Zeldzame oorlogskritiek op staats-tv Rusland: 'Situatie wordt slechter'
Een opvallend relaas op de Russische staatstelevisie van de gezaghebbende oud-kolonel Mikhail Khodarenok. Hij legt in het programma 60 Minutes de pijnlijke waarheid op tafel: namelijk dat Rusland er slecht voor staat in Oekraïne. "Praktisch de hele wereld is tegen ons."
De openhartige uitspraken van Khodarenok, te gast als militair analist, maken de tongen los. "De situatie voor ons zal eerlijk gezegd verslechteren", zegt de gepensioneerde kolonel over de militaire weerstand die Rusland krijgt in Oekraïne. "De Oekraïense strijdkrachten kunnen een miljoen mensen bewapenen."
'Hele wereld tegen ons'
En hoewel presentatrice Olga Skabejeva - ook wel bekend als de 'ijzeren pop van Poetin-tv' - hem in het gesprek meermaals probeert tegen te spreken, schetst de oud-kolonel haarfijn wat de gevolgen zijn van de invasie van Rusland.
"We zitten geopolitiek gezien in een volledig isolement. Hoe moeilijk we het ook vinden om het toe te geven: praktisch de hele wereld is tegen ons. En daar moeten we zien uit te komen", aldus Khodarenok.
Je hebt niet alle cookies geaccepteerd. Om deze content te bekijken moet je deaanpassen.
'Druppel in een oceaan'
De oud-kolonel doet zijn verhaal in het populaire praatprogramma 60 Minutes, waarin vaker gasten te horen zijn die een tegengeluid laten horen.
Toch is de kritiek opmerkelijk, zegt Rusland-correspondent Eva Hartog. "Er is volledige censuur in Rusland, waar het bovendien verboden is om kritiek te leveren op het Russische leger. Toch zie je dat ze dit soort geluiden niet helemaal kunnen onderdrukken."
En dat staat symbool voor een grotere groep mensen in Rusland. "Het is nu door de mond van een militair analist, maar deze uitspraken staan voor de onvrede die leeft onder een bepaald deel van de Russische bevolking, waaronder ook een deel van de elite."
Wel moeten we de uitspraken van Khodarenok in de juiste verhoudingen zien, vindt Hartog. "Binnen de kritiek die hij uit, blijft hij voorzichtig. En het valt in het niet bij de continue propaganda op de Russische staatstelevisie. Het is een druppel in een oceaan."
Vaker kritisch
Oud-kolonel Khodarenok heeft in het verleden vaker kritiek geuit op de Russische militaire operaties. Zo voorspelde hij voorafgaand aan de Russische invasie in Oekraïne dat het zeker geen bliksemoorlog zou worden en dat de Oekraïners hun land stevig zouden verdedigen. Een oorlog beginnen zou volgens hem daarom 'niet in het nationale belang' van Rusland zijn.
"Khodarenok heeft geen band met het gezag", zegt Hubert Smeets, historicus en oprichter van kennisplatform Raam op Rusland. "In die zin, dat hij geen spreekbuis is van het Kremlin. Maar het is wel een gezaghebbende man."
Volgens Smeets wordt wel vaker kritiek geuit op regeringsbeleid in het programma. "Maar je ziet dit keer dat Khodarenok zich goed heeft voorbereid en heel beleeft blijft doorpraten, zonder stemverheffing. Dat maakt het lastig om hem weg te zetten als hysterisch, zoals vaker gebeurt bij kritische gasten in dit programma."
'Oorlog komt dichterbij'
Smeets denkt dat de kritiek binnen het Russische leger door meer mensen wordt gedeeld. "Al moeten we niet denken dat ze daar nu ineens anti-Poetin of democratisch zijn."
"Het is puur vakmatige kritiek. Maar je ziet wel dat het besef in Rusland langzaam groeit dat door de oorlog de winkels leger raken en de prijzen stijgen. De consequenties van de oorlog komen wel dichterbij."