Verlanglijstjes maken blijkt verrassend goed voor de ontwikkeling van je kind
Eindeloos bladeren door speelgoedboeken, plaatjes uitknippen en de lijstjes op z'n mooist versieren. Er wordt weer serieus werk gemaakt van de verlanglijstjes voor Sinterklaas. Maar wat blijkt: deze jaarlijkse knutseltraditie blijkt verrassend genoeg erg nuttig te zijn. Volgens ontwikkelingspsycholoog Steven Pont leren kinderen er ontzettend veel van. "Het maken van een verlanglijstje draagt direct bij aan de ontwikkeling van het jonge kind."
Oefenen met taal en fijne motoriek
Volgens Pont raakt het maken van een verlanglijstje verschillende domeinen in de ontwikkeling van een kind. Zo oefenen jonge kinderen cognitief met hun schijfvaardigheid en taalbegrip. Daarnaast gebeurt er motorisch veel: door te tekenen, knippen en plakken oefenen kinderen hun fijne motoriek. Bovendien prikkelt het de creativiteit van kinderen. Ze mogen namelijk zelf bedenken hoe ze hun lijstje vormgeven en versieren.
"Door alles wat een kind oefent, wordt het steeds beter", zegt Pont. "Schrijven, tekenen, knutselen: het zijn allemaal bouwsteentjes voor de ontwikkeling. Ouders kunnen dit zelfs tijdens het maken van een verlanglijstje op een speelse manier stimuleren, bijvoorbeeld door te zeggen: 'ik denk dat Sinterklaas het niet zo goed kan lezen, zou je het nog een keer willen opschrijven?'"
Van paarden tot ufo's: fantasie versus realiteitsbesef
Minstens zo belangrijk is de sociaal-emotionele ontwikkeling. "Jonge kinderen hebben een rijke fantasie en nog geen volledig realiteitsbesef. Ze schrijven met gemak een pony, unfo of zelfs een huis op hun lijstje. Tijdens het maken van een verlanglijstje leert het kind nadenken over wat wel en wat niet realistisch is."
"Het kind leert met behulp van een verlanglijstje om minder groot te denken en zichzelf te begrenzen, een vaardigheid die nog volop in ontwikkeling is bij jonge kinderen”, legt de ontwikkelingspsycholoog uit.
Geduld is een gave
Een van de belangrijkste leerpunten van een verlanglijstje is volgens Pont zelfbeheersing. "Als jonge kinderen iets willen, dan willen ze het nú. Maar bij een verlanglijstje moet je wachten tot 5 december. Het uitstellen van deze behoefte test de zelfregulatie van het kind.”
Pont vertelt dan ook dat dit iets is wat kinderen moeten oefenen. "Ze leren dat je niet altijd direct krijgt wat je wilt," zegt hij. "Het verlangen vasthouden zonder onrustig te worden, is een vaardigheid die kinderen later hun hele leven nodig gaan hebben."
Keuzes leren maken en prioriteiten stellen
Een verlanglijstje vraagt om meer denkwerk van het kind dan je in eerste instantie zou zeggen. "Om iets op het lijstje te zetten, moet je eerst bedenken wat je écht wilt", legt Pont uit. "Kinderen oefenen zo met keuzes maken en prioriteiten stellen. Wat vind ik leukst? Wat wil ik liever: Lego of een voetbal?"
Pont benadrukt dat het belangrijk is om het kind zelf hierover te laten nadenken. "Laat ze maar eens een top vijf maken. Dit dwingt hen om te kiezen, ook een vaardigheid die ze hun hele leven nodig hebben."
Leren omgaan met geld
Naarmate kinderen ouder worden, speelt ook geldbesef een rol. "Een vierjarige ziet geld als iets wat gewoon in omloop is", legt Pont uit. "Maar oudere kinderen beginnen te begrijpen dat spullen geld kosten, en dat niet alles zomaar kan. Ze krijgen meer realiteitszin en leren dat keuzes en cadeaus ook met geld te maken hebben."
Omgaan met teleurstellingen
Niet alles van het verlanglijstje zal altijd in de zak van Sinterklaas zitten. "Het is belangrijk dat kinderen leren dat niet alles wat je wilt, vanzelf gaat. Soms krijg je iets niet, ook al is het een realistisch cadeau om te vragen."
Volgens de ontwikkelingspsycholoog hoeven ouders de teleurstelling niet op te vangen. "Je gaat ook niet met elk wondje naar het ziekenhuis", ligt hij lachend toe. "Teleurstellingen horen nou eenmaal bij het leven. Als kinderen dat nu al leren, in de veilige en liefdevolle context van Sinterklaas, hebben ze daar later ook profijt van."
Al met al blijkt het maken van een verlanglijstje dus veel meer te zijn dan alleen een gezellige sinterklaastraditie. Tussen het knippen, plakken en cadeaus uitzoeken in alle speelgoedboeken, ontwikkelt je kind vaardigheden die hem of haar helpt bij taal, motoriek, keuzes maken en zelfregulatie. Allemaal belangrijke elementen voor zijn of haar verdere ontwikkeling.
