. "De Oekraïners graven zich in, verzetten zich hevig en als er niet meer te verdedigen is, trekken ze zich terug in nieuwe stellingen om weer verder te gaan." Zo komen de Russen dus wel verder, maar het heeft een hoge prijs.
'Lagere commandanten hebben gebrek aan ervaring'
Omdat het dus niet allemaal soepel verloopt trekken soms Russische commandanten naar de frontlinie om de manschappen tactisch bij te staan. Dat gebeurt omdat in het Russische leger de lager geplaatste commandanten niet het vertrouwen krijgen om eigen beslissingen te nemen. "Zij hebben een gebrek aan vertrouwen omdat ze nooit de verantwoordelijkheid hebben gehad."
"Echt een cultuurding", noemt Bolder dat. In het westen zijn we gewend dat een lagere commandant een opdracht krijgt en dan terugkomt bij zijn meerdere om aanpassingen te doen en te zeggen wat hij nodig heeft voor de uitvoering. Bij de Russen gaan bevelen alleen van boven naar beneden. De rest moet uitvoeren."
Geen staakt-het-vuren
Als dat niet goed gaat, zoals nu in Oekraïne, gaan hooggeplaatste leiders dus zelf naar het front. En zo kon het gebeuren dat bijvoorbeeld Valeri Gerasimov, de hoogste generaal, bijna sneuvelde in de strijd. "Terwijl hij daar helemaal niet moet zijn."
De ontwikkelingen gaan langzaam, en in de toekomst kijken is moeilijk. Maar het lijkt wel duidelijk dat beide kanten niet snel willen stoppen met vechten. Ook Oekraïne niet. "President Zelenski van Oekraïne heeft er ook nog steeds vertrouwen in. Hij kan winst boeken en zit dus niet te wachten op een staakt-het-vuren. Bovendien krijgt hij veel nieuwe artillerie, tanks en technologisch slimme systemen. Daarmee is hij heel succesvol."