Duits parlement stemt in met grondwetswijziging, miljardeninvesteringen dichterbij
De Duitse Bondsdag heeft ingestemd met een controversiële grondwetswijziging. Het parlement van de Oosterburen vindt het goed dat de zogenoemde Schuldenbremse (rem op schuld) deels los wordt gelaten, zodat er honderden miljarden euro's geïnvesteerd kunnen worden in defensie en infrastructuur.
In de grondwet van Duitsland staat nu nog dat het land niet zomaar schulden aan mag gaan. Door de wijziging kunnen de Duitsers dus veel meer lenen.
Tweederdemeerderheid
Een gewone meerderheid in het parlement was niet voldoende, omdat de grondwet gewijzigd moest worden. Daarvoor is een tweederdemeerderheid nodig. De christendemocratische alliantie CDU/CSU van verkiezingswinnaar Friedrich Merz, de sociaaldemocratische SPD van de vertrekkende bondskanselier Olaf Scholz en de Groenen brachten voldoende stemmen bij elkaar.
Bij de stemming was haast geboden. Duitsland hield vorige maand verkiezingen en later deze maand treedt een nieuw parlement aan. Het was onwaarschijnlijk dat er dan nog voldoende steun zou zijn voor de aanpassingen aan de begrotingsregels. Tegenstanders hebben het constitutionele hof tevergeefs gevraagd om in te grijpen en de stemming te verbieden.
Na de stemming in de Bondsdag gaat ook de Bondsraad zich nog uitspreken over het plan. Dat gebeurt vrijdag. In de Bondsraad worden de deelstaten vertegenwoordigd.
Infrastructuur en defensie
In het door het parlement aangenomen fonds van 500 miljard euro wordt geld vrijgemaakt voor onder meer infrastructuur. Zo moeten verouderde wegen, bruggen en spoorlijnen opgeknapt worden. Er wordt ook geld gestoken in het klimaat, een eis van de Groenen.
Ook krijgen deelstaten ruimte voor een beperkt begrotingstekort en worden de regels versoepeld om meer geld te kunnen lenen voor defensie en veiligheid. Merz, die waarschijnlijk de volgende regering gaat leiden, sprak over een eerste grote stap 'richting een nieuwe Europese defensiegemeenschap'.
'Historisch'
"Het is historisch. Een breuk met het zuinige Duitsland van de afgelopen 15 tot 20 jaar", duidt Sander Tordoir, hoofdeconoom van denktank Center For European Reform. "Ook qua omvang is het historisch, want in potentie wordt er meer geïnvesteerd dan na de hereniging van Oost- en West-Duitsland."
Hoe deze gebeurtenis uiteindelijk de geschiedenisboeken ingaat, hangt volgens hem uiteindelijk wel af van wat er daadwerkelijk uitgegeven gaat worden. Dat er geen rem zit op de defensie-uitgaven is volgens Tordoir een signaal naar de Russische president Vladimir Poetin.
Drones en AI
De econoom denkt dat Duitsland op defensiegebied meer moet gaan investeren in kunstmatige intelligentie en drones. Het draait volgens hem niet alleen maar om tanks.
Tordoir zegt dat de contouren van de bestemmingen van het geld zichtbaar zijn, maar dat er nog wel flink gedebatteerd gaat worden over hoe het geld precies verdeeld moet worden. Hij ziet in ieder geval dat de financiële markten positief reageren op het nieuws.
Goed nieuws voor Nederland
En daar kan Nederland op korte en lange termijn van profiteren, voorspelt Tordoir. "Nu de importheffingen van Trump boven ons hoofd hangen, is het een zegen dat de economie bij de oosterburen weer gaat lopen. Dat levert kansen op voor Nederlandse bedrijven."
Hij hoopt dat de in een crisis verkerende Duitse industrie weer tot bloei komt. "Dat zou ook wat brood opleveren voor Nederland." Tordoir benadrukt wel dat het nu aan de Duitsers zelf is om het waar te maken.
Meer over Friedrich Merz: