Experts over botsing Noordzee: 'Wat je hier ziet, is echt schrikbarend'

Een botsing van dit formaat, met een olietanker en een vrachtschip, op de Noordzee? Dat komt niet vaak voor, zegt Ellen Kuipers, bioloog en gespecialiseerd in scheepvaartveiligheid. "Wat je hier ziet, is schrikbarend."
Ellen Kuipers, bioloog bij de Waddenvereniging en scheepvaartdeskundige, noemt de botsing op de Noordzee eerder vandaag tussen een olietanker en een vrachtschip bij de kust van het Britse Yorkshire 'uitzonderlijk'. "Dit komt niet vaak voor", zegt ze tegen RTL Nieuws. "De laatste keer dat zoiets gaande was, was in 2023."
Toen brandde het vrachtschip Fremantle Highway volledig uit, bij Ameland, onderweg naar Egypte. In het nauw gedreven bemanningsleden sprongen uiteindelijk van het hoge schip in zee. Van de opvarenden raakten er 22 gewond, één van hen stierf. Het is nog niet duidelijk hoeveel mensen vanochtend op de tanker en het schip waren, en hoe het met de bemanning gaat.
Gevaarlijk voor hulpdiensten
"Die brand op de Fremantle Highway was in het schip zelf", verduidelijkt Kuiper. "Dus die hebben ze daardoor op tijd in de haven kunnen krijgen. Maar als ik naar deze botsing van vanochtend kijk, dan denk ik dat de reddingsdiensten gewoon heel weinig kunnen. Het is voor henzelf waarschijnlijk te gevaarlijk om dichtbij te komen, vanwege de giftige stoffen, en door het hevige vuur is het extreem warm. Als je naar de beelden kijkt, zie je dat er heel veel olie in brand staat."
In onderstaande video zijn de eerste beelden van de brand te zien:
Het lijkt volgens Kuipers op een 'breed veld olie' dat in brand staat. "Als olie eenmaal brandt, komt daar hele vieze zwarte rook vanaf." Ook die rook kan de hulpdiensten bemoeilijken.
"Wat je hier ziet is echt schrikbarend", vervolgt Kuipers. "Mijn eerste gedachte gaat naar de bemanning, hopelijk konden zij op tijd van het schip af komen."
"We weten nog niet wat de olietanker vervoerde", schrijft Esme Stallard, klimaatredacteur bij de BBC. "Maar olie in zee kan grote gevolgen hebben voor het zeeleven." Ze verwijst onder andere naar SS Torrey Canyon, een tanker die in 1967 in Cornwall zonk, waardoor meer dan 100.000 ton ruwe olie in het water terechtkwam. Duizenden zeevogels kwamen om.
Dieren kunnen sterven
De hoeveelheid olie, maar ook het weer en de conditie van de zee, en het soort olie dat aan boord was, spelen een rol voor de gevolgen voor de dieren en de natuur, stelt Stallard. "Zogenoemde 'persistente oliën' breken maar langzaam af, en kunnen wilde dieren in en rond het water vergiftigen. Dieren kunnen, als ze de olie binnenkrijgen, hun lichaamstemperatuur niet meer reguleren en kunnen daardoor doodgaan."
"Ter vergelijking: niet-persistente oliën, ook wel lichte oliën genoemd, zoals kerosine, verdampen erg snel. Die blijven dus niet lang in de omgeving hangen." Maar, zo schrijft Stallard ook: "Ze kunnen nog steeds, op korte termijn, een groot risico vormen voor wilde dieren." Ook deze oliën zijn namelijk giftig.
Ook Kuipers, ook werkzaam bij de Waddenvereniging als bioloog, vreest voor de ecologische effecten die de botsing 'ongetwijfeld zal hebben'. "Alleen al die rook is ongezond. Eén druppel olie in het water heeft al effect op plankton. Het plakt, en dus kunnen vogels er ook door in de problemen raken."
Ramp voor de natuur
Het zou kunnen dat die schepen gaan zinken, besluit Kuipers. "Schepen zijn van staal en als ze in de fik staan, dan smelt staal. Dat zorgt voor lekkages en dan kunnen schepen zinken."