Juridische strijd om race Zandvoort kostte overheid al 161.520 euro

Zandvoort was vorig jaar 114.000 euro kwijt, de provincie Noord-Holland 47.520 euro (exclusief btw), laten de bestuursorganen weten na vragen van RTL Z.

Inhuur landsadvocaat

Dat geld ging op aan rekeningen van het 'gerenommeerde' advocatenkantoor Pels Rijcken, laat Jessica Grootenboer, voorlichter van de gemeente, weten. Dit kantoor wordt door de overheid ingehuurd voor juridische zaken, en heeft daarom de officiële status van landsadvocaat. 

De gemeente, de provincie en de omgevingsdienst IJmond (de instantie die vergunningsaanvragen en de controle erop namens de gemeente doet) trokken bij de landsadvocaat aan de bel om te zorgen dat de vergunningen die nodig zijn voor het organiseren van het race-spektakel zonder vertraging afgegeven konden worden.

Daarvoor moesten ook meerdere rechtszaken gevoerd worden, omdat burgers en belangenorganisaties bezwaar aantekenden tegen vergunningen die werden verleend. Omdat de race voor minimaal drie jaar naar Zandvoort komt, was zorgvuldigheid ook belangrijk, vult Grootenboer aan. "De gemeente kan het maar één keer goed doen bij de start van drie jaar race-evenementen."

Ongelijke strijd

De bedragen staan in geen verhouding tot de juridische kosten die de organisaties maken die tegen de vergunningen in het verweer zijn gekomen. Harry Hobo, van stichting Natuurbelang, schat dat zijn organisatie per zaak zo'n vijf- à zesduizend euro kwijt is. 

Dat dit bedrag zo laag is in vergelijking met de rekeningen die de landsadvocaat naar de gemeente en provincie stuurt, komt ook omdat het advocatenkantoor Prakken d'Oliveira van de stichting de zaken pro deo voert.

Seksleven rugsstreeppad en zandhagedis

De stichting vecht twee vergunningen aan, beide met een beroep op natuurwetgeving. De ene zaak gaat over de stikstof die vrijkomt bij de bouwwerkzaamheden aan het circuit en de races zelf. De andere gaat over de rugstreeppad en de zandhagedis; de werkzaamheden vernietigen een deel van het leefgebied van de beschermde diersoorten. 

Tot nu toe kreeg de stichting nul op het rekest: de voorzieningenrechter bepaalde dat het openbaar belang van de race zwaarder weegt en dat de manier waarop de vergunningen zijn afgegeven in orde was.

"Tot nu toe weten ze zich er aardig doorheen te slaan", vat Hobo samen. Maar hij geeft niet op. "We gaan door tot de Raad van State, als het moet." In dat geval lopen de juridische kosten voor de overheid en de stichting verder op. Bij de stichting onder meer voor het laten doen van onderzoek. "Dat is essentieel, zonder gedegen onderzoek sla je geen deuk in een pakje boter", legt hij uit.

Verder is de stichting geld kwijt aan experts die het onderzoek in begrijpelijke taal komen uitleggen aan de rechter. "Dat kun je niet zelf doen, als leek met dat rapport in je handen." Een expert laten komen, kost al gauw 500 euro, aldus Hobo. 

Tegenpartij met diepe zakken

Ook bij die onderzoeken is het opboksen tegen een partij met diepere zakken, aldus Hobo. Omdat de stichting krap bij kas zit, is een crowdfundingactie gestart. "Zandvoort kan wel juichen, maar we gaan niet stoppen, desnoods betalen we het uit eigen zak." Het geld is nodig voor een ecologisch onderzoek naar de stikstofuitstoot van de werkzaamheden en de race. Het bureau rekent al een bescheiden tarief, maar de rekening loopt alsnog in de duizenden euro's, vertelt Hobo. 

De bureaus die de provincie of de gemeente inhuurt, rekenen een heel andere prijs. In een eerdere kwestie, over een fietspad door de Amsterdamse Waterleidingduinen, gaf de provincie in totaal ruim 200.000 euro uit aan een onderzoek, bleek uit een Wob-verzoek van de stichting. Die gaf zelf 15.000 euro uit aan juridisch advies. 

"Vervelend en oneerlijk: in het recht boks je op tegen een grote partij, met onbeperkte middelen", aldus Hobo. "En, de bewijslast ligt bij jou, dus je moet voor je überhaupt naar de rechter kunt al kosten maken aan bijvoorbeeld onderzoek."

Tegenvaller gemeente

De rekening van de zogeheten landsadvocaat is een flinke tegenvaller voor de overheid, maar past binnen de begroting die de gemeente heeft gemaakt voor de komst van de Formule 1 naar Zandvoort. Dat is te danken aan een boekhoudkundige meevaller van 200.000 euro, blijkt uit een brief die aan de raad is verstuurd.

Dat bedrag is bedoeld voor het uitvoeren van het mobiliteitsplan en reclame voor Zandvoort. Die kosten worden pas dit jaar gemaakt, en zijn dus doorgeschoven. 

Er schuift wel meer op de begroting die de gemeente heeft gemaakt: een half miljoen euro aan investeringen in een toegangsweg naar het circuit en het verbeteren van voetpaden bijvoorbeeld. Dat bedrag stond voor vorig jaar in de boeken, maar is verschoven naar dit jaar.

Aan het totaalbedrag dat de gemeente kwijt is om het racespektakel mogelijk te maken, verandert niets. Dat blijft ruim 3,3 miljoen euro.