Nederlandse centrale bank stevent af op miljardenverlies
De Nederlandsche Bank (DNB) maakt naar verwachting dit jaar een enorm verlies van ruim 3 miljard euro. DNB verwacht dat de verliezen aanhouden tot 2028.
Dat blijkt uit het vandaag gepubliceerde jaarverslag van de centrale bank. President-directeur Klaas Knot schat in dat de verliezen de komende jaren oplopen tot in totaal zo'n 10 miljard euro.
Gevolg van eigen beleid
Ironisch genoeg zijn de verwachte verliezen een direct gevolg van het eigen beleid om de rente te verhogen. Daarmee is de Europese Centrale Bank halverwege vorig jaar agressief begonnen om de inflatie te beteugelen. DNB is vanaf het begin een van de voorstanders geweest om forse rentestappen te nemen.
Maar daarvoor wordt wel een prijs betaald. Tot de centrale banken begonnen met de renteverhogingen, waren de rentes namelijk jarenlang negatief. Om de economie aan te jagen kochten centrale banken voor duizenden miljarden aan staats- en bedrijfsleningen op, waardoor de rente daarop extreem laag en uiteindelijk vaak zelfs negatief werd.
In deze video zie je dat DNB-baas Klaas Knot vindt dat de huidige situatie voor banken heel anders is dan tijdens de kredietcrisis van 2008:
Ook de officiële rentetarieven werden negatief. Daardoor was geld lenen gratis voor banken, maar ze moesten juist betalen om geld te stallen bij de centrale bank. Dat leverde geld op voor DNB.
Interen op reserves
Inmiddels is die zogenoemde depositorente opgeschroefd van -0,5 procent naar +3 procent. Dat kost bakken met geld, en daar staan geen stijgende inkomsten tegenover. Al die miljarden aan staatsobligaties die DNB op de balans heeft staan, leveren namelijk nog jarenlang hoegenaamd niks op.
Voorlopig merken we daar als belastingbetalers overigens niks van. DNB heeft voor 11 miljard aan reserves opgebouwd waar het nog een poos op kan interen. Maar als de rente de komende jaren verder stijgt dan DNB nu verwacht, kunnen de verliezen ook nog verder oplopen.
Bijstorten
Het kan zijn dat de staat op een gegeven moment moet bijstorten, geeft Knot toe in een toelichting op de cijfers. In principe zou DNB ook met een negatief eigen vermogen doorkunnen, bij een normaal bedrijf zou je dan zeggen dat het technisch failliet is, maar centrale banken hebben dat probleem niet.
Toch zou dat volgens Knot onwenselijk zijn, omdat het slecht is voor het vertrouwen in de centrale bank. Dat zou er zelfs voor kunnen zorgen dat het moeilijker wordt voor Nederland om geld te lenen op de kapitaalmarkt, en dat is uiteraard niet de bedoeling.
Knot: geen bankencrisis
De publicatie van het jaarverslag komt ook precies op het moment dat de financiële wereld in rep en roer is. Na de val van de Silicon Valley Bank in de VS en nog een aantal regionale banken, raakte de Zwitserse bank Credit Suisse in de problemen. In feite hadden die twee gebeurtenissen weinig met elkaar te maken, maar het vertrouwen in de bankensector had een knauw gekregen, waardoor nieuws over mismanagement bij Credit Suisse binnen een mum van tijd tot een bankrun leidde.
Knot verwacht niet dat Nederlandse banken de volgende slachtoffers zijn van de onrust. "Ik denk dat de bancaire problemen in de VS en in Zwitserland op zichzelf stonden", zegt hij in een interview met RTL Z. "Ik begrijp de natuurlijke neiging tot onrust omdat iedereen nog vers in het geheugen heeft wat er in 2008 en 2009 is gebeurd. Maar eerlijk gezegd: de analogie is onterecht", aldus Knot.
Toen hadden Nederlandse banken daadwerkelijk dezelfde problemen als de Amerikaanse banken die omvielen: ze hadden belegd in financiële producten die veel minder waard bleken te zijn. "Daar is op dit moment geen sprake van."
Zo viel Silicon Valley Bank om, omdat het het risico van een rentestijging niet had afgedekt, met een enorm verlies tot gevolg. In Europa moeten banken dat risico afdekken, benadrukt Knot. Zijn alle Nederlandse banken veilig? "Er is geen enkele reden om daar op dit moment aan te twijfelen", aldus de DNB-topman.