Informateur Tjeenk Willink: 'Formatie moet heel anders, coalitieakkoord op hoofdlijnen'
Informateur Herman Tjeenk Willink vindt dat de formatie van een nieuw kabinet anders moet. Hij wil af van het dichtgetimmerde coalitieakkoord. Volgens hem moet er een akkoord in hoofdlijnen komen. Daarin moeten afspraken komen te staan over de aanpak van de belangrijkste problemen van dit moment, zoals het herstel na de coronacrisis.
Dat is de inzet van de informateur bij de vorming van een nieuw kabinet, schrijft de 79-jarige Tjeenk Willink in een notitie die aan alle fractieleiders is gericht. "Een gedetailleerd akkoord gaat ten koste van het politiek inhoudelijke debat in de Kamer en een open bestuursstijl."
Tijd nemen voor nieuw kabinet
Tjeenk Willink kreeg begin deze maand de opdracht van de Tweede Kamer om te onderzoeken of er voldoende vertrouwen bestaat tussen partijen om uit de formatiecrisis te komen. De informateur vindt dat er de tijd genomen moet worden om een nieuw kabinet te vormen.
Maar er moet wel haast gemaakt worden met herstelplannen vanwege de coronacrisis. "Met dat herstelbeleid kan niet worden gewacht op een nieuw kabinet", vindt Tjeenk Willink.
Want: "Dat zou ten koste gaan van zowel de mensen die dreigen hun baan te verliezen als van het weer opstarten en herstellen van bedrijven." De Tweede Kamer moet snel tot een akkoord komen over dat herstelplan, vindt de informateur.
Tjeenk Willink ontvangt morgen en woensdag opnieuw de fractievoorzitters van alle 17 partijen in de Tweede Kamer. Hij begint morgen met de kleine partijen. Om 9.00 uur is Sylvana Simons (BIJ1) als eerste uitgenodigd bij Tjeenk Willink. VVD-leider Mark Rutte is woensdagavond om 20.30 uur als laatste aan de beurt.
Vertrouwen centraal
Bij de eerste gespreksronden stond vertrouwen centraal. De belangrijkste taak van Tjeenk Willink is bekijken of er 'voldoende vertrouwen tussen partijen bestaat of weer kan ontstaan'. De Tweede Kamer heeft de informateur verzocht binnen drie weken zijn bevindingen te presenteren.
Hoe ontstond de formatiechaos?
De formatie kwam twee weken geleden stil te liggen nadat een foto van aantekeningen van verkenner Kajsa Ollongren naar buiten kwam. Daarop stond de gevoelige zinsnede: 'Omtzigt, functie elders'.
Naar aanleiding van die commotie moesten de verkenners hun taak neerleggen. Rutte ontkende in eerste instantie over Omtzigt te hebben gesproken, maar toen alle gespreksverslagen en andere papieren van de verkenners vorige week boven tafel kwamen, moest hij bekennen dat hij Omtzigt wel ter sprake had gebracht.
Maar gelogen had hij niet, bezwoer de premier vorige week in een marathondebat in de Tweede Kamer. Hij had er 'geen herinnering aan', een uitleg die op weinig begrip of geloof in het parlement kon rekenen.
