Racistische leuzen op stickers en Erasmusbrug, wie zijn de verdachten?

Twee van de drie mannen worden ook verdacht van het projecteren van racistische leuzen op de Erasmusbrug in Rotterdam tijdens de jaarwisseling, die rechtszaak dient later.

Met een zwart-wit geruite blouse, donkere broek, kortgeknipte lichtbruine haren en een bril met een donker montuur zat John A. (24) tegenover de rechter. Die laatste begon de zitting met een vraag: "Goed. Het woord 'kankerneger', heeft u dat gebruikt?" A. antwoordde ontkennend. 

'Vreedzame actie'

Vindt hij het scheldwoord wel beledigend, wilde de rechter weten? "Daar heb ik geen antwoord op." Dat antwoord herhaalde A. vaak. Wanneer hij wel praatte, deed hij dat snel. Hij mompelde een beetje, ook toen hij zei: "We waren daar om een vreedzame actie te voeren."

De redactie van RTL Nieuws is zich ervan bewust dat er in dit artikel een aantal termen staan, die als aanstootgevend kunnen worden beschouwd. Omwille van de juiste informatie-overdracht, hebben we ervoor gekozen een aantal racistische termen toch te tonen.

RTL Nieuws gebruikt het woord 'neger' niet in de berichtgeving, omdat het een begrip uit de slavernij betreft waarmee mensen als minderwaardig werden aangeduid. In dit artikel is het woord toch genoemd, vanwege de context. Het nieuwsbericht gaat deels over dit woord. Op andere plekken in dit artikel noemen we dit het n-woord.

De drie mannen die vanochtend terecht stonden, John A., Daniel S. en Albert P, liepen in oktober 2021 in Breda rond met met stickers met diverse leuzen en teksten. Een aantal daarvan plakten ze buiten op. 

'Stop White Replacement', stond er bijvoorbeeld op. En ook: 'Nationaalsocialisme, we zijn terug'. Op bijna alle stickers stond verder wel ergens gedrukt: 'White Lives Matter'.

Die term ontstond in 2015 als een reactie op de antiracismebeweging Black Lives Matter. Die beweging kwam in de Verenigde Staten tot stand als protest tegen racistisch politiegeweld. 'White lives matter' werd vanaf dat moment gebruikt door rechts-extremistische groepen.

'Voor mijn collectie'

En die sticker dan met 'Nationaalsocialisme, we zijn terug', hoe staat het daarmee? "Daar neem ik afstand van, die sticker had ik gekregen. Die was alleen bedoeld voor mijn collectie." Het waren er wel wat veel voor enkel in een collectie, zei de rechter bedachtzaam. 

"De Jodenvervolging, vergassingen, zes miljoen mensen die zijn gedood, weet u welke uitwassen er zijn geweest door het nationaal socialisme?", vroeg hij daarna verder. A. ging er niet op in: "Daar heb ik geen antwoord op."

De tweede verdachte, de 28-jarige Albert P. uit Woudenberg, zat er net als A. keurig bij vandaag. Korte blonde haren, lichtblauwe nette blouse. Hij bekende wel meteen dat hij het n-woord riep in Breda, vergezeld van de toevoeging 'kanker'. "Is dat beledigend?", wil de rechter van hem weten. "Kanker is een ziekte, dus als je het zo gebruikt wel ja", zei de verdachte.

'Beetje koffie drinken'

Hij was die dag in 2021 in Brabant om 'een beetje koffie te drinken', vertelde P. "En een beetje politiek." Of de daar aanwezige mensen elkaar kenden via Telegram? "Ja, er was een beetje contact ja."

En misschien, gaf hij toe toen een van de rechters doorvroeg, wist hij ook wel dat er 'White Lives Matter'-stickers zouden worden geplakt. Maar waar die teksten erop dan precies voor staan? "Ik weet dat allemaal niet. Ik ben daar echt niet mee bezig. Ik ben met hele andere dingen bezig."

De meeste vragen werden vanochtend in de rechtbank gesteld aan John A. Tegen Albert P. zei de rechter: "Ik heb begrepen dat u vooral meeliep zonder dat u zich verdiept heeft in de materie en de leuzen. Of zit er diep van binnen toch iets van: dit klopt eigenlijk wel?" P. herhaalde: "Ik ben er niet mee bezig, het levert je niets op, het is nutteloos."

