Hoekstra: afgesproken dat KLM-topman Elbers mag blijven

Dat de positie van Elbers bij KLM is gered is een belangrijk winstpunt. Er is afgesproken dat hij mag blijven, bevestigt Hoekstra aan RTL Z. In het persbericht stond slechts omfloerst dat de twee landen het besluit van de raad van bestuur van Air France-KLM van 19 februari steunen. Toen is afgesproken dat Elbers herbenoemd zal worden als ceo.

Nadat bleek dat Nederland een aandeel van 14 procent heeft genomen in de holding Air France-KLM, berichtte Franse zakenkrant Les Echos dat de Franse overheid van plan zou zijn de benoeming van Elbers alsnog tegen te houden. Die dreiging is nu uit de lucht. 

Mooi dat hij mag blijven

Aandeelhouders moeten wel nog stemmen over dat besluit op de aandeelhoudersvergadering in april. "Dat hij mag blijven is mooi, maar anders was het ook wel uitermate pijnlijk geweest", zegt Paul Koster, directeur van de Vereniging Beleggersbelangen (VEB).

Dat de Nederlandse politiek nu invloed kan uitoefenen bij het bedrijf is nog zeker niet het einde van alle problemen, benadrukt Reinier Castelein, voorzitter van vakbond De Unie.

"Een pijnlijk ding blijft overeind: het kostenniveau bij Air France moet naar beneden", zegt hij. "En dat blijft een bottleneck, waar je als buitenlandse aandeelhouder weinig aan kunt doen."

Onderzoek afronden in juni

Ondertussen wordt er een onderzoek gestart naar bestaande afspraken over Air France-KLM. Onder leiding van een Franse en een Nederlandse topambtenaar moet dat onderzoek in juni af zijn. "Alle pijnpunten voor het bedrijf staan er wel in, waar ze nu naar gaan kijken", zegt Koster. "De grote vraag is: wat komt eruit?"

Een van de zaken die onderzocht worden, is een afspraak uit 2003, toen Air France en KLM samen gingen. Toen zijn afspraken gemaakt over de groei van KLM en het routenetwerk van het nieuwe bedrijf, legt Castelein uit. Dat was er om ervoor te zorgen dat er geen routes verlegd zouden worden. "Daar zouden bedrijven die hier hun hoofdkantoor hebben last van krijgen."

Schiphol beschermen

Nu Nederland aandeelhouder is hoopt Castelein dat die afspraken steviger afgedwongen kunnen worden. De stap van het kabinet is niet alleen belangrijk voor KLM, zo benadrukt hij. Er hangt ook werkgelegenheid aan vast die Schiphol als internationaal knooppunt oplevert.

Een andere gevoeligheid die onderzocht gaat worden is het beschermen van de belangen van de twee nationale hubs, de luchthavens Charles de Gaulle en Schiphol.

'Goed gemanaged'

De bescherming van Schiphol als banenmotor was een van de redenen dat Nederland besloot invloed bij Air France-KLM te kopen via het nemen van een aandelenbelang.

De Fransen waren daar niet van op de hoogte gesteld en reageerden woedend. "Hoekstra heeft dat relationeel goed gemanaged, ook door in het Frans antwoord te geven", zegt Castelein. "Daarmee laat je zien dat je stevig bent, maar ook diplomatiek."

Volgens Castelein heeft Hoekstra het spel goed gespeeld: "De Fransen hebben ontzag voor hem, na de eerste woede." 

De minister zelf erkende op de persconferentie wel dat het 'onorthodox' was om een belang van 14 procent in het bedrijf te nemen, zonder Frankrijk daarvan op de hoogte te stellen. Opmerkelijk detail; voor de persconferentie begon werd nog even snel een Nederlandse vlag neergezet. Er stonden al een Franse en een EU-vlag.

Actie geslaagd

Dat Nederland en Frankrijk nu concrete afspraken hebben om alle afspraken uit het verleden nog eens tegen het licht te houden, is een teken dat de actie van Hoekstra voor nu geslaagd is, analyseert politiek verslaggever Roel Schreinemachers. "Maar dat moeten we nog wel even afwachten." 

"Het is een zwaar traject wat in korte tijd moet worden afgewerkt", zegt ook Koster. "Het klinkt alsof ze nu pais en vree voorop proberen te stellen, maar laten we nu kijken wat er uit het onderzoek komt."