Uitspraak in Arnhems terreurproces: is plannen aanslag bewezen?

De rechtbank in Rotterdam doet vanmiddag uitspraak in het strafproces tegen zes mannen die worden verdacht van het voorbereiden van een terroristische aanslag in Nederland. Volgens het Openbaar Ministerie zouden ze dat hebben willen doen met een autobom, machinegeweren, handvuurwapens, granaten en bomvesten.
In juni zijn er celstraffen van acht tot twintig jaar geëist tegen de leden van de Arnhemse terreurcel geëist. Met hun arrestatie is Nederland aan een grote aanslag ontsnapt, stelt het OM. Vier verdachten werden in september 2018 opgepakt op een vakantiepark in Weert, waar ze in het bijzijn van politie-infiltranten bomvesten pasten en met onklaar gemaakte kalasjnikovs oefenden.
De andere twee verdachten zijn opgepakt op thuisadressen in Arnhem. Bij huiszoekingen vond de politie kunstmest en chemicaliën, volgens justitie bedoeld om explosieven te maken.
Zonder de inzet van twee undercoveragenten hadden ze hun plannen voor een aanslag misschien wel kunnen doorzetten, zegt verslaggever Jeroen Wetzels, die de zaak op voet volgt.
Om criminelen en terroristen niet wijzer te maken dan ze al zijn, vertelt de politie eigenlijk niet graag over de inzet van undercovers. Meestal worden ze ingezet tegen gesloten groepen, zoals criminele motorclubs of een terreurnetwerk. In zulke gevallen komt de politie niet tot een oplossing met klassiek recherchewerk.
Oefenen met kalasjnikovs
Ook de Arnhemse terreurverdachten werden in september 2018 in het diepste geheim gefilmd in een vakantiehuisje in Weert. Daarbij fantaseerden ze hardop over het plegen van een aanslag op de Amsterdam Pride, het jaarlijkse homo-evenement dat vooral bekendstaat om de excentrieke Canal Parade.
"De verdachten hadden een aanslag voor ogen die Nederland nog nooit had meegemaakt, geïnspireerd op aanslagen van IS in Parijs. Ze wilden zelf niet levend in handen van de politie vallen, door bomvesten te dragen", zei de officier van justitie tijdens een van de elf zittingsdagen.
De politie undercover: zo gaat dat in zijn werk
Een aantal verdachten in de Arnhemse terreurzaak was al eerder in aanraking gekomen met politie en justitie. Zoals Hardi N., die in 2014 wilde uitreizen naar het strijdgebied van terreurgroep IS. "Zij waren heel voorzichtig in hun communicatie en hielden er constant rekening mee dat ze werden afgeluisterd en geobserveerd", zegt Jeroen Wetzels.
Achterdochtig
"De verdachten spraken 's nachts buiten af om buiten het zicht van de politie te blijven en praatten met elkaar in codetaal. Daarbij stond 'koerierswerk' voor een aanslag plegen, 'candy' voor wapens en 'met een hapje eten' bedoelden de verdachten dat ze elkaar weer wilden zien."
Ondanks hun achterdocht is het de politie toch gelukt om in de groep te infiltreren. "Zodoende was de politie voortdurend op de hoogte van hoe ver deze verdachten waren in hun planning. Zonder tussenkomst van undercoveragenten had misschien wel een heel zware aanslag plaatsgevonden."
Wetzels sprak op een geheime locatie met een infiltrant. "We kennen hun werk alleen van series, films en boeken, maar je begrijpt pas goed onder wat voor druk deze mensen staan als je oog in oog staat met een echte undercover", zegt Wetzels. "Dan begrijp je ook pas hoe groot hun overtuiging is om dit werk te doen, ondanks de gevaren waaraan ze zich blootstellen. Ze weten dat ze alleen op deze manier criminelen achter de tralies kunnen krijgen, die anders vrijuit zouden gaan omdat er niet genoeg bewijs is."
De politie laat aan RTL Nieuws weten in de toekomst vaker gebruik te willen maken van undercoveragenten en 'alles wat daarmee samenhangt'. "We merken dat we er beter in worden en het levert ons veel op", zegt Marjolein Smit, hoofd Dienst Specialistische Operaties.
Deze infiltrant doet z'n verhaal
Hoogste strafeis tegen jongste verdachte
Tegen de Arnhemse terreurverdachten zijn celstraffen van 8 tot 20 jaar cel geëist. Wail el A., de jongste van alle verdachten, kreeg de hoogste strafeis te horen. Dat komt omdat hij ook wordt verdacht van poging tot moord. Hij richtte een (onklaar gemaakt) wapen op de politie tijdens zijn arrestatie.
Tegen hoofdverdachte Hardi N. is 18 jaar celstraf geëist voor het leiden van een terroristische organisatie. Hij betuigde spijt voor de rechtbank en zegt in de toekomst een boek te willen schrijven om jongeren te waarschuwen voor radicalisering.
Dit weten we over de Arnhemse terreurverdachten
Eén van de verdachten stond tot vijf jaar geleden bekend als een kickbokstalent. RTL Nieuws sprak met de eigenaar van de boksschool waar Morad M. vanaf zijn vijftiende trainde. "Hij was een wereldtalent, alleen dat geloof nekte hem, jammer genoeg. Zijn uiterlijk veranderde. Hij wilde zijn baard laten groeien, maar dat mag niet bij de amateurs. Voor de training was het bidden, na de training was het bidden. Ik heb het hem niet toegestaan." Plotseling was hij getrouwd en met de noorderzon vertrokken.
Hoofdverdachte Hardi N. werd in 2014 opgepakt. Hij had plannen om zich aan te sluiten bij Al Nusra, een terroristische organisatie die is gelinkt aan Al-Qaida.
Zelf verklaarde hij dat hij naar het gebied wilde reizen om weeskinderen te helpen, maar het gerechtshof geloofde hem niet. In hoger beroep werd hij veroordeeld tot 24 maanden cel, waarvan 21 voorwaardelijk.