Hij is later voor zover bekend ook niet meer betrokken geweest bij acties, benoemde de rechter. "U wel toch, meneer A.? U heeft vastgezeten voor de affaire in Rotterdam?", vroeg hij, terwijl hij zich weer tot John A. wendde.

Projecties Erasmusbrug

Die 'affaire in Rotterdam' bestond uit het projecteren van racistische teksten op de Erasmusbrug, precies tijdens het aftelmoment om middernacht. "Daar heb ik geen antwoord op, dat is een andere zaak."

A. zat ervoor in voorarrest. Datzelfde geldt voor de derde verdachte van vandaag, de 34-jarige Daniel S. uit Landgraaf. Hij wordt daarnaast ook verdacht van betrokkenheid bij de projectie van racistische leuzen in Eindhoven, met carnaval.

S. was niet in de rechtbank. Hij kon - doordat hij vastzat in voorarrest - eerder een tijdje niet werken en was vandaag voor zijn baas onmisbaar, vertelt zijn advocaat. Heel jammer, vindt de officier van justitie. Want juist S. zou in Breda ook geweld gebruikt hebben.

Dat kwam zo. Een zwarte man en vrouw, een stel, zouden een van de stickers die de mannen plakten in Breda, weer los hebben getrokken. Daarna werd het n-woord naar het stel geroepen. En toen viel er een klap, die zou zijn uitgedeeld door S. "Racistisch gedreven geweld", oordeelt de officier van justitie. "Op straat heeft meneer een enorme grote mond, dan zou je ook het fatsoen moeten hebben je in de rechtbank te verantwoorden."

'Boos, teleurgesteld, verdrietig'

De zwarte man die de klap kreeg – volgens de advocaat van S. deelde hij er overigens eerst zelf eentje uit - was samen met zijn vrouw aanwezig in de rechtszaal. "Ik ben boos, teleurgesteld en verdrietig. We zitten hier met jongens die niet eens weten waar ze precies voor staan. Ik hoor veel onwetendheid over Black Lives Matter en White Lives Matter."

Hij voegde nog toe: "Ik vind het verschrikkelijk dat we hier in 2023 moeten praten over rassen, dat een ras minder zou zijn. Dat is niet zo."

In het hoofd van S. kijken om te zien welke denkbeelden daar rondgaan, dat kon de rechter vandaag niet. Hij was er tenslotte niet, hij was aan het werk. John A. liet wel een klein beetje los over zijn ideeën. Hij vindt dat witte mensen gedemoniseerd worden en is ervan overtuigd dat witte mensen uiteindelijk een minderheid gaan vormen: "Ik maak me daar zorgen om. We moeten dat op legale wijze, via de politiek, veranderen. Niet met geweld."

'Dat mag je toch denken'

Zijn advocaat stelde dat hij die denkbeelden mag hebben. De teksten op de stickers noemde ze 'niet onnodig grievend'. "We zitten in een onhandige spagaat dat je wel Black Lives Matter mag zeggen, maar geen White Lives Matter."

De officier van justitie keek er vanzelfsprekend volstrekt anders naar. "Uit verschillende teksten op de stickers spreekt volstrekte minachtig voor andere mensen. De teksten dragen bij aan de polarisering van de maatschappij. Ze zijn simpelweg wel onnodig grievend." Sommige verwijzen bovendien naar een rassenleer, het nationaalsocialisme, en gaan daarmee over een grens, voegde hij nog toe.

Zelfde discussie rond Erasmusbrug

Deze discussie zal ongetwijfeld ook tijdens de rechtszaak rondom de projecties op de Erasmusbrug weer worden gevoerd. Vrijheid van meningsuiting, beledigend, racisme? Is een tekst hooguit verwerpelijk of strafbaar? De uitspraak in de stickerzaak van vandaag op 31 maart, zal ook daarom met extra belangstelling worden bekeken.

Het OM eiste tegen de drie mannen vandaag taakstraffen van 50, 70 en 120 uur.