'Zachte landing' voor economie, maar begrotingstekort loopt op
De Nederlandse economie zal de komende jaren gematigd groeien en maakt na een periode van hoge inflatie 'een opvallend zachte landing.' Al moet het beoogde nieuwe kabinet ook op de centen letten: het begrotingstekort loopt met de huidige plannen op tot boven de Europese norm.
Dat zegt De Nederlandsche Bank (DNB) in de jongste voorjaarsraming. Twee keer per jaar spreekt de centrale bank de groeiverwachtingen uit voor de Nederlandse economie.
Voor dit jaar verwacht DNB een groei van de economie van 0,5 procent. Voor 2025 en 2026 is dat 1,3 procent. Die groei komt vooral doordat huishoudens en de overheid meer besteden.
'Best goed'
"Het gaat eigenlijk best goed", zegt Olaf Sleijpen, directeur monetaire zaken van DNB, tegen RTL Z. De lonen en het consumentenvertrouwen zitten in de lift en de werkgelegenheid groeit licht.
De bankier noemt het bijzonder dat een recessie met de cijfers vermeden lijkt. In het verleden gingen renteverhogingen namelijk gepaard met economische neergang. Het gevoerde rentebeleid van de centrale banken en het begrotingsbeleid van de overheid hebben geholpen, zegt hij. "Onze economie is veerkrachtiger dan we gedacht hadden."
Volgens DNB blijft de inflatie de komende jaren gestaag dalen. Twee jaar geleden piekte die inflatie op 11,6 procent; dit en volgend jaar moet het cijfer uitkomen op 2,8 procent. In 2026 daalt de inflatie verder tot 1,8 procent, is de verwachting. Dat is onder de Europese norm van 2 procent.
Boven de norm
De stijgende overheidsuitgaven, uitgaande van de voorjaarsnota van het demissionaire kabinet, dragen volgens de bank bij aan de voorspelde economische groei, maar zorgen er ook voor dat het begrotingstekort verder oploopt. Dat gaat van een tekort van 0,4 procent van het binnenlands bruto product (bbp) vorig jaar naar 2,4 procent dit jaar en 3,7 procent in 2026.
In de raming van DNB is het hoofdlijnenakkoord van de formerende partijen niet meegenomen. Een aanvullende berekening laat volgens de bank 'een beperkt positief effect' zien (+0,1 procent) op de jaarlijkse economische groei tot en met 2028. Door de maatregelen loopt het begrotingstekort de komende twee jaar bovendien op tot 3,3 procent en valt daarmee boven de Europese norm van 3 procent.
Scherp aan de wind
"Er wordt scherp aan de wind gezeild", zegt Sleijpen erover. "Dan loop je het risico te moeten gaan bezuinigen of lasten te gaan verhogen op het moment dat het niet goed uitkomt voor de economie." DNB is iets negatiever over de effecten van het hoofdlijnenakkoord op de economie dan het Centraal Planbureau.
De bank had liever voorzichtiger beleid gezien. Gezonde overheidsfinanciën zijn volgens DNB belangrijk om toekomstige generaties niet met problemen op te zadelen. "De norm is wat we met elkaar hebben afgesproken."
Ruimte overhouden
Daarbij is er in de ramingen ook geen rekening gehouden met extra tegenvallers voor het kabinet, zoals die rondom de zogenoemde spaartaks, de belasting over vermogen in box 3.
"Je moet ruimte overhouden om dit soort schokken op te vangen", zegt Sleijpen. "En niet structureel over de norm gaan, dat komt de rust in het beleid niet ten goede."
