Gasprijs weer torenhoog: 'Lijkt alleen maar omhoog te kunnen'
Het leek een tijdje wat rustiger op de energiemarkt, maar inmiddels gaat de gasprijs weer door het dak. En de vooruitzichten voor de komende maanden zijn ook niet bijster goed, zegt energiespecialist Hans van Cleef in een interview met RTL Z.
Op dit moment schommelt de prijs voor een megawattuur (MWh) gas op de Nederlandse termijnmarkt rond 175 euro. Ter vergelijking: toen het jaar begon was dat nog 17 euro.
De huidige gasprijs staat daarmee op recordhoogte en ligt bovendien een stuk hoger dan de eerste piek van begin oktober.
Jamal-pijpleiding
Van Cleef wijst op de Russische aardgastoevoer via de Jamal-pijpleiding, die via Polen en Wit-Rusland naar Duitsland en Nederland loopt. "Deze pijpleiding is sinds een paar dagen bijna stil komen te liggen en dat zorgt voor nog meer onrust op de toch al fragiele markt, en daarmee gaan de gasprijzen nog verder omhoog."
Waarom de Jamal-pijpleiding stilligt, is niet helemaal duidelijk. Volgens de energie-expert van ABN Amro kan het komen doordat het eigen gebruik van de Russen toeneemt door het koude weer. "Maar het lijkt er ook op dat ze de omstreden pijpleiding Nord Stream 2 alvast aan het vullen zijn met gas uit de Jamal-pijpleiding."
Afhankelijk van Rusland
Europa is zwaar afhankelijk van Rusland als het gaat om gas, dat daarom een politiek drukmiddel is. Overstappen naar een andere leverancier, zoals de consument, kan Europa niet gezien de enorme hoeveelheden. Terwijl ook de spanningen rond Oekraïne van invloed zijn.
Van Cleef: "Rusland houdt zich keurig aan de contracten die het met Europa heeft gesloten, alleen Europa heeft zelf steeds minder contracten met ze gesloten. Dus moeten we simpelweg meer gas kopen op de vrije markt, waar niet veel gas beschikbaar is. Het meest daarvan gaat over het algemeen naar China, omdat zij de hoogste bieder zijn."
Is er hoop?
Hoewel het vandaag alweer koud is buiten, moet de echte winter nog beginnen in Nederland. Is er nog hoop dat gas goedkoper wordt? "Dat is enerzijds afhankelijk van hoe streng onze winter wordt, en anderzijds afhankelijk van de Russische president Poetin: is hij bereid om toch meer gas te exporteren deze kant op of houdt hij zich aan de bestaande contracten en blijft het wat het is?"
Het wordt dan ook spannend de komende maanden, verwacht hij. "Zeker vanaf februari. Dan komen de gasvoorraden doorgaans op een heel laag punt. De gasprijs lijkt alleen maar omhoog te kunnen op dit moment."
Stroomprijs piekt ook
De West-Europese groothandelsprijzen voor stroom (die leveranciers betalen aan producenten) lopen de laatste tijd ook op. Vier Franse kerncentrales staan stil vanwege onderhoud, waardoor Frankrijk meer stroom moet importeren. Daarnaast staat de nieuwe Duitse regering niet open voor kernenergie vanwege het kernafval en uit vrees voor rampen. Het land sluit dit jaar nog de helft van zijn reactoren, en volgend jaar de rest. Ook de hogere gasprijzen dragen bij aan opgelopen stroomprijzen, omdat stroom veelal wordt opgewekt door gasturbines.