Rusland maakt haast met vernieuwen infrastructuur kernwapens
Rusland werkt in hoog tempo aan de vernieuwing van de nucleaire infrastructuur. Uitgelekte Russische bouwdocumenten geven een uniek inkijkje in de grootschalige modernisering van raketsilo's – en dat baart westerse inlichtingendiensten zorgen.
Uit een omvangrijk lek van aanbestedingsdocumenten blijkt dat Rusland bezig is met het opknappen en beveiligen van zijn strategische raketbases, waaronder de basis bij Jasnyj, pal aan de grens met Kazachstan. De locatie bevat ondergrondse silo's die deel uitmaken van het kernarsenaal van de Russische strijdkrachten.
De bouwtekeningen, in handen van onderzoeksplatform Danwatch en het Duitse tijdschrift Der Spiegel, geven ongekend gedetailleerde informatie over de installaties. Ze beschrijven onder meer welke betonsoorten en isolatiematerialen worden gebruikt, hoe dik staalplaten moeten zijn en zelfs hoelang de bliksemafleiders moeten worden. De documenten bevestigen wat inlichtingendiensten al vermoedden: Rusland investeert fors in zijn kernwapencapaciteit.
Nieuwe technologie, meer beveiliging
Volgens Europese experts zijn sommige silo's al uitgerust met de Avangard, een hypersonisch kernwapen dat op lage hoogte luchtafweer kan ontwijken. Ook zijn er meldingen van nieuwe sensoren, automatische wapensystemen bij de ingangen en versterkte buitenverdediging. Elke nieuwe silo zou voorzien worden van onder andere automatische granaatwerpers en op afstand bestuurbare mitrailleurs.
De modernisering beperkt zich niet tot de wapens zelf. Ook ondersteunende gebouwen, communicatie-infrastructuur en veiligheidsomheiningen worden vernieuwd. Volgens nucleair expert Hans Kristensen gaat het om een van de meest systematische upgrades van de Russische nucleaire infrastructuur in decennia.
Bewuste boodschap: modernisering
Opvallend is dat de aanbestedingsgegevens publiek beschikbaar waren – iets wat volgens analisten geen toeval is. Het Kremlin zou hiermee een signaal willen afgeven aan het Westen: Rusland is actief aan het moderniseren.
"De nucleaire dreiging is voor Rusland essentieel als drukmiddel in de geopolitiek," stelt een NAVO-bron. "Zonder dat dreigmiddel was de aanval op Oekraïne misschien nooit gekomen."
Westerse materialen in Russische raketbases
Een opmerkelijke bevinding uit het onderzoek is dat in de bouwplannen expliciet westerse bouwmaterialen worden genoemd, waaronder gips van het Duitse bedrijf Knauf. Dat is opmerkelijk, want sinds het begin van de oorlog in Oekraïne liggen de economische betrekkingen met Rusland onder zware sancties.
Rusland liet in oktober vorig jaar een zware vacuümbom in Oekraïne ontploffen. Bekijk de beelden hier:
Knauf stelt dat het bedrijf geen invloed heeft op wie hun producten in Rusland gebruikt, en zegt te handelen volgens de EU-sanctieregels. Toch blijkt uit de documenten dat Russische aannemers expliciet Knauf-producten blijven aanvragen, vaak via distributeurs die eerder goedgekeurd zijn voor gebruik in militaire projecten.
In Russische fabrieken en ook in Belarus worden inmiddels ook Knauf-achtige materialen lokaal geproduceerd, als onderdeel van de Russische strategie van 'importsubstitutie' – het vervangen van geïmporteerde producten door eigen varianten.
Gevaar voor Europa?
Hoewel experts benadrukken dat een directe nucleaire aanval op Europa zeer onwaarschijnlijk is, groeit de zorg over escalatie. De bouw van hypermoderne raketsilo's toont aan dat Rusland de strategische afschrikking heel serieus neemt.
Knauf heeft herhaaldelijk verklaard dat het sinds de Russische inval in Oekraïne in 2022 geen goederen meer naar Rusland exporteert. De Russische autoriteiten hebben niet gereageerd op het onderzoek.
Dagelijkse update
Wil jij iedere middag een selectie van het belangrijkste nieuws en de opvallendste verhalen in je mail? Meld je dan nu aan voor de dagelijkse update.
