Zzp-wet kost ondernemer zijn zaak: 'Dit was een gezond bedrijf'

Dakkapellen, gevelelementen, dakelementen. Een woning bouwen gaat stukken sneller als een aannemer gebruikmaakt van prefab bouw. Het werk is dan in de fabriek al gedaan en moet alleen ter plekke nog gemonteerd worden. Zo kun je snel bouwen, ideaal met de woningcrisis.

Mooie cijfers

Otten Prefab had dan ook werk genoeg. "We werkten aan de mooiste projecten en aan werk geen gebrek", zegt Jasper Otten, die spreekt over een goedlopend bedrijf. De bij de KvK gedeponeerde jaarcijfers over 2023 ondersteunen zijn verhaal. Het bedrijf had eind 2023 een eigen vermogen van ruim een kwart miljoen (284.000 euro). Dat is geen bedrijf waar je zomaar de stekker uit trekt, tenzij het niet anders kan.

"Dat geld is ook deels mijn pensioen. Ik heb altijd zoveel mogelijk geld in mijn bedrijf laten zitten om te investeren en voor slechtere tijden", zegt Otten over die cijfers. Maar hoewel hij dus een verstandige langetermijnvisie had voor zijn bedrijf, is het nu toch voorbij.

"Financieel gezien was dit een kerngezond bedrijf. De overheid heeft samen met de Belastingdienst een goedlopend bedrijf doelbewust kapot gemaakt", zegt Otten over het besluit om te stoppen.

Boekenonderzoek fiscus

Bij het bedrijf werkten slechts enkele zelfstandigen, toch werd het eind 2022 geselecteerd voor een steekproef van de fiscus. Er werd een boekenonderzoek gedaan, waarbij de belastinginspecteur de facturen van de zzp'ers zag. 

Hij kreeg een zogenoemde aanwijzing, een soort waarschuwing zonder naheffingsaanslag of boetes. De instructie: de zzp'ers moesten allemaal in loondienst of weg. "Maar zij wilden liever als zelfstandige blijven werken."

Wet DBA

Vanaf januari controleert de Belastingdienst sterker op schijnzelfstandigheid bij zelfstandigen zonder personeel. Het gaat om de Wet deregulering beoordeling arbeidsrelaties (DBA). Die wet is al in 2016 ingevoerd, dus voor die tijd werd ook al steekproefsgewijs gekeken of ondernemers zich aan de regels hielden.

Zijn aanbod was marktconform, zegt Otten. "Ze hielden in loondienst minstens evenveel over als als zzp'er, mits ze als zelfstandige wel een pensioen opbouwden en zich verzekerd hadden voor arbeidsongeschiktheid. Maar dat doet niet iedereen, waardoor ze meer overhielden als zzp'er." 

Nog meer dan marktconform bieden kon niet, want bij hogere lonen verloor Otten bij offertes de concurrentie van andere prefabbouwers, die nog wel met zzp'ers werkten.

Steekproef

 "Omdat wij toevallig een steekproef kregen, moesten we de zelfstandigen in dienst nemen. Dat terwijl andere bedrijven die niet gecontroleerd zijn, wel met ze kunnen werken. Het mag misschien niet, maar ze doen het wel."

In oktober 2023 moest hij de zzp'ers met wie hij al jaren naar tevredenheid werkte, laten gaan. Ze werken inmiddels als zelfstandige voor een ander bedrijf. Intussen zoekt Otten al lange tijd naar vervangers, maar reacties van geschikte timmerlieden bleven uit. 

Via een uitzendbureau huurde hij wel tijdelijke krachten in, maar die bevielen niet. Hij moest én zijn bedrijf draaiende houden en de nieuwe krachten inwerken. 

Stoppen

Zijn werkplezier daalde flink. In mei 2024 nam hij een drastisch besluit: stoppen met het bedrijf. Verschillende opdrachten die al waren aangenomen, werden in goed overleg teruggegeven aan de klant. Het afgelopen jaar rondde hij het resterende werk af. 

Mentaal en fysiek heeft alles wat er is gebeurd een flinke impact op hem gehad, vertelt hij. Vanaf niets heeft hij het bedrijf opgebouwd. "Dit is onrecht. De overheid heeft samen met de Belastingdienst een goedlopend bedrijf doelbewust kapot gemaakt. De overheid is hard op weg om de volgende toeslagenaffaire te creëren: de zzp-affaire." 

Hij deelde zijn verhaal ook op LinkedIn, omdat de overheid volgens hem niet goed doorheeft wat de gevolgen van de zzp-wet zijn voor ondernemers en de maatschappij.

Gedwongen in loondienst

"Ik weet dat er sinds 1 januari diverse zzp'ers gedwongen zijn om een dienstverband aan te gaan. Ik denk dat de motivatie bij deze groep snel zal verdwijnen, met alle gevolgen van dien. De risico's om door te gaan zijn simpelweg te groot. Bij handhaving, naheffingen en boetes zal dit zowel bij de opdrachtgever als opdrachtnemer bijna altijd leiden tot een faillissement", waarschuwt hij andere ondernemers.

De loods ligt nog vol met hout en gereedschap. Zijn inventaris en voorraden worden momenteel verkocht. Want Otten heeft het niet meer nodig. "Ik moet alles eerst laten bezinken. Ik zie wel wat er op mijn pad  komt. Misschien iets helemaal buiten de bouw, alles kan", zegt Otten.

Zijn maaltijdbezorgers van Deliveroo zzp'ers of niet? Over deze vraag deed de rechter eerder uitspraak, zie je in de video.