1 op de 6 stellen slaapt apart: experts pleiten voor normaliseren ‘sleep divorce’
Slaap is een van de belangrijkste pijlers voor onze gezondheid. Een goede nachtrust is daarom cruciaal. Maar lang niet iedereen slaapt als een roosje naast zijn of haar partner. We spraken met slaapexpert Karin van Rijn en relatietherapeut en seksuoloog Jolien Spoelstra om uit te zoeken of een ‘sleep divorce’ wel de beste oplossing is wanneer je slecht slaapt naast je partner.
Een op de zes stellen slaapt regelmatig apart. Dat blijkt uit onderzoek van EenVandaag onder ruim 15.000 samenwonende koppels.
Slaapexpert Karin van Rijn: “Slaap is wat mij betreft nóg belangrijker dan beweging en voeding. Slaap wordt vaak vergeten bij de pijlers bewegen en voeding, maar zou als derde meegenomen moeten worden. Gemiddeld slapen we een derde van ons leven. Hoe beter je ’s nachts slaapt, hoe beter je overdag functioneert. Slaap is essentieel voor herstel, zowel lichamelijk als mentaal.”
Wat maakt een goede nacht?
“Wat jíj nodig hebt om goed te slapen, is heel persoonlijk,” zegt Van Rijn. “Dat het standaard zeven of acht uur moet zijn, is slechts een gemiddelde en ook afhankelijk van je leeftijd. Wat nog belangrijker is dan de duur, is de kwaliteit van je slaap.” Hiervoor zijn, voor de meeste mensen, essentiële voorwaarden: stilte, verduistering, een aangename temperatuur en zo min mogelijk stress.
Slaap je elke avond alleen, dan kun je die omstandigheden zelf bepalen. Deel je het bed met je partner, dan kan dat een uitdaging zijn. Veelvoorkomende problemen zijn:
• Verschil in ritme; bijvoorbeeld een avondmens tegenover een ochtendmens
• Snurken
• Temperatuurverschillen
• Veel beweging in bed
• Parasomnieën, zoals praten, schreeuwen of bewegen in de slaap
Gevolgen van slaapverstoring
Dichtbij iemand zijn die we liefhebben voelt meestal prettig, maar bij structurele slaapverstoring is dat niet altijd zo.
Van Rijn: “Je kunt geïrriteerd raken als je slaapkwaliteit eronder lijdt. Als de een extreem snurkt en de ander ’s nachts meermaals wakker wordt of de hele nacht alert blijft, krijgt hij of zij overdag klachten zoals vermoeidheid, concentratieproblemen en prikkelbaarheid.”
“Als de praktische tips niet werken, is apart slapen soms de beste oplossing." - slaapexpert Karin van Rijn.
Is gescheiden slapen een oplossing?
Als je slecht slaapt naast je partner, heeft Van Rijn een aantal praktische tips: “Gebruik aparte matrassen of een topper, neem twee losse dekbedden, probeer oordopjes of een slaapmasker en maak afspraken over bedtijden. Goed blijven communiceren is hierbij heel belangrijk. En als dat niet genoeg is, is apart slapen soms gewoon de beste oplossing.”
"Slaap en seksualiteit trek ik graag los van elkaar." - relatietherapeut en seksuoloog Jolien Spoelstra.
Invloed op je liefdesrelatie
Is apart slapen slecht voor je relatie? Volgens Spoelstra niet: “Een goede relatie hangt niet af van samen of apart slapen. Ook hoeft het de seksualiteit niet in de weg te staan. Slaap en seksualiteit trek ik graag los van elkaar. Seks hoeft niet gekoppeld te zijn aan het moment van naar bed gaan. Je kunt hier ook op andere momenten bewust tijd voor maken.”
Waarom voelt apart slapen dan als taboe? Spoelstra: “Er hangt een stigma omheen, alsof er iets mis is met je relatie. Maar het gaat erom wat voor jullie werkt. Een ‘sleep divorce’ zouden we best wat meer mogen normaliseren. Het belangrijkste is: uitgerust wakker worden en lekker in je vel zitten.”
Van Rijn vult aan: “Je kiest hier voor jezelf en niet voor ‘wat hoort’.”
