Zo zetten vuurwapengevaarlijke zorgcowboys cliënten in als geldezels

Door RTL Nieuws / Maaike Kempes en Meike van Roosmalen··Aangepast:
© Getty ImagesZo zetten vuurwapengevaarlijke zorgcowboys cliënten in als geldezels
De onderwereld in jouw buurt

Criminelen maken misbruik van zorggeld en kwetsbare mensen die zorg nodig hebben. Zeker 70 signalen of voorbeelden hiervan vond de onderzoeksredactie van RTL Nieuws. Maar hoe ziet die criminele inmenging in de zorg er dan uit? We zetten een aantal voorbeelden voor je op een rijtje.

Het onderzoek van RTL Nieuws in het kort:

  • De onderzoeksredactie van RTL Nieuws onderzocht ondermijning in de zorg: door het hele land blijken criminelen via zorginstellingen misbruik te maken van kwetsbare mensen en zorggeld.
  • Er blijken allerlei ernstige voorbeelden te zijn: van zorgbehoevenden die ingezet worden in de drugshandel of prostitutie tot grote criminele organisaties die op deze manier geld witwassen.
  • De signalering en aanpak van het probleem blijkt erg lastig.

1. Vuurwapengevaarlijke criminelen zetten cliënten in als geldezels

Zware vuurwapengevaarlijke criminelen die onderdeel uitmaken van een georganiseerd netwerk zetten 15 zorgorganisaties op. Niet om zorg te verlenen, maar om het zorggeld van cliënten in hun eigen zak te steken. 

Tientallen zorgbehoevenden moesten hun persoonlijke info en bankpas afstaan aan de criminelen, in ruil voor geld. Met die informatie dienden de criminelen allerlei zorgfacturen in, voor zorg die helemaal niet geleverd was. De betrokken zorgbehoevenden werden onder druk gezet en durfden het niet te melden.

De fraude had een potentiële omzet van een miljoen euro per jaar.

(Bron: VGZ)

Tientallen zorgaanbieders crimineel: cliënten ingezet voor drugshandel en witwassen
Lees ook

Tientallen zorgaanbieders crimineel: cliënten ingezet voor drugshandel en witwassen

2. De prostitutie in geduwd

Tientallen mensen, veelal met een verstandelijke beperking of een verslaving, werden bewust geronseld door zorgverleners met dubieuze achtergronden. Bewoners van jeugdinstellingen en forensische instellingen werd hulp aangeboden op een 'betere' plek. Wie daar op in ging, kwam bedrogen uit. 

Er bleken criminelen actief binnen deze zorginstellingen, die alleen op geld uit waren. Ze dwongen zelfs één cliënte om de prostitutie in te gaan. 

De criminelen gingen zo te werk: van de cliënten werd op papier zorg gedeclareerd die helemaal niet geleverd was. Het ging om mensen die een indicatie kregen voor de Wet Langdurige Zorg en die een persoonsgebonden budget kregen om zorg in te kopen. Zo'n indicatie blijft levenslang gelden en is gemiddeld zo'n 50.000 euro per jaar aan zorg waard. Maar dat geld werd voor een groot deel helemaal niet besteed aan zorg voor kwetsbare mensen: het ging naar de malafide zorgaanbieder.

Zorgbehoevenden werden onder druk gezet om niets te melden. Uiteindelijk waren er cliënten en medewerkers die dit toch bij de gemeente en zorgkantoren durfden te melden. De Inspectie voor Gezondheidszorg en Jeugd deed onderzoek, maar voor dat afgerond werd ging de zorginstelling failliet.

Het is onbekend of deze criminelen daarna een nieuw zorgbedrijf begonnen zijn.

(Bron: Menzis)

3. Zware crimineel runt tal van thuiszorgbedrijven

Een man die eerder was veroordeeld voor mensenhandel, drugshandel en wapenbezit, begint een nieuwe carrière als zorgaanbieder. Deze zware crimineel blijkt achter een kluwen van thuiszorginstellingen te zitten. Ook zijn familieleden en vrienden bleken zorgbedrijven te hebben.

Er werden vals zorgindicaties opgesteld voor cliënten en de zorg die zogenaamd aan cliënten werd geleverd, werd ook gedeclareerd bij de zorgverzekeraar. Maar het geld ging dus niet naar echte zorg: het ging naar de crimineel en zijn netwerk. 

Als er kritische vragen werden gesteld door autoriteiten, wisselde het bestuur van samenstelling en verdwenen verdachte personen achter de schermen.

Alle betrokkenen en gedupeerden hielden hun kaken stijf op elkaar, omdat ze bedreigd werden. Er zou tegen hen gezegd zijn: "Praten blijft niet onbestraft."

(Bron: VGZ)

Verantwoording

De onderzoeksredactie van RTL Nieuws sprak voor dit onderzoek met gemeenten, zorgverzekeraars, alle Regionale Informatie en Expertise Centra (RIEC's), justitie, de Vereniging Nederlandse Gemeenten, de inspectie SZW en nog een aantal andere betrokkenen en deskundigen.

Bovengenoemde casussen zijn gebaseerd op informatie van zorgverzekeraars VGZ en Menzis. 

De casussen zijn vanwege lopende onderzoeken geanonimiseerd. 

Tips

De onderzoeksredactie van RTL Nieuws doet verder onderzoek naar malafide zorgverleners. Ben jij bijvoorbeeld zorgverlener en wil jij (anoniem) je verhaal met ons delen? Laat het dan weten via onderzoek@rtl.nl of bekijk hier hoe je anoniem met ons in contact kunt komen.