Elisheva en Elize kregen trombose door slikken pil: 'Weet wat je in je lijf stopt'

Dat zegt Elize. Zes jaar geleden kreeg zij trombose. Elize slikte sinds haar 25ste de pil, maar stopte daar na twintig jaar mee omdat ze last kreeg van lichtflitsen, een mogelijke voorbode van migraine.

"Kan dat komen doordat ik de pil niet meer slik?", vroeg ze de dokter. Het antwoord was ja: hij adviseerde om er weer mee te beginnen. "Maar hij heeft niet gezegd dat dit op mijn leeftijd best heftig kan zijn. Ik was toen 48 jaar."

Na een jaar kreeg Elize een ontsteking in haar kuit. De dokter zag er niets in. "Als je benauwd wordt, kom je maar terug", zei hij.

Dubbele longembolie

Twee weken later werd ze benauwd, op weg naar haar werk. Het was niet zomaar een ontsteking in haar kuit, maar trombose. Ze kwam in het ziekenhuis terecht met een dubbele longembolie. "Mijn leven kwam stil te staan. Ik raakte mijn baan kwijt, had heel veel pijn in mijn longen en kreeg een berg aan psychische problemen. Dat allemaal door die stomme pil."

Tromboserisico vrouwen

Internist-hematoloog Karina Meijer (UMCG) legt uit dat het risico op trombose voor vrouwen 1 op de 1000 is, een risico dat stijgt met de leeftijd. Gebruiken vrouwen de pil, dan verdrievoudigt dit, waardoor het risico oploopt tot 1 op de 333. "Oudere vrouwen die de pil gebruiken, hebben dus een verhoogd risico."

Volgens Meijer zorgt het oestrogeenhormoon in de pil voor een verhoogd tromboserisico. "Het bevordert de bloedstolling, wat ertoe kan leiden dat een bloedstolsel ontstaat op een plek waar het niet moet, zoals in de hersenen. Ook kan het gebeuren dat van zo'n stolsel een stukje losschiet en met de longen meegaat. Dan krijg je longembolie."

Dit hormoon vind je ook in pleisters, vaginale ringen en de prikpil, legt ze uit. Maar niet in andere anticonceptiemiddelen zoals de spiraal. "In de mirenaspiraal zit alleen het progestageenhormoon, wat geen tromboserisico geeft. In de koperspiraal zitten geen hormonen."

Meijer benadrukt dat het slikken van de pil erg waardevol is, maar raadt vrouwen aan – vooral ouder dan 35 jaar – goed te kijken naar alternatieven. "Het is slim om met de huisarts te bespreken of je liever niet iets anders wilt gebruiken."

Sinustrombose met hersenbloeding

Elisheva begon op haar 18de met het slikken van de pil. Ze had jaren last van acne en een onregelmatige menstruatiecyclus: een pil bood soelaas. Haar huisarts schreef de pil voor. Elisheva slikte de pil jarenlang, tot een werkbijeenkomst in 2011, ze was toen 44 jaar.

Na de lunch voelde ze zich opeens niet goed: "Ik hoorde geen geluid meer, mijn blik werd vaag en ik riep dat ik mij niet goed voelde." De volgende dag werd Elisheva wakker op de ic in het ziekenhuis. Daar bleek dat ze een sinustrombose met een grote hersenbloeding had gehad.

Een lang revalidatieproces volgde: ze moest opnieuw leren lopen, praten, schrijven en haar rechterarm gebruiken. Het leek goed te gaan, tot ze een paar jaar later een zware epileptische aanval kreeg en weer op de ic belandde. "De artsen zeiden dat dit het gevolg was van de pil. De hormonen veranderden de samenstelling van m'n bloed, wat met name boven de 40 jaar gevaarlijk kan zijn."

'Bespreek het met de huisarts'

Elisheva wil andere vrouwen waarschuwen voor de risico's van de pil, maar is niet tegen het gebruik ervan. Ze is een klassiek geval van pure pech, zegt ze. "Ik had niks hè, ben super sportief, had geen trombose in de familie, rookte niet en dronk weinig."

Ze pleit ervoor dat vrouwen weten wat ze in hun lichaam stoppen. Elize is het daarmee eens. "Als ik goede voorlichting had gehad, koos ik voor iets anders. Dus bespreek de voor- en de nadelen met de arts goed en overweeg alternatieven. In de pil zitten zoveel hormonen en niet ieder lijf reageert daar goed op. Als het te laat is, kun je niet meer terug."