Dagen in de file om graan Oekraïne uit te krijgen: 'Totale onwil bij Poolse douane'

De handelsonderneming van Wielink was met drie vrachtwagens vol humanitaire goederen van Dronten naar het oosten van Oekraïne gereden. Op de terugweg namen ze ladingen graan mee. Misschien een druppel op een gloeiende plaat voor de wereldwijde graancrisis, maar toch. Drie vrachtwagens graan meer de wereldmarkt op, is nog altijd beter dan helemaal geen.  

27 uur in de file

Omdat de rit van Wieling voor de goede zaak was, en omdat Wielink dankzij eerdere humanitaire transporten nog contacten bij de Oekraïense douane had, kon hij de ergste file voorbij rijden. "Maar dan nog stonden we 27 uur in de file. Het probleem is de Poolse douane. Als daar niks verandert in de mentaliteit, dan kun je maar beter direct stoppen met alle plannen voor een graancorridor." 

Hij geeft een voorbeeld. Op het moment dat hij met zijn wagen al in de douanezone stond, dus de file voorbij was en aan de beurt was, deed hij er nóg uren over voordat hij Polen binnen kon rijden. "Er staat kilometers aan vrachtwagens die de grens over willen. Bij de douane zijn er aan de Poolse kant precies twee mensen voor al die vrachtwagens! En die doen allebei net doen alsof ze geen Engels of Duits spreken. To-ta-le onwil. Bij die twee mensen heb ik zeven keer aan het loket gestaan. Je wordt echt van het kastje naar de muur gestuurd."

Polen zou volgens Wielink enkele grensposten speciaal voor deze graantransporten moeten openstellen. Als de faciliteiten daar op orde zijn en het papierwerk al vooraf gedaan wordt, dan pas zou je flink kunnen opschalen met de export van Oekraïens graan.  

Dit is de graancrisis in het kort

Oekraïne was voor de oorlog een van de grootste exporteurs van graan ter wereld en wordt daarom vaak een van 'de graanschuren' van de wereld genoemd. Veel landen uit voornamelijk Afrika en Azië zijn voor hun voedselvoorziening afhankelijk van het relatief goedkope graan uit Oekraïne. 

Door de Russische inval in het land en de voortdurende oorlog, kan het graag het land nu nauwelijks verlaten. De meeste Oekraïense zeehavens zijn in Russische handen en de gehele Zwarte Zee wordt momenteel geblokkeerd door Russische oorlogsschepen. 

Als de export van het graan uit Oekraïne volledig stil blijft liggen, dreigt er volgens de Verenigde Naties een hongersnood voor miljoenen mensen. 

27 uur filerijden is slopend en dus was Gerjan toen hij bij de grens aankwam zeker niet meer okselfris, vertelt hij. In de volle zon werd het 35 graden in zijn cabine en even de benen strekken omdat het toch stilstond was er ook niet bij. "Je moet de hele tijd alert zijn. Als er een gaatje valt, kruipt er direct iemand voor. Je bent geradbraakt als je eenmaal bij de douane bent."

Brandstoftekort

Door de rest van Oekraïne rijden is ook bepaald geen makkie, ook niet in het veilige westelijke deel. De reden is het enorme brandstoftekort. Benzine en diesel zijn er op de bon, zodat de strijdkrachten in ieder geval wel voldoende brandstof houden. "Maar in het westelijk deel is de economie wel weer op gang gekomen. Vrachtwagens rijden er weer, mensen rijden weer naar hun werk. Het is weer een stuk drukker op de wegen dan de vorige keren toen ik hier was, in het begin van de oorlog."

Uiteindelijk redde hij het net met zijn volgegooide tank en met in Nederland gevulde jerrycans volgestouwde bagageruimte. En met een klein beetje hulp van de Oekraïners.

Een van de laatste tankstations voor de grens met Polen was niet uitverkocht. En met heel veel bedelen mocht hij er uiteindelijk 20 liter diesel tanken, goed voor nog een extra zestig kilometer. "Bij de grens begon mijn waarschuwingslichtje te branden." Gerjan had geluk. "Het eerste tankstation in Polen lag precies zestig kilometer verderop."